Hij leert ons dat als mensen problemen hebben, dit meestal te wijten is aan hun eigen gemakzucht en gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel. Blijkbaar werkt onze verzorgingsmaatschappij deze mentaliteit sterk in de hand.

Dank, grote dank, dat jullie nu mijn ogen hebben geopend. Nu pas merk ik dat jullie het beste voor hebben met onze commerciële maatschappij.

“Moderne progressieve ideeën”

Sinds oktober 2014 is er een maatschappijvisie ontwikkeld die bol staat van moderne progressieve ideeën. De werknemers kunnen nu langer werken, mogen flexibel met hun arbeidstijd omgaan, zullen later vreugde hebben aan hun zelf betaalde rustpauzes via het loopbaansparen, …

Met dit schrijven wil ik jullie van harte feliciteren met de vele nuttige maatregelen die de regering het voorbije anderhalf jaar heeft genomen om mijn loopbaan nog aantrekkelijker te maken.

Na een korte studieronde konden we reeds heel vlug het welslagen van deze wonderbaarlijke regering ondervinden. Een kleine en beperkte opsomming van hoe de problemen eindelijk worden opgelost.

Werken tot 67

Nadat iedereen er al geruime tijd op mediatieke wijze werd van overtuigd dat we met zijn allen langer moeten blijven werken – Fere libenter homines id quod volunt credunt (*), of wat hen werd wijsgemaakt – werd vanaf 1 januari 2015 de leeftijdsgrens voor SWT (het vroegere brugpensioen) opgetrokken naar 62 jaar.

Als waardering voor de oudere werknemers kan dit echt wel tellen. Jammer dat er onder druk van enkele conservatieve organisaties overbodige overgangsmaatregelen werden gerealiseerd. Jongeren zullen nog even moeten wachten om een vaste job te kunnen innemen. Maar in het kader van werkverdeling en flexibilisering zal dit niet zo zwaar wegen.

In het kader van het toekomstig werkbaar werk was het dan ook noodzakelijk om de werknemers te laten wennen aan het langer werken. Vandaar dat ook landingsbanen in de toekomst pas mogelijk zullen worden vanaf 60 jaar. Ook daar werden tijdelijke niet noodzakelijke overgangsmaatregelen voorzien.

Wat de eindeloopbaan betreft, diende alles op alles te worden afgestemd. We kunnen moeilijk met pensioen gaan op 60 jaar, wanneer we pas met SWT kunnen vanaf 62 jaar. Vandaar dat jullie de pensioenleeftijd dan ook hebben opgetrokken naar 67 jaar. Voor de ouderen onder ons zijn er nogmaals overgangsmaatregelen voorzien. Voor de jongeren onder ons is het goed dat het duidelijk wordt dat zij nu minstens iets langer mogen blijven werken dan de gemiddelde gezonde leeftijd (= 65,5 jaar).

Beschikbaar blijven

Daarenboven is er nu de verplichting voor alle oudere werklozen en bruggepensioneerden om tot hun 65ste beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt. Ik kijk uit naar de werkgevers die deze mensen opnieuw met plezier aan een baan zullen helpen.

Het is ook logisch dat daarbij de pensioenbonus (de pensioenbonus is een extraatje boven op het wettelijk pensioen dat in 2007 werd ingevoerd om mensen aan te moedigen om zo lang mogelijk te blijven werken) werd afgeschaft, zeker wanneer je onze pensioenbedragen vergelijkt met die in het buitenland.

Sparen voor wanneer?

Onrechtstreeks gelieerd aan het eindeloopbaanverhaal is het tijdstip van uitbetaling van de groepsverzekering. Lange jaren hebben we de groepsverzekering gepromoot. We hebben iedereen warm gemaakt om te sparen voor later. Tot op heden konden werknemers deze spaarpot met een behoorlijk rendement opvragen op de leeftijd van 60 jaar.

Het is goed dat jullie de werknemers nu in bescherming nemen en wettelijk hebben vastgelegd dat ze deze bedragen, bij geluk van leven, pas zullen kunnen opvragen bij de wettelijke pensioenleeftijd. Ze zullen het nodig hebben. Want het rendement werd drastisch verlaagd onder druk van de financiële markten. Indien ze hun menswaardig bestaan later willen voortzetten, zullen ze de groepsverzekering nodig hebben als aanvulling op hun pensioenbedrag. Jammer van de werknemers zonder groepsverzekering (of met belachelijk lage bedragen), maar ze waren vooraf verwittigd!

