De facebookstatus van Olyslaegers was in de eerste plaats een roep om inhoud. De Antwerpse schrijver had het er moeilijk mee dat het programma en de concrete plannen van de PVDA nergens aan bod kwamen, terwijl dat eigenlijk het eerste is dat de potentiële kiezer zou moeten weten.
Bij zijn facebookstatus voegde Olyslaegers meteen een hele rits vragen, gaande van hoe de PVDA staat ten opzichte van samenwerking met andere partijen, over de rol van burgerbewegingen tot en met de houding tegenover de Antwerpse haven. PVDA-voorzitter Peter Mertens accepteerde de uitdaging van Olyslaegers en antwoordde uitgebreid op de gestelde vragen.
Wij hebben besloten de vragen en antwoorden hier ook te publiceren omdat we vinden dat het om cruciale informatie gaat voor de Antwerpenaren die in 2018 naar de stembus trekken. Olyslaegers kondigde reeds aan ook andere partijvoorzitters op deze manier te willen bevragen.
Dit zijn de vragen van Jeroen Olyslaegers en de antwoorden van Peter Mertens:
Beste Jeroen,
“In een tijd toen het nog niet zo dwingend op de wereldkaart moest, was Antwerpen een warmere stad”, schreef zanger Wannes Van de Velde. Hij trok van leer tegen de bouwpromotoren – ‘de crimobiliën’, zo noemde hij ze – en een wereld gedicteerd door de miljoenendans van het grote geld. Wij willen opnieuw een warme stad, op het ritme van de bewoners. Dat bindt ons allemaal.
En dus beste Jeroen, ben ik ontzettend blij met je vragen. Maar ook met je wil om het debat inhoudelijk te maken. Dat verdient iedereen. En dat komt ook iedereen ten goede. Ik heb nu relatief snel jouw zes vragen beantwoord. Elk antwoord smacht naar een nieuw debat. Meer argumenten en tegenargumenten. Wij willen daar zelf de nodige tijd voor uittrekken. Voor ons is het opstellen van een nieuw stedelijk programma een proces. We willen dat doen door opnieuw 10.000 Antwerpenaren te bevragen naar hun mening. We willen dat doen door sociale organisaties van het middenveld te bevragen naar hun expertise en voorstellen. Hieronder vind je dus een eerste antwoord. Dat is geen programma. Dat is niet te begrijpen als een exhaustieve tekst. Wellicht ontbreekt er nog heel veel. Wellicht is er veel voer voor debat ook, zodat we kunnen bijsturen. ’t Stad heeft dat nodig. Klinkend debat.
Geuzengroet,
Peter Mertens
Jeroen Olyslaegers: U reikt de hand uit naar Sp.a. en Groen voor een mogelijke samenwerking bij de gemeenteraadsverkiezingen, mogelijk een kartel maar een week later laat u al weten wie uw lijsttrekkers zijn, vloekt dat niet wat met elkaar? Hebt u a priori’s op dat vlak? Hoe ziet u die onderhandelingsmarge? Wat zijn de standpunten van die partijen waarop u denkt verder te kunnen bouwen? Welke partijstandpunten van u zouden bij hen dan weer kunnen werken
Peter Mertens: Uiteraard niet. Wij staan open voor een samenwerking. Die vraag hebben we op 17 december voorgelegd op een provinciaal congres. 81 procent van de afgevaardigden sprak zich uit om gesprekken aan te gaan over een mogelijk progressief kartel. Dat een progressieve lijst getrokken zou worden door iemand van Sp.a (de sterkste partner) of Groen is voor ons uiteraard bespreekbaar. Voor ons zijn er wat dat betreft geen a-priori’s. Logisch is wel dat het provinciaal congres ook een eigen A-team naar voor heeft geschoven, voor het geval er toch aparte lijsten zijn. Alle opties zijn immers nog open. We hebben begrepen dat Groen en Sp.a pas diep in 2017 of zelfs in 2018 een standpunt zullen innemen over een mogelijke samenwerking. Dat zullen we respecteren.
