Ik wil de organisatoren hartelijk danken voor de veel te grote eer die ze me bewijzen met de prijs Jaap Kruithof.
Of ik content ben, vroeg Eric Goeman me. Dat zal wel zijn: een prijs voor een boek en toch zo veel meer dan een boekenprijs.
Een prijs vooral voor het debat, het debat dat hier ook op de Gentse feesten zo rijkelijk wordt georganiseerd door Democratie 2000.

Ik ben bijzonder blij dat het debat geopend is,
over de wereld waarin we vandaag leven,
over het kapitalisme en over het onrecht.
Want onrecht kent vele medeplichtigen.
Onrecht behoeft niet meer dan dat goede mensen zwijgen en de andere kant opkijken.
Men probeert ons te doen zwijgen en geen vragen te doen stellen:
de verkondigers van goed nieuws, die beweren dat er niets aan de hand is, terwijl heel Europa beeft en kraakt onder een gigantische crisis.
De neoliberalen, die doorgaan met een gigantische hold-up op de banken, de treinen, de energie, de huisvesting, de gezondheidszorg en alle publieke diensten, maar ook op het samenleven zelf, de publieke ruimte, het stakingsrecht, de inspraak, de democratie.
De nationalisten in alle soorten en maten, gespecialiseerd in de kunst van de verdeeldheid, in het stampen naar onder: gisteren naar de Walen, vandaag naar de Grieken, morgen naar de Spanjaarden. Ze hebben gigantische affiches van 77 m² hoog op de gebouwen hangen. Maar toch durven ze hun rug nooit te rechten om naar boven te stampen.
Men probeert ons te doen zwijgen en geen vragen te doen stellen.
Elk verzet begint met zich vragen te stellen,
met kritisch te zijn voor de wereld en voor jezelf:
dat heb ik als student wel van Jaap Kruithof geleerd.

Mijn boek gaat niet over de Troijka, niet over de miserie in Spanje of in Griekenland, niet over de 1-euro-jobs in Duitsland, niet over de enorme ongelijkheid die dagelijks wordt gecreëerd.
Ik heb het niet over al die ellende.
Ik wil dat mensen vragen stellen, spreken, hun ruggen rechten, opstaan en zich organiseren.
Alleen dan kunnen de dingen veranderen.
Het is zoals Pablo Neruda ooit heeft geschreven: ‘ze kunnen alle bloemen knippen, maar ze zullen nooit de komst van de lente kunnen verhinderen’.
En dus is deze prijs uiteraard niet voor mij,
deze prijs is niet voor alle medewerkers aan het boek,
niet voor de uitgeverij, de studiedienst, de vertalers,
niet voor de 18.000 lezers;
deze prijs is voor de lente,
voor de mensen van Crown Cork uit Deurne, voor de jonge indignados in Spanje, voor de jongeren en syndicalisten in de Tunesische revolutie, voor de mijnwerkers uit Asturië, voor de staalarbeiders in Griekenland en voor iedereen die niet langer zwijgt.

Ik dank u.

Peter Mertens