Natuurlijk moet er heel attent worden opgevolgd welke verschuivingen zich voordoen als gevolg van genomen beslissingen. Werkloosheid, tijdkrediet en ziekte-uitkeringen zouden wel eens kunnen worden misbruikt door het plebs.

Werkloos? Eigen schuld

Het is niet slecht om onmiddellijk duidelijkheid te creëren. Een beleid van geld geven om niets te doen, pampert diegenen die van slechte wil zijn.
Vandaar dat de genomen maatregelen in de werkloosheid een aanzet zijn om de mensen te stimuleren om actief te zijn en zelf oplossingen te vinden voor hun problemen.

De volgende maatregelen zijn mij opgevallen: werknemers die economisch werkloos worden, ontvangen nog altijd een werkloosheidsvergoeding van 65% van het begrensde loon. Voordien was het weliswaar nog 75%. Maar dit wil zeggen dat de werknemer toch nog een inkomen kan krijgen vanuit onze ruime solidariteit wanneer de werkgever voor hem of haar geen werk heeft.

Bij onvrijwillig deeltijdse werknemers (er zijn er veel die geen voltijds contract krijgen van hun werkgever) verminderen jullie de helft van hun aanvullende uitkering. Van de caissière in uw supermarkt tot de schoonmaakster bij u thuis. Hoe kunnen jullie deze werknemers anders stimuleren om meer te gaan werken? Waarom nog een vergoeding betalen?

Oudere langdurig werklozen (die na ontslag geen bedrijfstoeslag van de werkgevers meekregen) verliezen hun anciënniteitstoeslag van de RVA (maar eventjes tot 29% minder inkomen). Ze moeten echt niet gaan profiteren van de jongere werknemers. Ze hebben de goede jaren meegemaakt en hebben genoeg kunnen sparen voor hun oude dag.

Iedereen profiteur

Ook jongeren hadden tot nu het idee dat ze zonder werken een vergoeding konden genieten. Ook hier werd de buikriem aangehaald. Zo moeten jonge schoolverlaters zonder toereikend diploma bij werkloosheid tot hun 21 jaar wachten op een inschakelingsuitkering en werd die uitkering beperkt tot de leeftijd van 25 jaar.

Wat het tijdkrediet betreft, is het goed dat het ongemotiveerde systeem zo goed als werd afgeschaft (geen uitkeringen meer). De uitleg dat dit systeem werd gebruikt om privé en werkleven beter op elkaar af te stemmen was heel sterk overroepen. Iedereen weet toch dat dit massaal (0,4%) werd gebruikt om op wereldreis te gaan. We gaan deze toeristische uitstappen toch niet voort blijven financieren vanuit de solidariteit!

Waar nu vooral moet worden op gelet, is dat er niet velen met gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel ongemotiveerd zouden overstappen naar de ziekteverzekering. Het is goed om inactieve werknemers te activeren. De vraag is: zijn niet veel zieken zelf de oorzaak van hun ziekte? Zijn ze een slachtoffer of een schuldige profiteur?

De stok achter de deur is natuurlijk het verminderen van de ziekte-uitkeringen. Ik ben ervan overtuigd dat de werkgevers heel tevreden zullen zijn dat hun werknemers na een ziekte opnieuw aan de slag kunnen. De gevallen van progressieve tewerkstelling zullen massaal toenemen.

Lagere loonlasten voor bedrijven

De economie zit in het slop en de bedrijven hebben het heel moeilijk. De enige oplossing zijn jobs, jobs en nog eens jobs. Niet de zogenaamde rechtvaardige fiscaliteit is de oplossing. Wel het verlagen van de loonlasten.

Daarom, de indexsprong sinds 1 april 2015. Geen enkele indexering van lonen, uitkeringen en pensioenen, tot er 2% aan koopkracht is ingeleverd én opgebracht voor de werkgevers. Praktisch was het jammer genoeg waarschijnlijk niet mogelijk om dezelfde inspanning te vragen voor de huurprijzen, energieprijzen, verzekeringspolissen… Of aan zelfstandigen, vrije beroepen, ontvangers van dividenden…

Deze 2% loonlastenverlaging die werkgevers kunnen genieten, zal misschien – als het economisch klimaat het mogelijk maakt – kunnen helpen om jobs, jobs, jobs te creëren! Jammer, maar de financiële markten hebben het anders voorzien. We kunnen het misschien later nog eens proberen. Hopelijk levert het dan wel iets op.
We kunnen niet alle positieve maatregelen op het conto van deze regering schrijven.