We willen ook de autonomie en eigenheid van de burgerbeweging respecteren. Antwerpen zoemt en bruist van verschillende burgerinitiatieven. Zij wegen mee op het beleid, van onderuit. Die autonome kritische rol is belangrijk. Ook voor een progressief districts- en stadsbeleid. Ik ben van mening dat een progressief beleid open moet staan voor de input en mening van terreinwerkers allerhande, van specialisten en middenvelders, van academici en sociale bewegingen. In tegenstelling tot het huidige beleid dat enkel lijkt open te staan voor de druk van bouwpromotoren en wapenhandelaren. Ik denk tegelijkertijd wel dat een progressief beleid of een progressief kartel zich niet in de plaats van de burgerbewegingen kan stellen. Het slechtste wat er voor een (toekomstig) progressief stadsbestuur zou kunnen gebeuren is dat er geen autonoom, kritisch middenveld meer is dat voor een onafhankelijk sociaal geweten kan zorgen. Inkapselen van het middenveld lijkt me dus geen goed idee.
Er is een brede onderhandelingsmarge. Het zou dom zijn om die nu te sluiten door op voorhand een lijst van do’s en dont’s op te sommen. In 2012 werd de PVDA de vierde grootste partij van ’t stad vanuit een globale stedelijke visie. Eén op tien Antwerpenaren gaf ons het mandaat op te komen voor “het recht op de stad” (http://bit.ly/2jDzqPk). Wij willen een stad op mensenmaat, waar alle Antwerpenaren recht hebben op hun grondrechten binnen die stad. Dan spreken we onder meer over wonen, onderwijs, gezondheid, cultuur, ruimte, veiligheid, en mobiliteit. Die visie blijft voor ons meer dan ooit van belang, dat is uiteraard geen geheim.
Dit bestuur bant dieselwagens uit de stad. Bent u het daar mee eens? Gaat die maatregel ver genoeg? Mensen met een oude wagen met dieselmotor zouden wel eens mensen met een laag inkomen kunnen zijn; is er een spanningsveld tussen ecologie, armoede en mobiliteit?
We ondersteunen alle stappen die de luchtkwaliteit ten goede komen. Eind 2007 stelden wij in de groepspraktijk van Geneeskunde voor het Volk in Deurne vast dat bijna de helft van onze kinderen moesten puffen tegen astma. Tezelfdertijd verscheen een grote studie van The Lancet over de significant slechtere longfunctie bij kinderen die dicht bij een snelweg opgroeien. In aanloop van de volksraadpleging over het BAM-tracé organiseerden we met de PVDA in 2009 meer dan 10 druk bijgewoonde avonden in de volkswijken, waarin we naast mobiliteit ook centraal op gezondheid inzetten.
Als we vandaag bedenkingen hebben bij de lage-emmisiezone (LEZ), dan is het over de manier waarop die wordt ingevoerd. Op de gemeenteraad van 25 januari 2016 hebben we drie amendementen ingediend om een sociale invoering van de LEZ mogelijk te maken.
Ons eerste amendement stelde voor om sinjoren die hun euro-3 dieselwagen wegdoen, een alternatief te bieden vanuit de stad. Bijvoorbeeld: een lijn-abonnement, een velo-abonnement, taxi-cheques of auto-delen. Niet elke burger is even mondig. Er mogen ook stimuli gegeven worden om mensen in contact te brengen met alternatieven. Vooral voor bejaarde mensen zijn dat zeer interessante manieren om zich te verplaatsen, maar ze moeten er dikwijls concreet mee leren kennis maken.
In ons tweede amendement hebben we voorgesteld om linkeroever uit de LEZ te halen. Waarom? Omdat de LEZ daar zo goed als geen toegevoegde waarde heeft (geen street-canyons, verkeersdruk die 10 procent bedraagt van die van de kernstad, geen verhoogde NOx of fijn stof). Tegelijkertijd zijn de sociale gevolgen daar het grootste. Meer dan 1 op 4 inwoners van linkeroever zijn meer dan 65 jaar, dubbel zo veel als in de binnenstad. Zij hebben ook oudere wagens, maar maken er relatief weinig gebruik van. Mensen die het meest zorgzaam waren of zijn voor hun wagen, worden nu het slachtoffer. Het gaat vaak om mensen die het financieel niet breed hebben. Voor hen is de LEZ een mobiliteitsbelasting die heel zwaar doorweegt.
