Het is een zwarte dag voor ons
justitiële apparaat, omdat er weer eens een bewijs
opdook van haar falen. Frank Van den Bleeken, de man die reeds dertig
jaar opgesloten zit in een gevangenis in plaats van in een
instelling, kreeg te horen dat zijn verzoek tot euthanasie verworpen
wordt, ondanks het feit dat drie gediplomeerde psychiaters jaren
geleden al aantoonden dat zijn psychisch lijden ondraaglijk is.
Mensen die een crimineel feit plegen
worden hiervoor gestraft, zij die ontoerekeningsvatbaar geacht
worden, krijgen een behandeling in de hoop dat ze geholpen kunnen
worden; beide maatregelen steeds met het doel hen terug op te nemen
in de maatschappij wanneer ze hun straf hebben uitgezeten of genezen
worden verklaard. Ik wil zeker niet de misdaad die hij pleegde
minimaliseren, maar er zijn veel gevallen gekend van mensen die nog
ergere feiten pleegden en na minder dan dertig jaar terug op vrije
voeten kwamen, dus het lijkt me redelijk te stellen dat hij genoeg
gestraft is geweest. Omdat hij echter een blijvend gevaar is voor de
maatschappij (hij is zich daar zelf terdege van bewust) werd beslist
hem levenslang te interneren, een opname die behandeling inhoudt –
iets wat in een gewone gevangenis niet voorhanden is.
Ondanks het vonnis dat opname oplegde,
verblijft hij al dertig jaar op een plek waar hij geen enkele
behandeling ontvangt en waarin zijn situatie dus volledig
uitzichtloos is. Hij werd met andere woorden al die tijd aan zijn lot
overgelaten, verwaarloosd en de behandeling ontzegd, wat naar mijn
normen gelijk staat met psychische mishandeling. Het is me dan ook
een raadsel dat zijn advocaat hier nooit tegen in ging en het
gerechtelijk apparaat nooit aanklaagde wegens nalatigheid.
Vier jaar geleden besloot Frank dat hij
zo niet verder wil leven en vroeg euthanasie aan; de procedure werd
gestart en drie psychiaters maakten verslag van ondraaglijk psychisch
lijden, waardoor zijn aanvraag werd goedgekeurd. Desondanks ontstond
er een maatschappelijke polemiek rond het thema, want heeft iemand
die een ander zoveel leed berokkende wel recht op verlossing van zijn
lijden? Ik stond paf: de maatschappij zit blijkbaar niet met hem in
want hij komt toch nooit meer vrij dus waarom hem dan behandelen, hij
kost bovendien de gemeenschap elke dag handenvol geld, enkel om tegen
zijn zin in leven gehouden te worden. Alleen al uit economisch
standpunt vond ik de protesten bizar, als een crimineel dood wil en
zo de maatschappij geld bespaart, laat hem dan plaats ruimen voor een
ander, de gevangenissen zitten overvol!
Ineens ging het niet meer om vergelding
voor zijn misdrijf maar om ‘verlossing van zijn straf’, terwijl hij
al dertig jaar straf uitzat. Vertrouwend op het systeem en het recht
op euthanasie dacht ik dat het wel in orde zou komen en dat men het
absurde en onmenselijke van een weigering wel zou inzien.
Uiteindelijk werd er een dokter gevonden, Frank bereidde zich
emotioneel en praktisch voor op het einde van zijn leven en kreeg
toen de sadistische mededeling dat de dokter zich terug trok en hij
dus ‘moet’ blijven leven. Het was een mokerslag, goedgepraat door
minister Koen Geens, die plots een oplossing vond voor wat dertig
jaar geleden al had moeten gebeuren. Ineens mag hij niet meer
sterven, ze gaan proberen hem te helpen en hoe? Door hem om te
beginnen ter observatie te laten opnemen, om te zien hoe hij
behandeld kan worden. Met andere woorden hij wordt weer aan zijn lot
overgelaten voor onbepaalde duur, om te zien of er überhaupt wel
iets voor hem kan worden gedaan. Weer veel kosten aan verblijf, eten,
psychiaters, voor iemand die gewoon deze wereld wil verlaten, en weer
ondraaglijk lijden erbovenop, want hij had zich al verzoend met de
dood en de verlossing. Het is gewoon schandelijk dat in een land met
zoveel dokters per vierkante kilometer, er niemand bereid lijkt te
zijn om een misdadiger die boete deed, uit zijn lijden te verlossen.
Dit dossier is een enorme blamage voor
het juridisch systeem en voor het menswaardig behandelen van
gevangenen, ik hoop dat Franks advocaat dit voor het Hof van de
Rechten van de Mens brengt, zodat er snel een einde komt aan het
lijden van iemand die door het systeem geholpen had moeten worden
maar er schromelijk door in de steek gelaten werd.
Wat voor beschaving zijn we, als we
zieke en ontspoorde mensen in een vergeethoek duwen zonder
behandeling, en hen dan nog het recht op sterven ontzeggen?
