De Prijs voor de Democratie wordt jaarlijks uitgereikt aan een persoon of organisatie die een fundamentele bijdrage geleverd heeft aan de verdediging van de democratie. In de uitgebreide jury zetelen mensen uit de academische, journalistieke en socio-culturele wereld. Dit jaar waren dat onder meer Dominique Willaert, Karim Zahidi, Dries Lesage en Gita Deneckere.

Laureaat Netwerk Tegen Armoede vierde dit jaar zijn tiende verjaardag. In het juryrapport staat te lezen dat ze meer “guts” hebben gekregen en actief zijn “op alle fronten waar het ertoe doet voor de armen. (…) Het Netwerk Tegen Armoede verleent aan de uitgeslotenen een politieke en sociale stem.”

“Armoede is vandaag actueler dan ooit,” licht Eric Goeman, voorzitter Democratie 2000, de keuze van de jury verder toe: “als de verzorgingsstaat krimpt, zijn de armsten daar het eerste en grootste slachtoffer van. Bovendien bestaat er geen sociale democratie als 15% van de bevolking uitgesloten wordt.”

De prijs gaat ook expliciet naar Manuel Chiguero. Chiguero is onder andere mede-oprichter van het Brussels Platform Armoede, ex-bestuurslid van het Vlaams Netwerk tegen Armoede en bestuurslid van vzw Bij Ons. Goeman looft het feit dat Chiguero altijd ook criticaster is van de netwerken waarbinnen hij actief is en er steevast op hamert dat ze armen nog altijd niet genoeg aan het woord laten. “Zij zijn immers de enige échte specialisten ter zake,” aldus Goeman.

De Prijs Jaap Kruithof wordt door dezelfde jury uitgeloofd en gaat naar iemand of naar een organisatie die – in de traditie van Kruithof – radicale kritiek op de sociale orde ook op een radicale manier in daden omzet. De laureaten, de Brusselse Bond voor het Recht op wonen en de Gentse Beweging Recht op Wonen (BRoW), zetten zich in voor mensen zonder een dak boven hun hoofd.

“Alhoewel het recht op wonen een grondrecht is,” staat er in het juryrapport, ”wordt het vinden van een woning voor de zwakkeren in onze samenleving een steeds groter probleem.” De laureaten bekritiseren dan ook het principe van de vrije woningmarkt en verdedigen het recht op kraken als tijdelijke oplossing voor de wooncrisis. Ze stellen dan ook “de grondslag van het marktdenken (…) in vraag,” besluit het juryrapport.

Eric Goeman voegt daar nog aan toe dat het geen toeval is dat het allemaal netwerken zijn die dit jaar in de prijzen vallen. Het samenwerken en kennis delen is de toekomst.