In ons laatste amendement hebben wij gepleit voor een uitdoofscenario voor de euro-3-diesels tot 2020. In ons voorstel moet het gaan om de enige wagen in het gezin, in het bezit van de eigenaar voor 1 februari 2016. Waarom? Omdat de verplichte retrofit (na-montage) roetfilter heel erg omstreden is. Er is veel controverse over het effect van zulke filter. Een rondvraag bij de garagisten in het Antwerpse toonde aan dat die het helemaal niet zien zitten zulke filter te plaatsen en voor sommige merken is deze zelfs niet voorzien in het onderdelenpakket. Meer nog: blijkt dat, door het gesjoemel op de testbanen van de autofabrikanten, in het echte verkeer een euro-5 diesel bijna evenveel NO2 uitstoot als een euro-3.
Onze amendementen werden niet goedgekeurd, en daarom hebben wij ons onthouden over het geheel van de lage-emissiezone. Vanaf 2025 zal door de autonome verjonging van het wagenpark de LEZ grotendeels overbodig zijn. Tenminste als Europa de sjoemelende autofabrikanten aanpakt en de normen verstrengt volgens de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Om het spanningsveld tussen ecologie, armoede en mobiliteit tegemoet te komen is openbaar vervoer dé sleuteloplossing. We zien dat vandaag precies het tegendeel gebeurt: besparingen bij De Lijn en bij het spoor. Vandaar dat we onlangs nog hard zijn tussengekomen tegen de plannen van De Lijn om verschillende drukke trams in Antwerpen op ‘zomerdienst’ te laten rijden. Met succes. En dat onder meer door onze acties ook versneld 400 nieuwe chauffeurs zullen worden aangenomen en opgeleid.
Er wordt vaak verwezen naar het kartel in Borgerhout tussen uw partij, Sp.a en Groen, maar hoe loopt dat daar eigenlijk? Is er wel een beleid met dat gebrek aan autonomie? Zou u in het kader daarvan niet meer autonomie willen in de districten? Moet democratie op dat vlak niet worden gedecentraliseerd?
Wij zijn de verkiezingen van 2012 gestart met een grote bevraging van de Antwerpse bevolking (zie verder). Op die basis hebben we een stadsprogramma uitgewerkt. Net na de verkiezingen van oktober 2012 hebben Joris Van Gorp en Zohra Othman dat programma in een aantal kernpunten gegoten voor Borgerhout. Onze klemtoon lag op inspraak, jeugd, diversiteit en armoede-bestrijding. We hebben bijna twee maanden lang onderhandeld over het programma. Eérst over het programma, en dan pas over de functies. Die twee maanden onderhandelen waren cruciaal voor het huidige succes. Alle partners hadden hun inhoudelijke inbreng en samen kwamen we tot een gemeenschappelijk programma. Dat is het cement om samen aan een beter district te werken. Het samenwerken met Sp.a en Groen in Borgerhout is aangenaam, omdat er een akkoord is over een duidelijk programma. Dat progressief programma maakt het verschil met andere districten: bijvoorbeeld met Antwerpen, met Deurne of met Berchem.
Van bij de start in Borgerhout zijn er 16 wijkvergaderingen doorgegaan om het bestuursakkoord door te nemen en nog bij te sturen. Daar stonden we op, net als Groen en Sp.a. Dat maakt dat het bestuursakkoord van bij de start werd voorgelegd en getoetst. Er zijn verschillende wijkraden opgezet om die dialoog open te houden. Het frisse sociale bestuur in Borgerhout is een doorn in het oog van het huidige stadsbestuur, en dan moet je je afvragen waarom? Wij polariseren niet, wij verbinden. Wij stigmatiseren de jongeren niet, wij proberen hen verantwoordelijkheid te geven. Wij kiezen niet alleen voor de auto, wij zoeken naarstig naar oplossingen voor de zwakke weggebruikers. Vraag het aan de mensen in Borgerhout zelf: er hangt een andere sfeer nu. Mensen zeggen ons dat het beter samenleven is, jongeren zeggen ons dat ze zich au sérieux genomen voelen, de mensen appreciëren dat er wordt geluisterd. Net dat appreciëren de Borgerhoutenaars bij mensen zoals Zohra Othman en de andere schepenen. Ze zijn bereikbaar, ze luisteren, ze spreken mensentaal.
