Vier jaar geleden strandde Parwais in België. Niet voor zijn plezier, ook niet omdat hij op zoek was naar een beter leven. Maar wel omdat zijn leven in gevaar is. Bij een aanval op hun huis verloor zijn vader het leven, zijn huis werd vernietigd. Zelf hield hij er littekens aan over voor de rest van zijn leven. Hij vluchtte voor zijn leven, weg van Afghanistan, het land dat het afgelopen decennium niet weg was te denken uit de top drie van meest onveilige landen ter wereld.

Bij zijn aankomst hier in België stelde de Dienst Vreemdelingenzaken zijn verhaal in vraag, zoals die dienst dat meestal doet. Als je vlucht voor je leven wordt van je verwacht dat je dat kan bewijzen. Als je dat niet onmiddellijk kan, of als de bewijzen niet sterk genoeg zijn, dan heb je pech. Voor de autoriteiten van dit land ben je al snel aan het liegen. Het wordt dan wachten tot je procedure is afgerond om opgepakt te worden en teruggestuurd.

Het asiel- en migratiebeleid in ons land is niet alleen streng, het is onmenselijk en onrechtvaardig. Het belangrijkste doel ervan is zoveel mogelijk mensen terugsturen. Het eerste slachtoffer zijn degenen die letterlijk vluchtten voor hun leven, want zij hadden vaak niet de tijd of de kans om bewijzen mee te brengen die hun verhalen staven.

Wie het asielbeleid volgt, weet hoe dat in elkaar zit. De instanties krijgen duidelijk opdracht om zoveel mogelijk mensen te weigeren. Verder gaat men ervan uit dat het verhaal van die mensen niet klopt. We weten bijvoorbeeld van vertalers dat ze een groot verschil zien tussen wat de asielzoeker vertelt en wat uiteindelijk van hun vertaling in het rapport van de interviewer komt.

Ook weten we dat de mensen die voor deze diensten werken steeds meer bureacratisch te werk gaan om de asielzoekers te demotiveren en stresseren. Want stel u eens voor, beste lezer, dat u een interview moet afleggen waarvan uw leven, uw toekomst afhangt. Welke stress zou niet door u heengaan telkens u weer hetzelfde verhaal moet vertellen dat tot op de komma moet overeenkomen, want bij het minste verschil in details lig je eruit. Men heeft dan immers ‘bewijs’ dat je aan het liegen bent.

Er zijn quota’s die moeten gehaald worden. Het gaat niet om wie voor u staat, of om het verhaal van die persoon. Neen, die persoon is een cijfer. Een cijfer dat omlaag moet. Dan kan de minister op tv, radio en kranten met veel trots aankondigen hoe de cijfers daalden, hoeveel mensen werden  teruggestuurd enz…

Terwijl politici en media praten over de cijfers en over hoe we nog harder moeten optreden,  vergeet men dat het om mensenlevens gaat en dat die mensen ook een aantal basisrechten hebben.

Zolang we de verhalen van deze mensen niet kennen, voelen we ons gerust. Het vluchelingenprobleem zit ingewikkeld in elkaar en we hebben er toch niets aan te zeggen. Wat we weten is wat de politici, met op de kop de minister en een aantal parlementsleden, ons vertellen. Jammer genoeg geloven velen al te snel dat dit de realiteit is.

Maar dan komen verhalen naar boven, zoals die van Pusta Pandey, Scott Mayo en nu Parwais Sangari. Vluchtelingenverhalen die we ‘de zaak’ gaan noemen. Allemaal mensen die hier al een tijd verblijven, hier geïntegreerd zijn, een bijdrage leveren in onze samenleving en hier hun leven hebben opgebouwd. Mensen die het goede recht hebben om hier te verblijven en die het bovendien ook verdienen. Mensen overigens die ons land nodig heeft. Want is het niet diezelfde regering die ons vertelt dat er vacatures zijn in knelpuntberoepen die wachten om ingevuld te worden? Parwais is een lasser, en lasser is één van die knelpuntberoepen.

Onze politici hebben het steeds over integratie. Wel, hier heb je één van de zovele voorbeelden van een vluchteling die perfect geïntegreerd is en toch terug moet. Wat heeft het voor zin om de mensen te vragen dat ze zich integreren als ze hier niet mogen blijven?

Voor Scott Mayo, die toevallig werd opgepakt in dezelfde trein als Parwais en die een kamer met hem deelde, maakte men een uitzondering. Waarom is er voor Parwais geen oplossing mogelijk?

Dat Scott mag blijven is te danken aan de steun en inzet van tientallen mensen en aan de positieve rol van media en sommige politici. Wel, diezelfde mensen kunnen nu ook een rol spelen.

Tegelijk, moeten we met zijn allen beseffen dat het niet kan dat we pas wakker schieten bij individuele verhalen die een strijd tegen de tijd vergen: Parwais heeft op het moment van schrijven minder dan 24 uur vóór zijn gedwongen vertrek. We moeten een ander soort beleid eisen voor alle mensen in deze situatie. Een beleid dat duidelijk, menselijk en rechtvaardig is. Zodat dit soort verhalen geen dagelijkse kost meer zijn.

Men mag niet vergeten dat slechts weinige verhalen onze aandacht en die van de mainstream media krijgen. Tegelijk zijn er nog heel wat schrijnende verhalen die wij niet kennen en waar het onmenselijke en onrechtvaardige beleid van dit land nog harder tekeer gaat.

Niet alleen het beleid draagt verantwoordelijkheid. Ook de tientallen middenveldorganisaties moeten hun rol spelen en het opnemen voor deze mensen, hun verhalen naar buiten brengen en zich inzetten voor hun rechten. Tonen dat deze mensen meer zijn dan cijfers.

De verontwaardigde burgers kunnen die organisaties -waar ze vaak lid van zijn- aanzetten om tot actie over te gaan en structurele oplossingen aan te dragen. De vraag is: zullen deze organisaties zich organiseren? Als ik terugkijk naar het voorbije jaar, dan ben ik pessimitisch, maar het is nooit te laat. Mijn engagement hebben ze alvast.

Bleri Lleshi is politiek filosoof en mensenrechtenactivist.

Facebookpagina People4Parwais
https://www.facebook.com/People4Parwais