“Het
grootste probleem is dat het voedsel conflictgebieden zoals de
Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) niet bereikt door de instabiele en
onveilige situatie daar. De internationale gemeenschap heeft hier geen antwoord
voor klaar”, zegt Jose Graziano da Silva van de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie
(FAO).

Sahellanden
die momenteel geconfronteerd worden met voedseltekorten zijn Mali, Mauritanië,
Gambia, Senegal, Burkina Faso, CAR, Niger, Tsjaad en Nigeria. Recent onderzoek
van de hulporganisatie Action Aid benadrukt dat vooral de situatie in Nigeria
en Senegal alarmerend is.

Vluchtelingenstroom

Vorige
maand nog verzocht de VN om hulp voor meer dan 2 miljard dollar voor 20 miljoen
mensen die met voedselonzekerheid kampen in de Sahel, de regio die van de
Saharawoestijn in Noord-Afrika tot aan de zuidelijke savanne in Soedan zwaar
lijdt onder extreme droogte en voedseltekorten. Volgens schattingen zal de
voedselonzekerheid in de Sahel dit jaar met 40 procent toenemen ten opzichte
van 2013. Toen hadden 11,3 miljoen mensen onvoldoende voedsel en was er 1,7
miljard dollar donorgeld nodig voor de regio.

Chronisch
ondervoede mensen in de Sahel krijgen het momenteel nog harder te verduren
omdat regionale conflicten ongeveer 724.000 vluchtelingen op de been brachten
en nog eens 495.000 mensen ontheemd zijn in eigen land.

Volgens
gegevens van de VN heeft een opendeurbeleid in Tsjaad ervoor gezorgd dat het
land 419.000 vluchtelingen opvangt (86.000 uit CAR en 333.000 uit Darfoer in
Soedan). Mauritanië vangt momenteel 103.000 vluchtelingen op en Burkina Faso
43.000, voornamelijk uit Mali.

Voedseltransporten verhinderd

Sinds de
crisis in Mali begon in maart 2012 zorgt de instabiliteit in het noorden en de
slechte infrastructuur ervoor dat het nodige voedsel de bevolking niet kan
bereiken. “Mali’s probleem is niet landbouw, maar logistiek. Het lukt niet
om het nodige voedsel veilig naar alle uithoeken van het land te krijgen. De
boeren produceren genoeg maar het voedsel is beperkt in zijn beweging”,
zegt Issa Konda van de delegatie uit Mali op de FAO-conferentie.

Ondanks de
inspanningen om Mali te stabiliseren, waaronder de inzet van een vredesmacht en
presidentsverkiezingen midden 2013, keren slechts weinig Malinese vluchtelingen
terug naar hun vaderland. Zij vrezen de broze humanitaire situatie. Sinds 2012
beschouwen veel Malinese vluchtelingen buurland Niger als een veilige haven,
dat meer dan 51.000 vluchtelingen opvangt (47.000 uit Mali en 4000 uit
Nigeria).

Het vorige
regenseizoen was echter teleurstellend voor Niger.  “De situatie is
nijpend”, zegt Amadou Diallo van het ministerie van Landbouw in Niger.
“Wij zijn niet in staat om aan de vraag naar voedsel te voldoen. Er zijn
niet alleen de stijgende bevolking en de binnenkomende vluchtelingen, er is ook
de verschrikkelijke droogte waardoor de voedselvoorziening afneemt.”

Van de
lijst van 25 landen die de VN als meest kwetsbaar aanduiden, bevinden er zich
13 in de Sahel. “Zolang er onzekerheid is, zullen ook de voedselproductie
en de toegang tot voedsel in gevaar zijn”, zegt Gerda Verburg van het
VN-comité voor Voedselzekerheid. “De Sahel heeft de oplossingen en de
capaciteit is er ook. De betrouwbaarheid en de stabiliteit ontbreken echter om
de voedselonzekerheid adequaat te kunnen aanpakken.”

Matthew
Newsome