Er is soms echt te weinig verstand onder ons. Er is een adagium dat zegt dat het goed zou gaan met de samenleving, als ieder op zijn post, in zijn schoenen, echt goed werk zou leveren. Daar moet ik aan denken bij de berichtgeving over het incident met racistische plagerij en slagen op Pukkelpop. “Twee Rwandese meisjes” werden lastig gevallen. ik geef een tegenvoorstel. Reporters, spits je oren.
(Acht tot tien minuten leestijd)
Die opinie over goed je werk doen, die sluit aan bij de fameuze aanmoediging die admiraal Nelson, van eenvoudige komaf, met semafoor vlagjes meegaf aan de Royal Navy soldaten van zijn vloot bij de slag die hij zou winnen, maar die hem ook de dood zou brengen, Trafalgar:
“I expect every man to do his duty”
Vanmorgen heb ik om acht uur dertig de Krantencommentaren beluisterd via radio Klara. Die gewoonte heeft voordelen, je bent dadelijk mee met de stand van het Maatschappelijk Debat. Waar wij allen worden verwacht aan mee te doen, want in een democratie, een Rechtsstaat, hebben alle mensen, alle burgers inspraak en dus verantwoordelijkheid. Toch zou ik dat misschien beter niet doen. Ik verneem de recente ontwikkelingen in de zaak van de “twee Rwandese meisjes” plagen & slagen vanwege blanke inboorlingen, jongelingen. Mede door smartphone beelden van het gebeuren, staat het land intussen lichtjes op zijn kop. Zuhal Demir, de politiek verantwoordelijke voor vrede en vooruitgang op het front van integratie, komt dit keer goed uit de verf en uit de woorden: “Die jongeren die de meisjes toeriepen: “Handjes kappen! Kongo is van ons!”, die doen wat niet mag. Die hebben blijkbaar niet goed opgelet in de geschiedenislessen. Dan zouden zij weten dat wat onze natie in de koloniale tijd heeft aangericht, niet ok is!…”
De krantenjongens en -meisjes zouden er goed aan doen hun beste woorden – schat boven te halen als het om speciale mensen gaat. (Is de mens niet het hoogste goed, in de limiet?) Het is onverantwoord dat nog over allochtonen wordt gerept; en nog meer, als je in schrijftaal woorden gebruikt als “Marokkanen”, “Rwandezen” of “Congolezen”, als het gaat om het soort mensen waar het hier bij ons over gaat. Ik werk dit even uit.
Rwanda. Het landje dat ongeveer even groot is als het onze, “Le pays des mille collines”, waar een van mijn peetvaders, de pedagogiestudent Jérémie Gashugi vandaan kwam. Hij huurde een kamer bij moeder in Heverlee. Hij zat altijd fraai in het pak, droeg een bril met zwart montuur dat hem er intelligent liet uit zien. En dat was hij ook.
Intussen vernam immers niemand in onze kring nog iets van Jérémie na de genocide in 1994 in Rwanda, waarbij wel een miljoen mensen zijn omgekomen in honderd dagen. De tussentijdse tamtam had ons wel laten weten dat Gashugi helaas niet te best promotie maakte na terugkeer in Kigali zonder KU Leuven diploma: hij kwam voorlopig aan de kost met… het borstelen van de straten.
Wel vier commentatoren van kranten in Vlaanderen zijn intussen op het incident ingegaan in hun standpunt. In al de citaten die ik via de Klara krantencommentaren vernam, is sprake van “Twee Rwandese meisjes”. Dat is zorgelijk en ergerlijk. Ik heb met tientallen burgers van beide kunne, jong en oud, met Rwandese wortels gesproken, gegeten, gewandeld… Dan ben ik teleurgesteld in het taalgebruik van onze journalisten. Hoe lang is het nog wachten voor het hyphen wordt gebruit, zoals het in The Times of London genoemd wordt voor burgers, bewoners uit verre, voormalige kolonie landen? Britisch-Nigerians. Afro-Americans.
Leuvenaars van diverse pluimage… Achmed, Zidane, Ajoeb, Mo, Hakim, Emin, (of meisjes als Fatiha, Nahima, Ilham)… worden niet als volwaardig gezien wanneer zij in de zomer een kleine veertig dagen met de hele familie in Marokko de roots gaan water geven in het dorp van de Stamboom. “Tussen twee stoelen zitten”.
De meisjes bij Kiewit waren géén “Rwandese meisjes”. Want Rwandese meisjes, dat zijn kinderen die zich vroeg in de ochtend half naakt wassen in de Akayera stroom; of die geboren zijn op een echte bakermat in een hut in Gisenyi; die van hun grootvader of -moeder verhalen mochten vernemen over de stropers die tussen de laaglandgorilla’s in het wereldbefaamde reservaat en onderzoekspark Karisoke in het Virunga gebergte op jacht gingen, en die misschien mede schuld droegen aan de dood van de onderzoekster, tevens schrijfster van “Gorilla’s in de mist”, Diane Fossey. Hun taal is het Kiliruanda. Op zondagen eten die meisjes wellicht graag “bush meat”, door de familieleden gejaagd wild in de onmiddellijke omgeving, of op de lokale markt gekocht, in gedroogde of andere vorm. Die meisjes spreken dus geen Nederlands, laat staan Vlaamse dialecten. Echte “Rwandese meisjes”, die zouden zich niet gestoord hebben aan de woorden “Handjes kappen! Kongo is van ons”, omdat zij ze niet zouden hebben verstaan.
Schrijf met twee woorden, beste hoofdredacteurs.
Schrijf over een Belgische Marokkaan of een Marokkaanse Vlaming. Of een Britse Belg. Zoals blauwgroen per definitie een groen is met een blauwe ondertoon, en geelgrijs vooral uit grijs bestaat. Een Marokkaans-Nederlands meisje, is dan vooral Nederlands, en bijkomend Marokkaans. En van mij mag u kiezen of u de “Rwandese” of “Marokkaanse jeugd” beschrijft als half Belg, of half Vlaming.
