De aanpassing van de wet zou mijnbouwbedrijf Rosia Montana Gold Corporation buitengewone macht hebben gegeven om in het Apusenigebergte de grootste goudmijn in Europa te bouwen. De goudmijn zou in aanmerking zijn gekomen voor het predicaat ‘van buitengewoon publiek belang’ en onder meer het recht hebben gekregen bezittingen te onteigenen en vergunningsprocedures voor archeologische sites te omzeilen.

De stemming over het amendement gisteren was onderdeel van een langetermijnstrategie van de Roemeense regering om de mijnbouw te stimuleren. Tegen dat beleid bestaat veel publieke weerstand. Ook zijn er juridische obstakels voor de plannen van de regering.

Tijdens de behandeling van het amendement bezetten enkele honderden Roemenen het hoofdkantoor van de Ombudsman in Boekarest. Ze kampeerden ook bij kantoren van politieke partijen in de westelijke stad Cluj.

Schaliegas

Niet alleen de goudmijn leidt tot controverse. De regering wil in Pungesti, in de oostelijke provincie Vaslui, de mogelijkheid van schaliegaswinning onderzoeken. Het Amerikaanse energiebedrijf Chevron is al bezig met de voorbereidingen daarvoor. De lokale bevolking, onder wie veel boeren die vrezen voor de milieugevolgen, maken zich daar zorgen over. Sommige bewoners verklaarden tegenover de Roemeense media dat ze reportages over schade door fracken – het vrijmaken van schaliegas – in de Verenigde Staten hadden gezien.

Hoewel de oppositie tegen schaliegas in Roemenië niet grootschalig is, is de weerstand in de afgelopen twee jaar wel gegroeid. Na aanvankelijke klachten over gebrekkige berichtgeving over de oppositie tegen Rosia Montana, besteedden de Roemeense media meer aandacht pogingen van dorpsbewoners om de werkzaamheden van Chevron te blokkeren.

Geweld

De Roemeense autoriteiten hebben ook geleerd van de protesten tegen Rosia Montana. In Pungesti is al wekenlang massaal politie aanwezig om te voorkomen dat demonstraties escaleren. Demonstranten klagen over het agressieve politieoptreden. “De politie valt demonstranten aan”, zegt Gherghina Vladescu, een gepensioneerd ingenieur die afgelopen vrijdag kampeerde in Pungesti.

De Roemeense minister van Binnenlandse Zaken, Radu Stroe, verklaarde op 8 december naar aanleiding van het politieoptreden dat de demonstranten bij het Chevron-terrein zelf geweld gebruikten. “Ze haalden hekken neer. Iedereen mag in dit land demonstreren, zolang het vreedzaam gebeurt.”