Is er wel een beleid mogelijk met dat gebrek aan autonomie voor de districten? Jawel hoor. Voorbeeld: de subsidies voor de Rataplan worden stopgezet. Dat kleine dappere cultuurhuis verdient beter. Mensen in armoede, mensen met andere roots, mensen met een beperking, Rataplan omarmde ze allemaal en werkte de drempels naar de toegang van een cultureel centrum weg. Met het district werd het engagement genomen om Rataplan toch te laten voort bestaan, ook al kost dat een deel van het karige districtsbudget. Die investering is het waard: cultuur is te belangrijk om weg te besparen.
Ander voorbeeld: de pleinpatrons. We hebben de samenlevingsproblemen van de pleintjes opgelost zonder repressief te zijn tegen de jongeren. We hebben hén de verantwoordelijkheid gegeven voor het samen-leven en samen-spelen op hun pleintjes. De pleinpatrons zijn een idee van schepen van jeugd Zohra Othman. Het heeft de sfeer op de pleintjes totaal veranderd.
Nog een voorbeeld: in Borgerhout zagen we dat er weinig kinderen en jongeren deelnamen aan de geplande activiteiten voor jongeren. We stelden vast dat het voor de gezinnen moeilijk was om op voorhand in te schrijven voor jeugdactiviteiten en bovendien bleek de kostprijs van de activiteiten een enorme rem. Nu werken we in Borgerhout met open activiteiten, zonder inschrijving en gratis. Sindsdien nemen er acht keer (!) zoveel kinderen deel aan de activiteiten van het district. Het stadsbestuur zou dit als best practice moeten gebruiken voor heel Antwerpen, maar wat zien we? Deze week (11 januari 2017) staat het jeugdactiviteitenplan voor de districten op de agenda van de commissies, en de cijfers van Borgerhout zijn… gewoon weggegomd. Echt.
Kan het beter? Zeker! Het Moorkensplein zal aangelegd worden zoals schepen Rob van de Velde (N-VA) het wil, en niet zoals de bewoners het hadden gedroomd. Waar er fietsstraten komen, dat wordt gekozen door Koen Kennis (N-VA), en niet door de mensen van Borgerhout. De Stad kiest ervoor dat Park Spoor Oost een veredelde parking wordt in plaats van een park waarnaar de mensen in Borgerhout snakken. Voor een district met amper één vierkante meter groen per inwoner mag het toch wel iets meer zijn dan een parking. De Lijn gaat ondergronds, lang leve deze vooruitgang, maar op de Turnhoutsebaan zullen we amper kunnen op- en afstappen, omdat er een minimum aan tramhaltes opengaat. Dus ja, natuurlijk willen we meer autonomie. Daar pleiten we ook voor in ons stedelijk programma, en keer op keer opnieuw in de gemeenteraad. Maar het zou ons al een pak energie en geld schelen, als er respect en overleg zou zijn vanuit de stad en ook vanuit de hogere niveaus.
Moet de democratie op dat vlak niet worden gedecentraliseerd ? In Borgerhout ontwikkelen we de democratie zo breed mogelijk. Nogmaals, dat luisterend oor, de wijkraden, de jongeren au sérieux nemen, het regelmatig scholenoverleg, tijd nemen voor de middenstand en de marktkramers, het moskee-overleg, en de samenwerking met het middenveld… Dat is voor ons het begin van democratie: weten wat er leeft, en weten wat de prioriteiten zijn voor de bewoners. Moesten we dan wat meer armslag krijgen om daar ook iets mee te doen, dat zou altijd welkom zijn.
Hoe staat u tegenover burgerdemocratie en de experimenten rond bijvoorbeeld flatpack democracy? Ziet u dat in de stad gebeuren en op welke manier?