Opzegtermijnen hervormd

De vorige had al een goede aanzet gegeven door de opzegtermijnen optimaal te hervormen. Bedienden waren en zijn solidair met de arbeiders. Voor de bedienden werden de maximale opzegtermijnen drastisch verlaagd. Wat logisch is, wanneer we de vergelijking maken met andere Europese landen.

Vroeger had een bediende met zo’n 30 jaar dienst recht op ongeveer 30 maanden opzeg, nu nog op een kleine 17 maanden. Van deze 17 maanden moet de werknemer nu zelf zijn outplacement betalen, het is niet langer de werkgever die dat moet doen. Het is goed dat hij zelf ook de nodige verantwoordelijkheid neemt om opnieuw aan een job te raken. Straks moet ook nog 1/3 van zijn opzeg worden omgezet in een pakket van inzetbaarheidsmaatregelen, wat dat ook betekent!

In het kader van het ontslag werd het rechtmatig afdwingbare willekeurig ontslag bij arbeiders vervangen door de papieren, juridisch onbruikbare ontslagmotivering voor alle werknemers.

Nu wenst de regering ook nog dat de sociale partners in gemeenschappelijk overleg de proefperiode opnieuw zouden invoeren. Dit wil zeggen dat het de werkgever geen geld mag kosten wanneer hij gedurende een bepaalde periode een werknemer zou willen afdanken.

Er werden al zoveel maatregelen genomen dat er al vele in de diepe put van de vergetelheid zijn beland. Ik probeer me verder te beperken tot arbeidsgebonden thema’s. Ik zal het dan ook niet hebben over de verhoging van onze energie- en waterfactuur in het belang van de duurzaamheid. Of over de verhoging van de prijs van de kinderopvang, de geweldige toename van het inschrijvingsgeld in het hoger onderwijs, de verdubbeling van onze zorgverzekering in het belang van een solidaire samenleving. Of …. Ik probeer me voort te focussen op de relatie tussen werkgevers en werknemers.

Taxshift

In juli kwam er de lang gevraagde taxshift. Die gaf misschien niet wat er echt van werd verwacht. Maar toch, je moet het toch maar doen. Een belangrijke lastenverlaging voor de werkgevers (34% werkgeversbijdrage wordt 25%), met als enig doel, jobs, jobs en nog eens jobs. Er kan natuurlijk geen enkele zekerheid gegeven worden over deze jobs. Alles hangt af van de financiële markten en de economische situatie.

Daar bovenop kwam er nog een vermindering van de sociale bijdrage voor de eerste drie aanwervingen, een vervroegde verhoging van de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor ploegenarbeid en volcontinu arbeid en specifieke maatregelen voor hightech. Ook de werkende werknemers krijgen een netto voordeel. Of toch enkelen onder hen en misschien op iets langere termijn.

Eerst moet dit wel worden betaald via een hogere btw op elektriciteit, hogere accijnzen, een versnelde degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen, een vermindering van de ziekte- en werkloosheidsuitkeringen, een verhoging van de werkgeversbijdrage bij SWT, een verhoging van de belasting op uw aanvullend pensioen, de stopzetting van de gelijkstelling van niet-gemotiveerd tijdkrediet voor de berekening van uw loopbaan in het kader van uw pensioen…

Flexi-jobs

In de horeca is het altijd moeilijk in te schatten wanneer het druk zal worden, vandaar dat het een godsgeschenk – met of zonder hoofdletter – is dat de flexi-jobs werden gecreëerd. Ook hier reageerde het middenveld ongemeen en ongenuanceerd scherp op.

Het is inderdaad zo dat deze flexi-jobbers hun eigen vakantiegeld zullen betalen, het is inderdaad zo dat deze flexi-jobs reguliere voltijdse banen zullen verdringen, het is inderdaad zo dat deze werknemers zonder respect van de arbeidswetgeving zullen kunnen worden opgeroepen wanneer het de werkgever past, het is inderdaad zo dat deze werknemers, wanneer er geen werk meer is, zo maar naar huis kunnen gestuurd worden, het is inderdaad zo dat er geen garantie is op een minimum aantal uren per week, het is inderdaad zo dat er kan worden gewerkt met mondelinge contracten… Maar, lucrum sine damno alterius fieri non protest (**)

Het is goed om weten dat dit waarschijnlijk de toekomst wordt voor heel veel werknemers. Open VLD-voorzitster Gwendolien Rutten gaf dat al duidelijk aan: “De horeca is een ‘testcase’, ook voor de nieuwe economie. Als dit flexstatuut werkt, kunnen andere sectoren er ook gebruik van maken.” We kijken er naar uit.
En dan de modernisering van de arbeidsmarkt. Het langverwachte ‘opus magnum’ van deze regering.

