De teams trokken naar alle opvangcentra voor kwetsbare mensen, inclusief de tijdelijk geopende hotels waar daklozen zonder plaats in de reguliere opvang werden gehuisvest tijdens de crisis. In totaal werd getest op meer dan 50 locaties.

4% van de geteste mensen blijkt rond te lopen met COVID-19. “Dat is een stuk hoger dan bij de Belgische populatie en gelijkaardig aan het aantal positief geteste personen in de Vlaamse woonzorgcentra. Het percentage had wellicht hoger gelegen, hadden we eerder kunnen beginnen testen. Nu moesten we wachten tot de screening in de woonzorgcentra was afgerond om toegang te krijgen tot de federale testen”, vertelt Michel Genet, Algemeen Directeur bij Dokters van de Wereld.

Lessen in geval van een 2^e golf?

“Gezien de moeilijke leefomstandigheden valt het percentage positief geteste mensen al bij al nog mee: dakloze mensen, transmigranten, mensen zonder papieren hebben geen kot waarin ze zich kunnen isoleren en hebben vaak geen toegang tot mondmaskers, water of infectiegel. Onze vrees was dat deze mensen op straat gingen moeten blijven ronddolen, blootgesteld aan het virus. Of dat ze opeengepakt gingen zitten in overbevolkte of slecht verluchte opvangcentra.”

Het feit dat het middenveld, de lokale overheden en de humanitaire organisaties zich snel hebben aangepast, heeft veel verschil gemaakt. Terwijl Artsen zonder Grenzen en de Croix Rouge quarantainecentra oprichtten en het Burgerplatform & Samusocial hun centra aanpasten en uitbreidden, voerden vrijwillige teams van Dokters van de Wereld over gans Brussel, inclusief op straat, consultaties uit. Hierdoor werden verdachte gevallen meteen doorverwezen & werd de niet-virusgerelateerde zorg verzekerd.

Nieuwe dreiging: hoe aan contact tracing doen zonder adres, telefoonnummer of rijksregisternummer?

“De grootste uitdaging bestaat er nu in om de contact tracing bij deze populatie in goede banen te leiden. In tegenstelling tot de modale Belg hebben veel van onze patiënten geen adres, geen rijksregisternummer en geen vast telefoonnummer waarop ze bereikt kunnen worden. Daarbij komt dat deze mensen vastzitten in onoverzichtelijke leefsituaties: hoe aan contact tracing doen als je op straat leeft en elke dag tientallen vluchtige contacten hebt?”

Tenslotte sporen we onze beleidsmakers aan om de toegang tot zorg duurzaam te verbeteren: “De kwetsbaarheid bij deze mensen blijft extreem en ze kampen ook zonder de dreiging van corona met een hele reeks mentale en fysieke kwetsbaarheden. Corona is voor deze mensen een bijkomende destabilisering van al vaak verdwaalde levens. We verwachten complicaties van andere gezondheidsproblemen, vooral bij chronische patiënten die tijdens corona aan zorguitstel hebben gedaan. We zijn druk in de weer om iedereen weer te laten aansluiten bij reguliere zorg, psychologische hulp en het reguliere zorgsysteem.”