Open brief, Economie, Samenleving, Politiek, België - Karel Van Bever

Pano over dagcontracten bij DHL: ‘Wir haben es nicht gewusst?’

Een open brief naar onze minister van Werk: Kris Peeters (CD&V).

vrijdag 19 mei 2017 11:22
Spread the love

Beste minister Kris Peeters,

Toen ik de Pano-reportage over de misbruiken met dagcontracten bij DHL in Zaventem zag, werd ik 10 jaar teruggeslingerd in de tijd.

Het was in 2007 dat ik 9 maanden lang als arbeider aan de slag was bij Katoen Natie in Kallo, het bedrijf van Fernand Huts. ‘Undercover’, want ik had niet verteld dat ik huisarts was. Al 2 jaar had ik van patiënten uit de groepspraktijk verhalen gehoord van ziekmakende werkomstandigheden. Jonge arbeiders vertelden me dat ze geen toekomst zagen, dat ze bleven steken in flexibele, tijdelijke contracten en niets konden opbouwen. Daarom besloot ik om ook in hun schoenen te gaan staan om hun ervaring te delen maar tegelijk met mijn dagboek een wake-up call de wereld in te sturen.

Het werd een kennismaking met een wereld waarin mensen behandeld worden als wegwerpproduct. Mijn collega’s waren vaak kwetsbare mensen: mensen die de Nederlandse taal niet goed beheersten, mensen die soms veel moeite hadden om de touwtjes aan elkaar te knopen, die in de problemen waren geraakt door ontslag, faillissement, gezondheidsproblemen of een scheiding, die schulden hadden opgebouwd. Mensen die zich niet konden permitteren deze job kwijt te raken, want dat was hun laatste strohalm. Allemaal hoopten ze ooit dat vaag beloofde vaste contract in handen te krijgen. Meestal tevergeefs.

De aanwerving gebeurde met dagcontracten via een interimkantoor. Zonder enige uitleg over veiligheid of persoonlijke bescherming werd ik gedropt tussen bigbags vol poeder dat moest omgepakt worden. Alle uitleg stond toch in de bundel ter grootte van een telefoonboek met onbegrijpelijke tekst die je bij het interimkantoor meekreeg de dag voor je mocht beginnen? Het werk was fysiek zeer belastend, en niet zonder gevaar. Rondom mij gebeurden meerdere ongevallen die perfect hadden kunnen vermeden worden. Elke dag moest je het beste van jezelf geven om de volgende dag een nieuw contract in de wacht te kunnen slepen. Was je ziek, dan sleepte je je toch naar je werk, want de kans was groot dat je anders kon fluiten naar een volgend dagcontract. Het minst zware werk werd voorbehouden voor een kleine kern van arbeiders met een vast contract. Het rugbelastende, gevaarlijke of vuile werk werd overgelaten aan de onervaren dagcontracters. Als die begonnen te sukkelen met hun gezondheid of als ze het helse tempo niet konden volgen werden die gewoon vervangen door anderen. Geen kosten voor de werkgever …

Als er een periode was waarin er meer opdrachten waren, of er was minder aanbod aan interimmers, dan werd gevraagd om “dubbele shifts” te draaien. 16 uur non-stop poeder scheppen of ompakken, soms 7 op 7. Aan een loon dat in vele gevallen te laat of onvolledig werd uitbetaald, en zonder de premies voor ploegenwerk, zonder de maaltijdcheques en zonder de kwaliteitsvolle werkkledij die de vaste arbeiders wel kregen.

De stress die veroorzaakt werd door de onzekerheid of je de volgende dag nog een job zou hebben beheerste je leven. Ik ondervond aan den lijve de impact van die totale flexibiliteit op mijn sociaal leven en mijn gezinsleven. En de impact van het poeder, het zware werk en de lange uren op mijn lichaam. Aan het eind van de maand had je vaak niet genoeg om je rekeningen te betalen, laat staan dat je met je steeds wisselende en onzekere interimloon een lening kon aangaan.

Met het boek dat ik hierover schreef, “Dokter in overall”, kwam ik in het journaal, in de Zevende Dag, op de radio en in alle kranten. De bevoegde ministers kenden het verhaal. In de jaren nadien kwamen nog meerdere getuigenissen en acties om de uitwassen van onze superflexibele en onzekere arbeidsmarkt in de aandacht te brengen.

De Pano-reportage toont aan dat er echter nog niets is veranderd aan deze praktijken. In tegendeel, ze worden intussen toegepast op een veel grotere schaal.

Hoe komt het dan dat u, minister van Werk, geschokt bent door deze reportage? Waar bent u zich de voorbije jaren dan gaan informeren voor u uw voorstel voor “werkbaar en wendbaar werk” heeft gelanceerd? In ieder geval niet bij de interim-arbeiders zelf.

Beste Kris Peeters, in juni 2016 protesteerden de jongeren van KAJ nog tegen uw voorstellen, ze deden dat nota bene aan de luchthaven Brussels Airport, waar deze reportage werd gedraaid. Ze zeiden toen al dat uw voorstel een volgend hoofdstuk zou zijn van flexibilisering van arbeid en afbouw van sociale bescherming. Dat de precaire leefsituatie van mensen met dag- of weekcontracten, met een flexibiliteit die tot dan toe eerder uitzondering was, de regel zou worden. Het mocht niet baten, uw voorstellen werden kort nadien goedgekeurd door het federale parlement.

Hoe kan het dat u enerzijds de toestanden bij DHL mensonterend noemt, en u anderzijds in uw eigen voorstellen de deur open zet voor nog meer precaire contracten en werkomstandigheden?

Ik nodig u uit om zelf eens de overall aan te trekken en mee te draaien bij DHL of Katoen Natie. Of bij 1 van de talrijke andere bedrijven die dezelfde praktijken toepassen. Misschien begrijpt u dan waarom deze mensen geen uitbreiding, maar een beperking van interimwerk willen, waarom ze meer toezicht willen op de contracten en de werkomstandigheden, waarom ze vragen om veiliger en gezonder werk, waarom de vakbonden al jaren aan de alarmbel trekken hierover.

Het verhaal van de aandeelhouders die steeds hogere winsten willen kent u al, maar luister nu eens naar de arbeiders en arbeidsters die die winsten creëren.

Met vriendelijke groet,

Karel Van Bever

Huisarts bij geneeskunde voor het Volk en OCMW-raadslid voor PVDA in Zelzate

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!