Weg met die oubolligheid

Eindelijk is er de afschaffing van de oubollige 38-urenweek. Er bestond weliswaar al een wettelijk systeem van kleine flexibiliteit, maar dit diende te worden onderhandeld door de sociale partners. Voor jullie geen tijdsverlies meer. Daar doen jullie niet aan mee! Wat dit nieuwe idee nu juist betekent, valt voorlopig moeilijk in te schatten, maar het klinkt wel sexy. We kunnen vanaf nu maximum 45 uur per week werken of minimum 31 uur, en dit berekend over een heel jaar (gemiddeld 38 uur).

De flexibiliteit op maat van de werknemer. In de zomer zullen we kunnen kiezen om minder te werken. Volgens De Croo junior maakt het huidige systeem het mogelijk om in vakantiemaanden fors minder te werken en zo tijd te maken voor het gezin. En volgens Acerta zijn drie kwart van de werknemers vragende partij. Hoera! Maar, zou deze stelling ook kunnen kloppen?

Laat me nu toch even de wenkbrauwen fronsen. Het is toch logisch dat we meer zullen werken wanneer er meer werk is en minder wanneer de vraag zakt. Het economisch systeem zal bepalen wanneer we al dan niet zullen werken. Leg dat maar uit aan uw kinderopvang.

Als we ondertussen de overurenregeling van de kleine flexibiliteit zouden toepassen, zou ook de overurentoeslag boven de 38 uur per week wegvallen (tot 45 uur per week). Dit kan belangrijk zijn om de economische concurrentiepositie van de bedrijven te verstevigen.

Los daarvan is het goed dat jullie de arbeidswet proberen aan te passen zodat er minder en minder mensen onder deze belangrijke of is het belachelijke arbeidswet zouden vallen wat betreft de arbeidsduur. Ik zie hier dat jullie de Russische communistische gedachte mee vorm geven, waarbij iedereen een leidinggevende functie moet hebben (of toch zoveel mogelijk).

Overuren

Naast deze modernisering werden nog enkele belangrijk nieuwigheden ontwikkeld in het kader van het werkbaar (wendbaar) werk, ik beperk me tot de belangrijkste:
Buiten de eerder vermelde grenzen (maximum 45 per week, gemiddeld 38 uur over een heel jaar) kunnen we nog overuren presteren.

De werknemer zal kunnen kiezen om de eerste 100 overuren (in sectoren kunnen we er zelfs 360 van maken = meer dan 2 maanden) te laten uitbetalen of ze op een ‘loopbaanrekening’ te zetten.Op die loopbaanrekening zal je naast overuren ook vakantiedagen, eindejaarspremie … kunnen zetten.

Plezant. Heel goed, dames en heren politici. Wanneer ik later eens mijn loopbaan wil onderbreken, zal ik dat kunnen als de werkgever ermee akkoord gaat. Want het niet gemotiveerd recht op tijdkrediet (vroeger loopbaanvermindering) werd immers door jullie afgeschaft. Of wanneer de werkgever mij zal ontslaan, zal ik dan tenminste het begin van mijn werkloosheid zelf kunnen betalen. Van harte dank! Uitzendarbeid, interims (= tijdelijke werkkrachten) zullen nu kunnen worden tewerkgesteld voor onbepaalde tijd.

Bedrijven zullen vanaf nu werknemers kunnen delen. Als dat niet werd geïnspireerd door de solidariteitsgedachte, dan weet ik het niet.

Strenger controleren

En wetende dat er zoveel oneerlijke werknemers en werkgevers zijn – ons land loopt er vol van – zullen we nog wat strenger controleren op werkloosheid, gemotiveerd tijdkrediet, ziekte… Dat zal zeker de nodige miljoenen opleveren voor onze begroting.
Daarnaast zijn er ook zoveel oneerlijke buitenlanders in ons land. Op vraag van de bevolking wordt de termijn op 3 maanden tewerkstelling in België gebracht voor die buitenlanders kunnen genieten van een werkloosheidsuitkering. Of toch voor die vreemdelingen uit landen waar we geen verdrag mee hebben.

Ook de economische werkloosheid zal worden verstrengd. Jongeren die niet voldoen aan de werkloosheidsreglementering zullen hiervan niet meer kunnen van genieten (opnieuw een besparing van bijna 31 miljoen euro).