Zeventien jaar lang al beginnen wij elke campagne met een grote stadsdialoog. Dat hebben we voor het eerst gedaan met de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 in Antwerpen, en dat zijn we sindsdien ook elke keer blijven doen (in 2006 en in 2012). Gesprekken aangaan met honderden en honderden Antwerpenaren. Niet alleen met de meest mondigen – ook met hen natuurlijk – maar ook met mensen die spontaan minder de schijnwerpers opzoeken. Dat doen we dan op de groepspraktijken van Geneeskunde Voor Het Volk, maar ook gewoon deur aan deur in de volkswijken. We doen dat telkens met een uitgebreide bevraging, opgesteld in samenspraak met bevriende professoren en sociologen. Zowel rond de pijnpunten: wat vind jij nu belangrijk. Maar ook oplossingsgericht: wat vind jij nu de meest dringende maatregel? En wat de meest belangrijke? Dat zijn meestal gesprekken van meer dan een half uur. Op de koffie. Naar aanloop van de verkiezingen van 2012 hebben we in de stad Antwerpen zo 4.807 gesprekken gehad. En ja, dat is veel. Dat is mensenwerk. Veel mensenwerk. Op het terrein. En dat leert ons enorm veel. Op die basis hebben we toen ons stadsprogramma opgesteld: http://bit.ly/2jDzqPk. Dat blijft onze rode draad. Het is ons engagement naar al die mensen toe. Nadien zijn wij ons ontwerpprogramma nog eens gaan voorstellen op een 18-tal A-gedacht avonden in alle volkswijken van onze koekenstad. Vaak confronterend, met heel veel discussie (ik herinner me de meer dan levendige debatten in de volkscafé’s van de Luchtbal, het Kiel en Linkeroever), maar ook altijd met heel veel respect van mensen die voelen dat je hen au sérieux neemt. Wij hopen dat dit model van stadsdialoog voorbeeld mag zijn tijdens verschillende kiescampagnes.
Voor ons is het middenveld een cruciale actor die onafhankelijk van het stadsbestuur moet kunnen opereren. Ook onafhankelijk van een progressief stadsbestuur. Het is goed dat het middenveld af en toe het progressief bestuur in Borgerhout onder vuur neemt. Zo blijft de coalitie scherp en zo blijft het vuur ook branden. De N-VA wil een top-down-beleid waar mensen één keer naar de stembus gaan en dan hun mond moeten houden. Dat is een dode democratie. Als bestuur moet je een levendige democratie organiseren, in plaats van er schrik van te hebben. Voor ons betekent dat respect voor alle actoren op het terrein. De daklozenwerking wordt geprivatiseerd, zonder dat men de mensen echt bevraagt. Ongelooflijk is dat. De stedelijke kinderopvang wordt afgebouwd (er worden steeds meer stappen naar privatisering gezet), zonder dat men rekening houdt met de expertise die ondertussen is opgebouwd door alle medewerkers in de stedelijke kindercrèches. Er wordt steeds minder rekening gehouden met adviezen van derden. Dat willen wij anders. Qua mentaliteit. Qua mensbeeld. Qua uitgangspunt. De burgerbewegingen zijn divers en zijn altijd een cruciale actor van élke levende democratie. Laat ze autonoom zijn. Laat ze kritisch zijn. Laat ze emanciperend werken.
