De Algemene Centrale spreekt over een “plaag van misbruiken”. De vakbond klaagt in dit zwartboek niet over de loon- en arbeidsvoorwaarden in de sector, maar wel over de naleving van de afspraken. “In ons zwartboek viseren wij niet de werkgevers die de regels respecteren, wel de werkgevers die de afspraken aan hun laars lappen”, zegt Eric Neuprez van de Algemene Centrale.

De vakbond moest weinig moeite doen om werknemers te vinden die konden getuigen over die wantoestanden. Schoonmaakster Rachida werkt op twee plaatsen in Brussel en is ook vakbondsafgevaardigde. “Mijn loonfiche is nooit in orde. Altijd moet ik zagen om mijn loon te krijgen. Overuren worden nooit correct geteld. Aangezien ik op twee verschillende plaatsen schoonmaak, moet de werkgever de vervoerskosten betalen. Maar dat gebeurt nooit. Vroeger deed ik ook hotels en daar wordt vaak nog altijd betaald per stuk. Dat kan toch niet?”, zegt Rachida.

2403 euro te weinig loon

Verkeerde loonfiches komen wel vaker voor, klinkt het bij de vakbond. Vakbondsafgevaardigden proberen die fouten recht te zetten. Soms gaat het om serieuze sommen. Een verkeerde berekening van minuten en de nachtpremie leverde een fout op van 2403 euro verspreid over anderhalf jaar.

De sector kampt ook met een overdaad aan onderaannemingen en uitzendwerk. Vakbonden krijgen geen greep op die vaak heel kleine onderaannemingen. Er zijn 1167 schoonmaakbedrijven met minder dan vijf werknemers. De tien grootste bedrijven in de sector stellen maar liefst 25600 werknemers tewerk. “De grote ondernemingen worden groter en de kleine worden kleiner en vermenigvuldigen zich”, zegt de Algemene Centrale.

In die kleine onderaannemingen komen ook vaak illegale zaken voor zoals zwartwerk en het tewerkstellen van mensen zonder papieren.

Oplossingen

De Algemene Centrale stelt voor om een uniform en volledige loonfiche in te voeren zodat schoonmakers meteen zien of ze alle vergoedingen correct ontvangen hebben. Volgens de vakbond moeten ook de sociale inspectiediensten versterkt worden. De onderaannemingen moet strikter gecontroleerd worden.

Een verantwoordelijke van de inspectiediensten wijst er op dat de inspectie niet alles kan oplossen. “Veel van de punten uit het zwartboek kunnen enkel door de vakbonden worden opgelost, door afgevaardigden op de werkvloer”, aldus de sociale inspectie.