In Tupaya staat een jonge boer ons op te wachten. Hij heeft een gitaar in zijn armen. Mac maakte een protestlied tegen de genetisch gemanipuleerde maïs ‘BT corn’. “Ik raad het iedereen af. Het bezorgt je alleen maar schulden.”
Vroeger had Mac velden met maïs om op te eten. Maar de nood aan geld, overtuigende reclame en aanmoediging van de overheid deden hem overstappen: “Ik wilde eerst niet uit schrik voor onze gezondheid en het milieu. Maar ik had zoveel andere uitgaven. Ik wilde snel geld verdienen. Het zou meer oogst opleveren zeiden ze. Maar dat is niet het geval. BT corn bedreigt onze leefomgeving, gezondheid, vee en planten.”
Uitzicht zonder einde
BT-corn kan je niet opeten. Het is louter bestemd voor veevoer. Toch zien de boeren in Tupaya dat hun vee er last van heeft: “ik merk cistes bij de dieren, de eieren van mijn kippen zijn van mindere kwaliteit en er sterft vee”, vertelt Mac. Het levert de boeren ook geen winst op. BT-corn vergt een hoge input aan dure pesticiden en chemische meststoffen en doet boeren in een vicieuze cirkel van schulden belanden. “Bij de eerste zak met zaden krijg je er de meststoffen gratis bij. De tweede keer moet je ze apart aankopen. Je kan de maïs maar één keer planten. Daarna moet je nieuwe zaden aanschaffen. BT-corn vervuilt alles, waardoor we niets ander kunnen planten dan deze maïs.”
Zelfs bij een goede oogst heeft Mac geen winst: “Door de klimaatveranderingen ervaren we zelfs verlies. Met de verkoop van BT-corn kan je louter je lening afbetalen. Dus zijn we verplicht om telkens opnieuw een lening aan te gaan. Wij doen alle arbeid, maar we krijgen er nauwelijks iets voor. Integendeel. We worden armer en armer, terwijl de rijken rijker worden. Het is een uitzicht zonder einde.”
Is er een weg terug?
De hoge input aan chemische meststoffen en pesticiden eist ook zijn tol voor de gezondheid van de boeren. “Onze huis en ogen jeuken. Hoe meer we krabben, hoe erger het wordt. Maar ik heb geen geld om de dokterskosten te betalen.” Is er een weg terug, vragen we hem? “Het duurt 25 jaar vooraleer mijn bodem opnieuw vruchtbaar wordt voor traditionele landbouw. Er is pas een weg terug als iedereen het doet in Tupaya want het tast de andere velden aan. Er moet een grootschalige campagne komen. Ik moedig alle boeren aan om geen BT-corn te planten, maar om de traditionele zaden te bewaren en te gebruiken. Voor die ook verdwijnen.”
Mac speelt zijn BT-corn protestlied voor ons. Hij speelde het op de Cordilleradag waarop honderden boeren uit de wijde omgeving samenkomen om te strijden voor hun recht op een duurzame en rechtvaardige landbouw.
