Jules Deelder en Public Enemy

Gedichten zijn een behoefte. Dichters blijven dichten. En trachten hun waar aan een beperkt publiek te slijten. Internetsites nemen de rol van bedrukt papier over. Met internet lig je niet in bed, met een bundeltje wel. Poëzie raar? Ze is overal aanwezig. Met een dichtersforum op de weblog ‘De Contrabas’. (1)

Men kan intiem lezen en herlezen. Men kan ze door performers horen en zien brengen. De Rotterdammer Jules Deelder maakt van zijn optredens een populaire show. Hij trad op met rocker en schilder Herman Brood, die in 2001 poëtisch van het dak van het Amsterdamse Hilton Hotel sprong, het walhalla tegemoet. (Video van Deelder + jazzorkest) (2)

De muziekgenres hiphop en rap brengen poëzie voor miljoenen. Rap is pure poëzie die gewoon op straat ligt, in de zogenaamde achterstandsbuurten en in de metrogangen met hun ‘tags’. Ik was hier! In die wereld is het geen ondergeschoven kindje, maar de stem van vooral jongeren, wereldwijd. (Een reeks ‘Old Skool’-rappers met daarbij Public Enemy: ‘Fight the Power’) (3)

Muziek zonder poëzie lijdt aan bloedarmoede. Hiphop, blues, opera, klassieke liederen, … Het Franse chanson bulkt er van. Om maar de anarchist Léo Ferré te noemen. (1916-1993 – Video met het lied ‘L’affiche Rouge’, een hulde aan gefusilleerde gewapende partizanen in Frankrijk, die onder leiding van een Armeense communist tegen de nazi’s vochten. Op tekst van de dichter Arragon. (4)

Literair geheim De Muzeval

Ondertussen geven dichters voort hun werk uit in eigen beheer en bestaan er her en der podia. In Antwerpen is dat De Muzeval. In 1999 opgestart door de onlangs overleden libertaire dichter Herman J. Claeys, met de Stichting Pipelines vzw. (5) De Muzeval is op donderdag 14 april aan haar 149ste aflevering toe. Met om 19u30 de Nederlandse dichter Bert Deben.

Honderden bekende en beginnende dichters beklimmen er het podium. Onbekend voor de massa, is dit unieke initiatief een goed verborgen literair geheim. Het artiestendorp Doel is er thuis. Men heeft nauwe contacten met Nederlandse kunstenaars.

Zoals deze van de Culturele Vrijhaven Ruigoord, nabij Amsterdam. Dit is een bijna veertig jaar geleden als ‘kraakdorp’ begonnen initiatief, in goede banen geleid door één van de founding fathers en auteur Hans Plomp. (Ruigoord) (6)

Poëtisch laboratorium

De Muzeval werkt samen met het Masereelfonds – Antwerpen. Op die site verneem je dat De Muzeval andere dan elitaire of hermetische poëzie brengt. Anders dan plechtige of grootschalige performances in salons of paleizen. Anders dan ivorentorendichters die op een ongenaakbaar voetstuk staan. De Muzeval is een poëtisch laboratorium. (Masereelfonds) (7)

In een interview met mij voor het weekblad Solidair, zei Herman J. Claeys: “Talent is er overal, je moet alleen de kans krijgen. We zijn zeer laagdrempelig en toegankelijk, gratis. Interactie met de dichters is belangrijk. Geroezemoes, applaus, een pint die valt, het kan. Honderden mensen brachten er voor het eerst hun werk. Gewone mannen en vrouwen. Soms wat ongewone. We ontdekken zo dichters en performers met grote klasse”.

De Muzeval ontstond in 1999, opgestart door de Stichting Pipelines vzw. Dit in de slipstream van grootschalige, vernieuwende artistieke evenementen als Fabrik ’88, Metro 89, Black Box 90, Bunker 91,… Herman J. Claeys schilderde toen een honderden meter lang gedicht op de waterkeringmuur aan de Schelde. Vanaf de eerste dag kreeg de vzw Pipelines de steun van het Masereelfonds. Voor hen is cultuur geen eigendom van een sociale elite, ze ijveren voor de democratisering van cultuur en kunst op niveau.

Den Hopsack

De Muzeval heeft haar vaste stek in Den Hopsack, in de Grote Pieter Potstraat 24. Daarvoor werd enkele jaren in de voormalige Muziekdoos op het Zuid opgetreden. Den Hopsack is een cultureel monument. Wannes Van de Velde kwam er jaarlijks voor een vol huis flamenco spelen voor een witteke en spijsde aldus de steeds noodlijdende kas van deze vzw.

Den Hopsack – Modus Vivendi vzw bestaat bijna veertig jaar. De kroeg in dit beschermde pand ontstond in de ruime, aloude kelder in 1972. De golden sixties waren nog voelbaar en Den Hopsack lag aan de basis van een burenwerking, met straatfeesten en culturele activiteiten. Nu is het een gezellig café.

Het schenkt aandacht aan muziek, beeldende kunst en literatuur, maar ook aan filosofie en wetenschap. Het is een ontmoetingsruimte waar rustige gesprekken mogelijk zijn en een vrijwilligersorganisatie waar iedereen welkom is. Open ma.,woe. t/m za. van 20 uur. Dinsdag gesloten. Zondag van 18 uur in de zomer. (Zie de geschiedenis en het actuele programma) (8)

Dichter Bert Deben

Op donderdag 14 april treedt de dichter Bert Deben er om 19u30 op, gevolgd door het traditionele Free Podium. Den Hopsack, Grote Pieter Potstraat 24, nabij de Grote Markt, Antwerpen. (Lees meer over de dichter) (3)

Boulevard of broken dreams

Ik wandel door een straat met
enkel huizen waar ik woonde
van prins tot koning tot ontkroonde
en zie door elke muur nog ieder bed

nog elke stoel waar ik mij neergezet
van al mijn fouten ooit verschoonde
met droefnis van weggehoonde
lieflijkheid – met trage tred

passeer ik peinzend elke gevel
elke wroeging, elke wrevel
elk thans van pijn ontdaan gemis
ik lach mijn oude partners teder toe

gekwetst zien zij alleen maar hoe
mijn lach nu afgemat van leven is

bert deben

1 –  “De Contrabas”  Poëzie op Internet.  www.decontrabas.com

2 – “Jules Deelder met jazz orkest” www.vimeo.com/3576067

3 – Rap video’s, waarbij Public Enemy met “Fight the Power”
http://onemansblog.com/2008/05/06/20-classic-old-skool-rap-videos

4 – Léo Ferré met “L’affiche rouge”,“Les Anarchistes” + Suggesties.
http://www.youtube.com/watch?v=6HLB_EVtJK4 

5 – “Muzeval” www.muzeval.blogspot.com

6 – “Ruigoord” www.ruigoord.nl

7 – “Masereelfonds” www.masereelfonds.be/index.php?pageid=35

8 –  “Den Hopsack” http://www.denhopsack.be