Heel positief is wel dat werklozen nu een bijberoep zullen kunnen starten terwijl ze stempelen en dat de werkgevers (+ 20 werknemers) zullen moeten investeren in vorming zonder dat dit mag leiden tot een loonkostenverhoging. Wie zal dit betalen, wie heeft zoveel geld?

Als tegenprestatie moeten de werknemers dan aanvaarden dat deze vorming kan worden gegeven buiten de werktijd, zonder dat deze uren recht kunnen geven op overloon. Oef, vanaf nu kunnen we de arbeidstijd opnieuw gebruiken voor de noodzakelijke arbeid!

Ik vergat het bijna. Hier op een diefje. Collega-werknemers met een variabel uurrooster (zo zijn er wel enkelen), die werken op plaatsen waar we niet altijd weten of er voor hen werk zal zijn, zullen vanaf heden nog slechts redelijkerwijs de dag vooraf (= 1 dag) moeten worden verwittigd of ze al dan niet moeten komen werken. Ik vermoed dat onze toppolitici nu nog met de Vlaamse regering afspraken aan het maken zijn over werkbaarheid en betaalbaarheid van de kinderopvang. Nog even geduld.

Ergens staat ook genoteerd dat de nacht pas zou beginnen vanaf 22h00. Zou dit willen zeggen da de nachttoeslag pas moet worden betaald na 22h00? Nog even nazien.

Verlof cadeau doen

Tot slot betreffende deze modernisering, nog een laatste staaltje van uitmuntende solidariseringsgedachte bij onze politieke meesterbreinen. Vanaf nu zullen wij – de werknemers – verlofdagen (van onze 4 weken wettelijk verlof, die niet op onze loopbaanspaarrekening staan) kunnen schenken aan collega’s die zwaar zieke kinderen opvangen. We moeten die collega’s niet meer helpen met een maatschappelijk uitgebouwd systeem. Oef! Hou uw collega’s vanaf nu maar goed te vriend. Ik weet niet of het zal zijn toegestaan om deze vakantiedagen te verkopen en wat dan het belastingtarief daarop zal zijn.

Voilà. Een flinke boterham. Bedankt voor het vele werk. Ik verneem dat er nu nog enkele belangrijke dossiers op tafel liggen zoals de wet van 1996. Het is hoog tijd om de loonkosten nog beter onder controle te krijgen. Wat zullen we er nu van maken? Nog een loonstop of nog een indexsprong ten voordele van de werkgevers?
Vakbonden mond snoeren

Ook het Herenakkoord moet nog worden uitgewerkt. Kamerlid Zuhal Demir (N-VA) heeft het volledig gehad met de vakbonden. De heren Ducarme (MR), Van Quickenborne (Open VLD) en Lachaert (Open VLD) hebben al verschillende wetsontwerpen ingediend over rechtspersoonlijkheid voor vakbonden, het stakingsrecht, het ‘recht om te werken’. Het wordt hoog tijd, het monetarisme van Friedman in gedachte, om deze onmogelijke organisaties de mond te snoeren. In een moderne maatschappij hebben ze geen enkele meerwaarde meer. Ieder individu is nu zo geëmancipeerd dat hij of zij individueel de nodige afspraken kan maken met zijn werkgever, zonder noodzakelijke collectieve bescherming.

Collectieve actie verstoort economische en financiële processen. Collectieve afspraken ook. Hoe kunnen jullie deze processen nu nog voort afbouwen of vernietigen?

Van Bart, Gwendolyn en Charles kan ik heel goed begrijpen dat het hun taak is om het sociale model, dat berust op collectieve solidariteit, te ondergraven. Jammer genoeg hebben vele Vlamingen (Belgen) hen hun stem gegeven.
Van Kris en Wouter had ik toch meer verwacht.

Op de website van De Standaard las ik op zaterdag 17 april het volgende: “Kris Peeters waarschuwt: in juli gaan we pas écht diep snijden”. We kijken ernaar uit. Werknemers onder ons, hou jullie klaar, want er is al niet veel meer om nog meer in te snijden.

Kris en Wouter, hierbij een laatste positieve bedenking: « Malus bonum ubi se simulat, tu es pessimus » (***). Vraag jullie vriend Bart maar tekst en uitleg.
Ik ben het moe.

Gino Dupont

(*) De mensen geloven graag wat ze willen.
(**) Het is onmogelijk winst te halen, zonder een ander te schaden.
(***) Nooit is een slechter mens slechter dan wanneer hij zich als een goed mens voordoet.