Wat dan met politieke partijen? Natuurlijk blijft een programma belangrijk. Natuurlijk blijft een mensbeeld belangrijk. Natuurlijk zijn er verschillende belangen in onze maatschappij. De wereld is niet vlak, wat de ideologen van de status-quo ook mogen toeteren. Partijen zijn geen doel op zich. Het zijn middelen om een programma naar voor te schuiven, om een ideeënstrijd te organiseren, om een mensbeeld te brengen. De hegemonie van het neoliberalisme wordt onder meer in stand gehouden door de huidige machtspartijen die alle adagia van de Chicago-school maar blijven herhalen (primaat van de markt, deregulering, atomisering en individualisering, enz). Dat is niet ons wereldbeeld en dat is niet onze visie van ‘vooruitgangsdenken’. Je hebt botsende belangen en botsende wereldvisies. In mijn boek Graailand schrijf ik over de progressieve lijst ‘Barcelona en Comu’, Samen Barcelona, opgestart vanuit onder meer de strijdbeweging tégen de uithuiszettingen door de banken. En ook opgestart vanuit de progressieve partijen Izquierda Unida en Podemos (onze zusterpartijen in de fractie van Verenigd Links in het Europees Parlement). Beide partijen blijven ook autonoom als partij bestaan naast de eenheidslijst. Barcelona en Comu heeft een programma. Een sociaal programma dat zich expliciet verzet zich tegen de privatiseringen. De stadslijst stelt zich niet in de plaats van het middenveld, maar organiseert een structureel overleg met het middenveld. Barcelona en Comu botst met de heersende belangen. Het is geen post-democratie. Het is een dynamische democratie. Laat de democratie dus maar bruisen, gonzen, zoemen, botsen, van alle kanten in plaats van ze te begraven onder een loden deken van een nieuw consensusdenken.
Hoe staat u tegenover de haven? Zit er daar ook geen spanningsveld tussen milieubekommernissen en werkgelegenheid? Hoe wilt u binnen een stedelijk kader ecologie laten rijmen op economie? Of staat het groene aspect van uw programma dan toch op de tweede plaats?
Klimaat en sociale rechtvaardigheid gaan hand in hand. Het ene kan niet zonder het andere. We hebben een samenleving nodig die respect heeft voor beide bronnen van rijkdom: de arbeid en de natuur. Wij streven naar een samenleving die respect heeft voor de factor arbeid, en respect heeft voor de factor natuur. Voor allebei, samen. Vanuit die visie kijken wij naar de haven van Antwerpen.
De haven is een belangrijke bron van welvaart voor onze stad en voor ons land. De haven heeft heel wat troeven: een centrale ligging tachtig kilometer inlands, een centrum van expertise, goed opgeleide werknemers, een cluster van hoogtechnologische bedrijven. Dokwerkers, petrochemie-arbeiders, werknemers tout-court hebben deze haven groot gemaakt. De haven heeft een cruciale impact op de ecologische transitie die we moeten maken. Om maar een paar hete hangijzers op te noemen: hoe lang zal Monsanto nog Roundup blijven produceren in haar Antwerpse vestiging? Wanneer sluit de kerncentrale van Doel? Hoe gaan we om met de gigantische containerschepen die de haven binnen- en buitenvaren?
De samenleving moet het stuur en de versnelling van de ecologische transitie in eigen handen nemen. Wij kunnen de uitdagingen niet in handen laten van de lobby van de rederijen en de petrochemie-giganten. Een CEO zoals Fernand Huts krijgt 13 miljoen euro subsidie per jaar voor de zonnepanelen op zijn magazijnen. De gezinnen betalen de factuur door onder meer de Turteltaks, en ook in Antwerpen stijgt ondertussen de energie-armoede. Hoe absurd is dat niet? We hebben een groter debat nodig over de haven en over de ecologische transitie van de haven. Ondertussen denken wij dat er een aantal dringende maatregelen nodig zijn. Wij denken onder meer aan:
Heel wat bedrijven in de haven betalen nauwelijks belastingen op hun winst. Met dank aan allerlei belastingvoordelen. Die voordelen zijn blanco cheques. Er hangt geen enkele voorwaarde aan vast. Waarom geen voorwaarde rond werkzekerheid of zelfs werkverkorting? Waarom geen voorwaarde van stopzetting mens – en natuurvijandige productie ten voordele van alternatieve productie en gelijkwaardige tewerkstelling? In de komende periode willen wij voorstellen onderzoeken om dat mogelijk te maken
Vandaag wordt er heel wat restwarmte onderbenut in de industrie in onze haven. Waarom geen voorwaarden stellen om te investeren in netwerken voor gebruik van restwarmte in de stadsverwarming van Antwerpen? In tientallen steden over de wereld gebeurt dit vandaag al.
Vandaag gaat de omschakeling naar andere energie tergend traag. Waarom geen voorwaarde stellen rond het efficiënter gebruik van energie en investeren in alternatieven zoals windenergie, zonne-energie en experimentele dingen zoals kleine waterkrachtcentrales?
