In het weekblad Knack deed minister Smet op 1 september enkele krasse uitspraken, die ons niet onberoerd laten. De minister heeft het over een engagementsverklaring die elke ouder aan het begin van dit schooljaar moet ondertekenen en waarmee men ouderbetrokkenheid tracht te stimuleren.

In deze verklaring wordt o.a. van de ouders geëist dat ze naar het oudercontact komen, ervoor zorgen dat hun kinderen niet spijbelen en respect hebben voor het Nederlands op school. Daarbij ziet Smet als enige zwakke punt in de verklaring dat hieraan geen sanctie verbonden is. Vraag is of deze engagementsverklaring – met of zonder sanctie – überhaupt tot een grotere betrokkenheid van ouders kan leiden.

Volgens het platform Solidaire Scholen doet deze eenzijdig opgelegde verklaring meer slecht dan goed. Door het afdwingend karakter ervan wordt er eerder een nog grotere afstand tussen leerkrachten en ouders gecreëerd.

Ouders worden gewezen op hun fouten, hun verplichtingen. Van de school daarentegen worden dikwijls geen concrete stappen gevraagd. Het platform Solidaire Scholen is van mening dat ouderbetrokkenheid enkel kan slagen als er spraken is van tweerichtingsverkeer. Het gaat om een totaalhouding, waarbij ouders en leerkrachten als gelijkwaardige partners in het opvoeden worden aanzien.

Elk heeft hierin zijn eigen specifieke taken en kwaliteiten, elk ook zijn verwachtingen en verzuchtingen. In een sfeer van geven en nemen, is het veel aangenamer om samen de zorg voor een kind te dragen. Een school dient zo een positieve leer- en leefklimaat te creëren voor het kind én zijn omgeving, waaronder ook de ouders. Bij het stimuleren van ouderbetrokkenheid draait het bovendien voornamelijk rond informele contacten. Deze ideeën kennen echter zelden plaats in engagementsverklaringen.

In hetzelfde interview zegt Pascal Smet niet te geloven in de verscheidene onderzoeken die aantonen dat onderwijs de sociale verschillen bestendigt in plaats van afbouwt.

Zijn ongeloof wordt aangevuld met zijn wil om “stringenter te zijn tegenover mensen uit sociale kwetsbare groepen.” “Ze moeten weten dat het menens is en zelf ook een inspanning leveren,” zo zegt hij. Dat Pascal Smet gelijke onderwijskansen niet als prioritair beschouwt, werd begin dit jaar reeds bevestigd toen hij Steunpunt Gok niet langer wilde ondersteunen.

Uit zijn antwoord en daden blijkt dat Smet het falen van het onderwijs bij de onwil van kwetsbare groepen legt. Onrustwekkende resultaten van o.a. prof. Ides Nicaise legt hij naast zich neer. Hiermee minimaliseert  de minister tal van sociaal-economische factoren die binnen het Vlaamse Onderwijs voor kansenongelijkheid zorgen.

Het is een reëel gegeven dat kinderen uit sociaal kwetsbare milieus door het huidige onderwijssysteem nog steeds minder kansen krijgen. Heel wat kinderen vinden niet voldoende aansluiting tussen klas en thuissituatie, voelen zich in de klas niet geborgen en aanvaard, horen dat hun thuistaal op school verboden is, … en geraken uiteindelijk reeds zeer vroeg gedemotiveerd.

Solidaire Scholen wil er wel zijn voor alle kinderen en doet in haar schoolaanbod verschillende voorstellen om samen met scholen en directies de ongelijke kansen in het onderwijs weg te werken. We willen alle kinderen de nodige kansen bieden om te kunnen opgroeien tot solidaire en kritische burgers.

Met deze brief nodigen we de minister uit om dit aanbod door te nemen en zo te komen tot goede alternatieven voor het huidige onderwijsbeleid. Misschien verdient hij op het einde van het schooljaar dan wel nog een schouderklopje. 

Het platform Solidaire Scholen is een samenwerkingsverband van verschillende organisaties en leerkrachten die scholen willen ondersteunen in het opvoeden tot democratisch burgerschap.

Op 24 november 2010 houdt het platform een studiedag in St-Niklaas. Voor meer info omtrent het platform en/of de studiedag kan je terecht op www.bevrijdewereld.be.