Jef Helderweert is voorzitter van Spoetnik Antwerpen fv.
Nieuws, Europa, Samenleving, Antwerpen, Rusland, Antwerpen, Costa, Spoetnik vzw -

Rusland: wodka met augurk en Sovjetpostkaarten

ANTWERPEN – Hoe kan een pluralistische organisatie hand in hand gaan met Sovjetsouvenirs? DeWereldMorgen.be was curieus en trok naar het Groot Russisch Feest in Antwerpen. We spraken met de voorzitter van Spoetnik Antwerpen vzw over Rusland. Dit feest is een voorsmaakje van wat nog moet komen ...

dinsdag 1 mei 2012 20:28
Spread the love

Tot voor kort was de Russische gemeenschap in de Scheldestad duidelijk zichtbaar in het straatbeeld. De laatste jaren lijken de Russen wel haast onzichtbaar. Spoetnik Antwerpen vzw lijkt daar verandering in te willen brengen. Deze maanden vinden er, onder impuls van deze sociaal-culturele organisatie, heel wat activiteiten rond Rusland plaats.

Het Groot Russisch Feest was er daar één van. Afgelopen zaterdagavond organiseerde Spoetnik vzw, in samenwerking met de vakgroep Russisch van LBC Volwassenenonderwijs, een vol programma rond Rusland in cultureel centrum Costa in Antwerpen. Enerzijds was er de Russische folklore van wodka met augurk, traditionele liederen en allerlei gerechten. Maar anderzijds was de Sovjet-Unie ook aanwezig in de vorm van marxistische tekenfilms en postkaarten. Hier moesten we toch het fijne van weten.

Spoetnik vzw is een pluralistische organisatie. Hoe verklaar je die tafel vol Sovjetpostkaarten?

Jef Helderweert, voorzitter van Spoetnik Antwerpen: “Toen de Sovjet-Unie nog bestond, waren wij de ‘Vereniging voor Vriendschap en Samenwerking België-USSR’. Dat was een strikte, ideologische organisatie. Toen de Sovjet-Unie uiteen viel, werden wij Spoetnik Antwerpen, een pluralistische organisatie. Tegenwoordig hebben wij banden met het Internationaal Comité (landelijke organisatie van en voor migrantenorganisaties, nvdr).”

“We hebben een tafel vol Sovjetpostkaarten liggen, omdat Rusland geworteld is in de Sovjet-Unie. Om het heden te begrijpen, moet men het verleden kennen, of er minstens een elementaire notie van hebben. Of je nu voor of tegen het communisme bent: de Sovjet-Unie heeft nu eenmaal bestaan, en een minimale kennis ervan is een ‘conditio sine qua non’ om het huidige Rusland te begrijpen.”

“Op je vraag naar het waarom van de verkoop van die Sovjetpostkaarten wilde ik nog de toevoeging maken dat je dit op dezelfde manier kunt beschouwen als filatelie: namelijk het verzamelen van postzegels, in dit geval dus postkaarten, zonder dat daar noodzakelijkerwijze een politieke connotatie aan vasthangt. Zelfs ‘ultrarechtsen’ kunnen hierin interesse hebben.”

“Die Sovjetpostkaarten zijn trouwens de nalatenschap van Stan Helleboog (zaterdag begraven, nvdr). Hij was de oprichter van het Sovjetmuseum in Deurne.”

Jullie zijn al 20 jaar actief, maar nog niet zo lang in Antwerpen. Hoe komt dat?

“In de jaren negentig hadden wij afdelingen in Kortrijk, Gent en Brugge. In Antwerpen niet. Er was hier toen nog een Russisch cultureel centrum: Poesjkin. Aan de Sint-Nicolaasplaats. Nu bestaat dat niet meer. Omdat we toch een grote Russische gemeenschap hebben, besloten enkele mensen en ik om een Spoetnikafdeling in Antwerpen te beginnen.”

“Verder geraken onze activiteiten nu op kruissnelheid. Onlangs organiseerden wij een avond over Russisch anarchisme. Verder gaan we binnenkort naar de abdij van Chevetogne. Daar ligt het eerste exemplaar van de Pravda, een Russische krant.”

Wie zijn jullie leden?

“Dat zijn mensen die iets met Rusland hebben. Studenten van de Russische taal. Of Russen die in Antwerpen wonen. Die proberen wij bij Spoetnik te betrekken.”

Wat is jullie relatie met het LBC Volwassenenonderwijs?

“Een aantal leden van Spoetnik zijn studenten en ex-studenten Russisch aan het LBC. Activiteiten doen wij geregeld samen.”

Waar komt je passie voor Rusland vandaan?

“Van de verhalen van mijn vader. Hij vertelde vaak over de winter van 1944-45. Hij was toen in de buurt van Dresden te werk gesteld. Hij vertelde mij dan over hoe het dappere Rode Leger Dresden bevrijdde. Verder raakte mij het lied ‘Nathalie’ van Gilbert Becaud, een Franse zanger. Dat is een lied uit de jaren zestig. Hij zingt hierin hoe hij een reis naar Moskou maakt. Nathalie is dan zijn gids.”

Spoetnik zet Rusland positief in de verf. Hoe denk je eigenlijk over het nieuwe televisiekanaal Russia Today? Het probeert Rusland ook op een andere manier in beeld te brengen dan we gewoon zijn.

“De visie van Russia Today is een spectrum van het geheel. Rusland is iets wat moeilijk te vatten is. Ik ben nu zeven of acht keer in het land geweest. En nu begin ik het pas te snappen.”

Wat deed je dan in Rusland?

“Ik legde in 1993 eens wandelpaadjes aan in de Oeral. Ik ruimde daar ook mee zwerfvuil op. In 1995 wandelde ik van Minsk naar Moskou. Misschien gaan we met Spoetnik wel samenwerken met een wandelvereniging uit Krasnodar. Dat ligt in Zuid-Rusland, in de regio van de Zwarte Zee.”

Dat zijn grootse plannen. Kun je ons nog meer verklappen?

“Ik wil graag een Russisch rockconcert in Antwerpen organiseren. Zoiets als in 1989 of 1990. Dat was in het Zuiderpershuis en dat heette De Russen komen. Verder gaan we volgende winter in Assen (Noord-Nederland, nvdr) de tentoonstelling De Sovjet-mythe: socialistisch realisme 1932-1960 bezoeken. Ook gaan we proberen de Sovjetatlete Svetlana Bolshakova naar Antwerpen te laten komen. Zij schreef onlangs het boek Springen voor het leven.”

En hoe kunnen we dat verder opvogen?

“Onze website gaat half mei online. En als je geïnteresseerd bent, dan kun je me ook mailen: jef.helderweert@skynet.be of spoetnik.antwerpen@gmail.com.”

take down
the paywall
steun ons nu!