De scheepvaartsector heeft zich uit het klimaatakkoord van Parijs gelobbyd. De grote rederijen blijven overwegend varen met zeer vervuilende bunkerolie. Zelfs wanneer ze aan wal liggen verbruiken ze bunkerolie om elektriciteit op te wekken. De haven van Antwerpen zou een voorloper kunnen worden in het aanbieden van walstroom. Waarom niet?
Het aandeel goederenvervoer van containers per spoor zit in dalende lijn. Wij vragen dat de geplande spoorinvesteringen opnieuw uit de koelkast wordt gehaald, en dat de privatisering van de goederenafdeling van de NMBS wordt teruggedraaid. Wij pleiten ook al langer voor een verplichting op goederentransport per spoor voor lange afstanden. Dat zou meteen heel wat verkeer en vervuiling van onze ring weghalen.
Wat zijn uw plannen voor het zogenaamde ‘extra district’, het dak op de ring, indien Ringland doorgaat? Blijft het daar groen? Wilt u daar sociale woningen bouwen?
Het tiende district moet voor ons prioritair aangewend worden voor groene open ruimte. Daarnaast kan de oefening gedaan worden wat flankerend mogelijk is. Maar laten we vooral de Antwerpenaren daar zelf bij betrekken. Op een overkapping zelf kan je niet bouwen, maar het openbaar vervoer kan je wel meteen in je project inwerken. En dan komt de oefening die we samen met alle sinjoren willen doen: waar is er nu het meeste nood aan op die plek? En mogen we een beetje dromen? Wat kunnen we doen met de kanten van dat tiende district, waar heel wat plaats vrijkomt met een fantastisch uitzicht. Brede scholen waar de buurt en de school in mekaar vloeien, publieke kinderopvang maar ook nieuwe woonvormen met inclusieve zorg voor ouderen en mensen met een beperking, een combinatie van sociale woningen en private betaalbare woningen, sportinfrastructuur, ontmoetingsruimten, of volksrestaurants? Laten we iedereen betrekken en alle ideeën verzamelen.
De overkappingsintendant heeft zijn ambitienota voorgesteld. Gezien de grote kost van het project, de volledige overkapping zou 9 miljard euro kosten, wil hij de werken faseren. De echte discussie gaat over wat er eerst moet gebeuren. Over de volledige overkapping en de scheiding van het doorgaand en lokaal verkeer is er algemene eensgezindheid, zowel bij de actiegroepen, de burger als bij alle politieke partijen. Over het BAM-tracé daarentegen bestaat er grote bezorgdheid bij de actiegroepen, die al 65.000 handtekeningen hebben verzameld voor een volksraadpleging. Waarom? Het BAM-tracé hypothekeert zowel technisch – door de Hollandse Knoop – als financieel de volledige overkapping. Het weze duidelijk: wij zijn fan van Ringland, en van de overkapping van de Ring zoals Ringland die met zijn Ringland-academie heeft geconcipieerd.
Kortom: de overkapping van de ring dient niet om de wooncrisis op te lossen. Maar zou dus wel heilzaam zijn voor het gebrek aan groen en openbare ruimte in de stad. De wooncrisis in Antwerpen aanpakken, één van de meest onderschatte crisissituaties voor steeds meer gezinnen, is een heel apart hoofdstuk. En voor alle duidelijkheid. Dat doe je niét alleen met nieuwe sociale passiefwoningen. Dat is zeker nodig, op een moderne manier, net zoals bijvoorbeeld de Oostenrijkse hoofdstad Wenen dat doet. De wooncrisis aanpakken doe je ook met heel wat andere maatregelen voor de private huurmarkt en voor de koopmarkt. En dat doe je door de meest vooruitstrevende stedelijke concepten elders te gaan bestuderen, en te kijken wat er mogelijk is hier in Antwerpen in plaats van de huidige minder-dan-minimale ambities nog eens te gaan vergelijken met gemeenten in de rand. Maar dat is dus voer voor nog een andere vraag en alweer een nieuw debat, beste Jeroen.
