Voor de index werden 66 landen doorgelicht op negen punten. Enkele uitzonderingen daargelaten, scoren landen met hoge inkomens aanzienlijk beter dan de armste landen in de wereld.
Sommige lage- en middeninkomenlanden presteren echter wel sterk op specifieke punten. Ghana blijkt sterk in het begrenzen van de macht van de overheid en toegankelijkheid van het burgerlijk recht. Diverse Latijns-Amerikaanse landen, met Chili voorop, scoren goed op overheidstransparantie en respect voor fundamentele mensenrechten.
Van de vijf zogenoemde BRICS-landen, de opkomende machten Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, presteren Zuid-Afrika en Brazilië het beste. Rusland en India scoren het laagst, China zit daar tussenin volgens de index.
Nederland en België
De negen variabelen die in de studie gebruikt werden, zijn de begrenzing van de macht van de overheid (checks and balances), de afwezigheid van corruptie, duidelijkheid en openbaarheid van wetgeving, orde en veiligheid, respect voor fundamentele rechten (inclusief vrijheid van vergadering en persvrijheid), een open en transparante overheid, eerlijke en effectieve handhaving van regels, toegang voor burgers tot het rechtssysteem en effectief strafrecht.
België scoorde hoog in alle categorieën, hoewel specifiek wordt gewezen op de discriminatie van buitenlanders. Ook vertragingen in gerechtelijke trajecten geven “reden tot zorg”. Nederland staat in twee categorieën in de top drie: een transparante en open overheid en toegang tot het rechtssysteem. Ook in de andere categorieën scoort Nederland goed.
De index onderzocht vorig jaar 35 landen en wil voor de volgende editie 100 landen doorlichten.
“De rechtsstaat is van groot belang voor de openbare gezondheid, participatie, veiligheid en armoedebestrijding”, zegt WJP-oprichter William Neukom, voormalig voorzitter van de Amerikaanse Orde van Advocaten. Hij richtte het World Justice Project vijf jaar geleden op met hulp van de Bill and Melinda Gates Foundation.
Ondanks zijn Amerikaanse wortels zegt het WJP zich te willen baseren op principes “die universeel zijn, waarbij westerse en Anglo-Amerikaanse vooroordelen vermeden worden.”
