Sire, de Belgen zijn kwaad. En ze hebben gelijk. Hun geduld werd al veel te lang op de proef gesteld. 528 dagen om precies te zijn. Maar eigenlijk al 1.627 dagen als je de verkiezingen van 2007 als dramatisch startschot neemt voor de politieke impasse waarin we ons tot op vandaag bevinden. Sindsdien werd betoogd en gevierd, gelachen en gespot, een enkeling liet zijn baard staan. De Belgen, ze bleven lachen. Maar vandaag is de emmer der vernederingen vol. 

De Belgen zijn kwaad, Sire. Ik zou zelfs zeggen: woedend. Verontwaardigd. Indigné. Ze zijn verontwaardigd over het ellendige verloop van de regeringsonderhandelingen. Over de strategische spelletjes. Over het politieke theater.  En over het onvermogen om tot duurzame politieke oplossingen te komen. 

En wie geeft hen ongelijk, Sire? Wie kan dit schouwspel nog aan? Wie vergaat niet het lachen bij zo weinig politieke daadkracht? Wie brengt wél nog begrip op voor het zielige wedstrijdje ‘om ter rechtst’, voorlopig gewonnen door de jonkies van de Open VLD maar op de hielen gezeten door de ‘liever rechts dan Vlaams’ nationalisten van de N-VA. Wie verdraagt nog dat valse discussies de echte naar de achtergrond verdringen?  

1.627 dagen van politieke tristesse, crisettes en stilstand. Dat knaagt aan de geloofwaardigheid van een land. Dat knaagt aan het vertrouwen in de politiek en de instellingen. Dat knaagt aan de solidariteit en de cohesie, aan de fundamenten waarop de welvaartsverdeling in dit land is gestoeld. Het is genoeg geweest, Sire. 1.627 dagen. Dat is trop. En trop is teveel!

Stilaan wordt de 99% het gedrag van 1% beroepspolitici dus heel erg moe. En dat is vooral omdat de politieke klasse zélf het punt lijkt te missen.

Want geef nu toe, Sire. De symbolentwist over de splitsing van een kiesarrondissement, die de onderhandelaars gedurende enkele honderden dagen bezighield. Was dat nu werkelijk het punt?  En zelfs vandaag. De vermeende afruil tussen enkele miljoenen belastingen en besparingen, hoe belangrijk ook. Is dat nu werkelijk het punt? Dat is allemaal het punt niet, Sire.

Het punt is dat het, om één van onze grootste wetenschappers (Stephen Hawking) te citeren, stilaan tijd wordt om deze aarde te verlaten. “Dat onze bevolking en ons gebruik van de eindige hulpmiddelen op de planeet Aarde  exponentieel groeien en dat dat grote rampen onvermijdelijk maakt”.

Het punt is dat ook het IPCC nu zegt dat we bij ongewijzigd beleid en dito CO2-uitstoot op extreme weersomstandigheden en regelrechte catastrofen afstevenen. En dat één en ander nu echt onomkeerbaar wordt. Het punt is wat Stephane Hessel “het geweldige verschil tussen heel rijke en heel armemensen noemt”. En hoe dat onze samenleving berooft van haar fundamentele waarden.

Het punt is, nog volgens Hessel, de financiële oligarchie, de zogeheten 1%, die de rest van de samenleving domineert. Of vinden we het maar normaal dat we met zijn allen –van links over centrum tot rechts- blijven springen om de ‘financiële markten’ te kalmeren bij elke toename van de spread (die zelfs live te volgen is in onze media)? 

Mensen vóór winsten, dat is het punt, Sire. Stilaan rijpt het bewustzijn dat het ultraliberale kapitalisme zijn beste tijd heeft gekend als maatschappelijk ordeningsmodel. Of minstens dat we het met dit financieel-economisch systeem niet gaan halen. Dat is niet eens een ideologische stelling. Het is hoe langer hoe meer een beschavingsvraagstuk dat mensen in alle maatschappelijke posities en geledingen bezighoudt.    

Behalve in de politiek, blijkbaar. Misschien is het dat nog wat het meeste stoort. Dat onze politieke klasse schuldig verzuim pleegt als het gaat over de grote problemen van onze tijd. Dat die problemen aan ons land en haar besluitvorming voorbij schijnen te gaan. En dat dat angst en onzekerheid inboezemt.

Het zal in de toekomst allemaal heel erg anders moeten als we het menen met onze planeet en haar bewoners. En dan verwacht je dat politici oplossingen aandragen. Niet dat ze slecht theater opvoeren in het laf rechtse opbod dat zelfs economisch geen steek houdt. Of dat ze slaafs het dictaat van de financiële markten volgen.

Dan verwacht je dat politici de dingen organiseren. In goede banen leiden. En dat ze hun eigen grote gelijk en partijbelangen overstijgen. Bijvoorbeeld door gezamenlijk de schouders te zetten onder de fundamenten van een nieuw maatschappelijk groeiproject.

Eigenlijk een beetje zoals het na de tweede Wereldoorlog ging in dit land. Ook toen vond de politieke klasse een gezamenlijke drive om de welvaartsstaat uit te bouwen, om tunnels te graven en wegen aan te leggen. Om op ongeziene schaal te investeren in onderwijs en sociale woningbouw. Een indrukwekkende sociale en economische transformatie die zich voltrok in minder dan één generatie tijd. 

Sire, waarom kan zoiets vandaag niet? Waarom vinden onze politici elkaar niet als het erom gaat onze samenleving op andere groene en sociale sporen te zetten? Er zijn toch uitdagingen genoeg? Waarom investeren ze niet samen en massaal in hernieuwbare energie en milieuvriendelijke mobiliteit? In de trein-, tram- en internetverbindingen van de toekomst? In isolatie op alle daken en groene wagens op nieuwe wegen? In goede zorgen voor oude dagen en de jobs die dat oplevert? Waarom maken ze niet samen komaf met de almacht van de financiële markten en met de fiscale scheeftrekkingen in dit land? Met de inkomensongelijkheid, die geen al te beste vooruitgangsmotor is gebleken?

Waarom kunnen ze het er, kortweg, niet over eens raken dat vooruitgang bij voorkeur op een andere, meer duurzame  leest wordt geschoeid? En nu we het daar toch over hebben, waarom blijven ze zo gefixeerd op de idee van economische groei? Ook als die veel fijn stof, weinig tewerkstelling en grote financiële instabiliteit veroorzaakt? Weinig fijn stof, veel werk en stabiele banken: is dat niet ontzettend veel belangrijker dan deze achterhaalde maatstaf?     

In elk geval lijkt het mij belangrijker dan de stekker van Alexander en de schmink van Di Rupo. Kan u hen dat diets proberen maken, daar in Ciergnon? Dat ze het punt missen? Ondertussen maakt uw volk zich op voor een porseleinen revolutie. Gemeend dit keer. En met de kinderen erbij, omdat het tenslotte over hen gaat.