Bron: Wikimedia Commons
Opinie, Economie, Samenleving, Politiek, België -

Politieke salons rijden al te vaak voor éénzijdige belangen

De 'gilets jaunes' hebben in de voorbije weken Frankrijk al serieus op stelten gezet, met zelfs stevige uitlopers naar België. De gelehesjesbeweging eist onder meer een verlaging van alle belastingen, inspraak van de bevolking over de 'ecologische transitie', lagere werkgeversbijdragen en hogere minimumlonen en pensioenen. Volgens de actievoerders houdt 'Parijs' veel te weinig rekening met de stem van het volk. Ze eisen een betere koopkracht en antwoorden op de onzekerheid van velen.

dinsdag 4 december 2018 13:04
Spread the love

Op zich zijn veel van de eisen en verzuchtingen perfect begrijpelijk en verdedigbaar. De gewone Fransman is ook de hoge dieselprijzen kotsbeu, en wil dat ook duidelijk ventileren. De frustratie van de doorsnee Fransman is evenzeer die van de doorsnee Belg, zelfs al trekt die niet zo gauw zijn gele vestje aan om de straat op te trekken. Al helemaal niet in het noorden des lands … 

Ontnuchtering over Macron 

Het godenkind Emmanuel Macron werd in mei 2017 met veel bombarie verkozen tot nieuwe president van Frankrijk. Maar van de euforie over Macron blijft niet veel over. Meer en meer vinden de Fransen dat de man vooral een ‘president van de rijken’ is in de praktijk. Die vaststelling doet de waarheid geen geweld aan. 

In Frankrijk, in België en in erg veel andere landen hebben we democratieën, maar al te vaak resulteren die in besluitvorming die indruist tégen de belangen van gewone mensen, werknemers, jongeren, gepensioneerden. Hoeveel van de Belgen heeft ooit gevraagd om een verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar bijvoorbeeld? Hoeveel Belgen hebben écht gevraagd om de ingewikkelde politieke verkaveling van dit land? Welke werknemers willen nog meer flexibilisering van onze arbeidsmarkt of vragen minder sociale bescherming?

En ook bij ons zijn de brandstofprijzen bijzonder hoog: de staat incasseert gigantisch veel accijnzen, en met bekommernissen om een ‘ecologische transitie’ heeft dat bitter weinig te maken, alle mooie retoriek van bewindslieden ten spijt. Hoeveel procent van die accijnzen wordt geïnvesteerd in, ik zeg maar wat, alternatieve energievoorziening of parken met elektrische wagens? Juist. 

Gezocht: socialer beleid

Vakbonden, verenigingen waar armen het woord nemen, partijen als PVDA en sp.a vragen al lang om een veel socialer beleid. Een beleid dat de koopkracht van de doorsnee burger vergroot, en dat hoge inkomens en grote fortuinen doortastend(er) belast. De vermogens- of miljonairstaks wordt al lang gevraagd en bepleit, maar is er nog altijd niet. Ook in de Wetstraat kunnen ze lang Oost-Indisch doof blijven … Net als in Frankrijk verlangen gewone mensen hier naar degelijke jobs, vaste contracten, leefbare inkomens, een haalbare pensioenleeftijd, systemen om de loopbaan op tijd af te bouwen, meer perspectieven voor jongeren op de arbeidsmarkt. Ook hier gebeurt er veel te weinig in die zin. En meer dan eens worden maatregelen getroffen die net ingaan tegen deze gefundeerde verzuchtingen. 

Pleidooien voor sociale politiek en rechtvaardige fiscaliteit worden soms geassocieerd met ‘de vreselijke communisten’, wezens die volgens hun critici alle plagen van Egypte op dit land willen loslaten. Complete nonsens natuurlijk. De eisen van de meest linkse politici in België zullen door vele Belgen op zich als logisch en fatsoenlijk worden beoordeeld. Hun eisen horen niet te worden geassocieerd met miserie in de goelags maar wel met gezond verstand en sociale rechtvaardigheid. Andere partijen mogen sputteren en lamenteren wat ze willen. 

Zelfs uit onverdachte hoek komen er meer en meer verklaringen die de eisen ondersteunen. 

IMF doet mee 

Zo zegt het IMF dat ‘een hogere belasting voor superrijken geen negatieve invloed heeft op de economie’. In het licht van de stijgende inkomensongelijkheid moeten we ernstig overwegen om de rijkdom te herverdelen en belastingstelsels te herbekijken, vindt de instelling, die allesbehalve een marxistische denktank is. Volgens een IMF-studie moeten landen ook vastgoed en eigendommen van rijken (meer) belasten. Tegelijk is er het nuchtere besef dat mensen met grote fortuinen en hoge inkomens meer invloed op de politiek hebben dan doorsnee burgers.

In heel wat landen is de belastingdruk op de hoogste inkomens verlaagd. België is daarbij zeker geen uitzondering. Ook dat draagt niet bij tot rechtvaardiger verhoudingen, integendeel. 

Vermogensbelasting

De gerenommeerde econoom Paul De Grauwe (London School of Economics) is voorstander van een vermogensbelasting. “Om de steeds schevere vermogensverdeling te corrigeren, werkt alleen een vermogensbelasting”, schreef hij in 2016 in De Morgen. “Die vermogensbelasting zou progressief moeten worden opgebouwd. (…) Wat telt is dat de middenklasse van hardwerkende Belgen wordt ontzien terwijl de grote vermogens een bijdrage betalen die hen niet in het verderf zal storten, en hen ook niet minder zal doen werken.” 

Ook De Grauwe weet dat een grote meerderheid van de Belgen zo’n vermogenstaks wil. “Het is merkwaardig dat de Belgische politieke klasse die meerderheid niet volgt. Ik kan alleen maar besluiten dat de politieke invloed van de grote vermogens in België groot is.”

In een gesprek met het magazine MO zegt De Grauwe nu dat de ongelijkheid (ook) moet worden aangepakt door hogere inkomens méér te belasten. Hervormingen in die zin blijven uit omdat ‘de meeste economen banden hebben met de financiële sector en die blijven zeggen dat het meer belasten van mensen met een hoog inkomen allerlei vreselijke gevolgen zal hebben’.  

Waarop wachten ze nog in de Wetstraat? Méér straatgeweld? Dat moet toch anders kunnen in een systeem dat democratisch heet te zijn. Of blijft een beperkte (neoliberaal gezinde) groep de bakens uitzetten in dit land en elders?

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!