Opinie - Didier Moray

René Stockman herkozen tot overste Broeders van Liefde: ‘De vele idealistische en authentieke broeders verdienen beter’

In Rome werd tijdens het 23ste algemeen kapittel van de Broeders van Liefde de Vlaming René Stockman voor de vierde keer op een rij verkozen als generale overste. "De visie van Stockman is helder: de Kerk (en bij uitbreiding de congregatie) is geen democratie. Dat mag dan al zo zijn, maar moet ze dan noodzakelijk een dictatuur worden?"

woensdag 1 augustus 2018 13:08
Spread the love

In Rome werd tijdens het 23ste algemeen kapittel van de Broeders van Liefde de Vlaming René Stockman voor de vierde keer op een rij verkozen als generale overste. De 64-jarige Stockman zal de komende zes jaar dus opnieuw de wereldwijde congregatie leiden. Dat zal zijn teller op het einde van deze rit op 24 jaar brengen.

Toegegeven, het zou mijn zorg niet mogen zijn, want al vele jaren ben ik geen lid meer. Voorts komt het elke organisatie zelf toe om te beslissen op welke manier ze haar bazen kiest en wie ze kiest.

Toch ben ik bezorgd en heb ik ernstige vragen bij Stockmans herverkiezing. Niet alleen in kerkelijk, maar ook in maatschappelijk opzicht. De discussie rond euthanasie (bij psychisch lijden in een niet terminale situatie) was daar een voorbeeld van. De ultraconservatieve Stockman ging toen regelrecht in tegen een zorgvuldig en weloverwogen beleidskeuze van bezielde professionals. Dat Stockman het dogmatische standpunt van de Kerk verdedigt, is zijn volste recht. Maar de manier waarop hij de besluitvorming van een organisatie met grote maatschappelijke relevantie negeerde, is dat niet. Het was een staaltje van leiderschap op basis van machtsargumenten, dreigementen en ja, zelfs pure chantage. Tot in het Vaticaan. Een schoolvoorbeeld van verbindend leiderschap, van dialoog en luisterbereidheid, en van barmhartigheid was dat allerminst.

Een kapittel zou voor een religieuze congregatie een feest moeten zijn waarbij nieuw leven en nieuwe spirit volle kansen krijgt. Christenen geloven dat de Heilige Geest dat inspireert. Maar in aanloop naar deze verkiezing werd het ook voor de Heilige Geest blijkbaar te warm. De indruk ontstaat dat de drang naar machtsbehoud – met veel lobby en immense druk – de rode draad was. Amper enkele uren na Stockmans herverkiezing werd al een gloednieuwe website over zijn leven en werk online gegooid. Zorgvuldig voorbereid, tot in de puntjes geregisseerd. Hoezo, open en eerlijke verkiezingen?

De Broeders van Liefde hebben de voorbije decennia een grote groei gekend, tot in Afrika en Azië toe. Daarbij vele nieuwe jonge gezichten en veel nieuw talent. Aan bloedarmoede ligt het dus niet, integendeel. Waarom durfde de congregatie – binnen die internationalisering – dan niet voluit te kiezen voor een nieuw leiderschap, voor een nieuwe invalshoek, voor een frisse wind? Omdat er geen ruimte is voor anderen? Omdat die anderen dan een bedreiging worden voor de eigen machtspositie? Ik schrijf die twee laatste zinnen in vraagvorm, maar eigenlijk kan dat vraagteken weg. Stockmans autoritaire leiderschapsstijl is al lang geen geheim meer. Critici weten intussen dat het not done is om hem tegen te spreken. Het verleden heeft al aangetoond dat zij dan botweg aan de kant worden gezet.

De visie van Stockman is helder: de Kerk (en bij uitbreiding de congregatie) is geen democratie. Dat mag dan al zo zijn, maar moet ze dan noodzakelijk een dictatuur worden? Paternalisme beschouwt hij als een compliment. Dat zou ook zo zijn mocht hij écht een pater familias zijn, in de echte betekenis van dat woord. Maar niet als het telkens opnieuw uitdraait op het monddood maken en verknechten van mensen die het met hem niet eens zijn. Daar is geen enkele Broeder van Liefde mee gediend, hun maatschappelijk relevante werk evenmin. Deze herverkiezing is een reusachtig gemiste kans. De vele idealistische en authentieke broeders verdienen beter. Ik wens hen de komende zes jaar dan ook vooral de moed om in te gaan tegen die cultuur van eigenbelang en machtsbehoud.

Didier Moray is ex-Broeder van Liefde en voormalig directeur welzijnsvoorziening, nu werkzaam op studiedienst sp.a als adviseur Welzijn/zorgzekerheid.

take down
the paywall
steun ons nu!