De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

SJOSTAKOVITCH. Laat ons de lucht zuiverder houden

SJOSTAKOVITCH. Laat ons de lucht zuiverder houden

vrijdag 10 augustus 2018 12:09
Spread the love

Het is nacht, halfvijf. Het eerste licht komt er zachtjes aan. Ik beluister een stukje van de componist Sjostakovitch op Musique 3, instrumentaal zeer sterk, met diepe basstemmen er als Russische bonus bij. Ik besluit een eigen cd op te zetten, “Het jaar 1905”, de elfde symfonie. Buiten is het niet Siberisch, maar toch slechts tien graden, zo lees ik af in de tuin, dat moet minstens veertig dagen geleden zijn, we zijn de hitte gewoon geworden.

Column, twee minuten leestijd. 

De ramen heb ik op een kier gezet, de glazen tuindeur eveneens. Persoonlijk ben ik mij reeds minstens uit de tienertijd bewust van het belang van zuivere lucht. Misschien omdat ik op zes jaar al getest ben, met een hoog cijfer IQ als persoonlijk onderdeel van de identiteit tot gevolg. Hersenen hebben zuurstof nodig om hun denkwerk te doen, zo heb ik het altijd bekeken. De laatste jaren is het meer en meer een maatschappelijk aandachtspunt. Ook nadat uit wetenschappelijk onderzoek bleek dat de lamentabele luchtkwaliteit die lijdt onder vervoer, industrie en verwarming nog stukken beter is, gemiddeld, dan de lucht binnen bij de meeste mensen en bedrijven! Zo heeft de woonmaatschappij Dijledal, actief in het bouwen en verhuren van woningen voor minvermogenden in de Dijlevallei bij Leuven, aan het thema een mooie, instructieve brochure in kleuren en met toffe cartoons gewijd voor haar huurders.

Plots leg ik een link. Wellicht is het een van de geheime bronnen, waaruit ik mijn denkkracht put? Heeft Margot Vanderstraeten, winnaar van de prijs van het Boek van het Jaar (2017) mij niet in maart geschreven: “Stef, ik ben verwonderd hoe jij erin slaagt al vele maanden zo veel te lezen, veel na te denken en veel & helder te formuleren”.

Het is echt een aandachtspunt in mijn universum. Zo heb ik ooit na een retraite te begeleiden met jongeren in de abdij van Tongerlo, een opbouwend-kritische boodschap geschreven in het gastenboek. Daarbij heb ik het thema van de zuurstofrijke lucht ook laten fungeren als metafoor. Ik had opgemerkt dat de lucht in de vergader – en eetlokalen bijzonder muf was, dagen na elkaar. En meer nog, toen ik op een namiddag een van de lange, smalle, van glasramen in kleur voorziene raampjes had opengezet om wat zuivere lucht binnen te laten, stoof de jonge gastenpater meteen nadat hij binnentrad in paniek naar de muur, en klapte het raampje weer dicht…

In mijn perceptie zat het met die abdijgemeenschap niet goed. Uit dat gedrag in die concrete setting, leidde ik af dat er een vrees leefde, niet alleen om de ramen te openen en lucht binnen te laten, maar ook om de ramen te openen op de wereld rondom de abdij, zoals hij intussen was.

Ik heb dat dus met zoveel woorden in een advies met de hand uitgeschreven.

In de overtuiging dat die vrome mensen, mannen, zich zelf schade toebrachten, zowel middels de ene geslotenheid als de andere.

Een jaartje later vernam ik ergens dat de Abdijgemeenschap van Tongerlo had besloten geen gasten meer toe te laten. Ze kampten met de inspiratie, en wensten terug bezieling te vinden en eenstemmigheid onder elkaar.

Het is te hopen dat ze daarbij hun brein wel zuurstof van de groene omgeving gunnen. Of: hoe zuurstof en menselijk contact in de limiet veel met elkaar te maken hebben. Je hebt beiden nodig om goed te leven; en toch kan een teveel ervan, je “verbranden”.

Met intense muziek zoals die van Sjostakovitch, waarvan de kracht en de ernst mij aangenaam trof, diep in de donkere nacht, nadat ik de minuten voorheen eventjes licht gecharmeerd was door een lied van R.E.M. op Nostalgie radio, en eentje van Vanessa Paradis op Classique 21, is het zo dat je nog kan stellen: dat is niet voor iedereen het beste. Voor lucht echter, of ont-moeting, gelden stringentere adviezen, toch? Laten wij dus opletten met thuis stil zitten (werken) én met houdingen als zelfgenoegzaamheid of onverschilligheid. Jezus sprak het naar verluidt al uit: je leeft niet van geld alleen. De waarde van werk is relatief. En ik kan columnist Rik Torfs bijtreden: lichtzinnige camaraderie is niet direct aan ons besteed. Het is mijn hoop dat die tijdeloze wijsheid ook bij groepen gewijde christenen blijft aanslaan. Sommigen kunnen, bijvoorbeeld na PTSD-problemen, niet anders dan zich diep in hun schelp terugtrekken, alleen of tesamen. Maar veel meer tijdgenoten lijden beslist aan wat Mo mij op een avond als besluit van een goed spontaan gesprek zegde. Hij was de makker die in hetzelfde team als ik aan bio-landbouw deed een paar zomers terug, en die uit een zeer ver en zeer warm land kwam. Zijn boodschap, met een sympathieke grijs gebracht, klonk zo: “They suffer from a lack of Exposure!!”

Stef Hublou Solfrian

vrijdag 10 augustus 2018



Aan het werk op de bio boerderij te Herent. Met collega’s voert een mens soms de beste gesprekken.

take down
the paywall
steun ons nu!