De watersnood die het noordwesten van Pakistan meer dan een maand geleden blank zette, laat een spoor van vernieling achter. De regering raamt dat de ramp 20 miljoen slachtoffers maakte, meer dan een tiende van de Pakistaanse bevolking. Het is onduidelijk of ze bij dat cijfer ook de Afghaanse vluchtelingen meerekent. Die zijn naar schatting met 1,7 miljoen in Pakistan, vooral in de provincie Khyber Pakhtunkhwa.
Volgens het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) zijn de Afghaanse vluchtelingenkampen in 17 districten van deze provincie weggespoeld, met 12.600 verwoeste woningen en 85.800 ontheemde vluchtelingen als gevolg. Honderdduizenden Afghanen moeten het stellen met weinig voedsel en water, waardoor velen ziek worden. Maar zelfs medische hulp krijgen ze amper.
Geen geld, geen behandeling
“Ik loop van het kastje naar de muur voor geld, en om mijn drie kinderen in het ziekenhuis te laten opnemen”, verklaart de 31-jarige vluchteling Rasool Shah. “In het kamp hield ik een winkeltje open, maar daar blijft niets meer van over. Nu heb ik geen cent meer. Dokters raden me aan om mijn drie kinderen met chronische diarree naar het ziekenhuis te brengen, maar in de lokale ziekenhuizen krijgen we geen gratis behandeling.”
“Pakistaanse slachtoffers van de ramp kregen veel medische hulp, maar de regering lijkt amper oog te hebben voor de Afghaanse vluchtelingen”, stelt Lubna Hassen, voorzitter van de Gynaecological and Obstetric Society van Pakistan.
Artsen in een medisch centrum nabij Azakhel, een van de grootste vluchtelingenkampen, noemen de toestand zeer slecht en het kan nog verergeren in de volgende dagen. “Veel inwoners van de kampen hebben diarree, dysenterie, tyfus, schurft en malaria door gebrek aan drinkbaar water”, zegt dokter Riaz Alam. “Dagelijks krijgen we hier driehonderd patiënten binnen, vooral vrouwen en kinderen, met tal van gezondheidsproblemen als gevolg van de overstromingen.”
Ook Hassan kan hiervan meespreken. “Voor zo’n zevenhonderd zwangere vrouwen uit het verwoeste Azakhel-kamp dreigt een groot tekort aan medicijnen en gevarieerde voeding. Bovendien moeten ze zich op geregelde tijdstippen laten onderzoeken. Zonder deze zaken kunnen ze geen gezonde baby’s op de wereld zetten.”
“Driekwart van de Afghaanse kinderen heeft diarree en dysenterie, terwijl 35 procent van hen aan huidinfecties lijdt. 58 procent van de kinderen is ondervoed”, verklaart Sabir Ali, ondervoorzitter van de Pakistan Pediatrics Association. “De situatie zal er niet op verbeteren, aangezien de Afghanen hier in onhygiënische omstandigheden leven. Ze hebben geen water, sanitair of een gebalanceerd dieet.”
Passerende voertuigen
De meeste vluchtelingenkampen liggen in de omgeving van provinciehoofdstad Peshawar. Azakhel had een bevolking van 23.000, maar ligt nu in puin. Het UNHCR gaf de voormalige bewoners 1100 tenten, maar niet alleen zijn dat er veel te weinig volgens de vluchtelingen, er is ook geen plaats om ze op te zetten. Zo hebben velen zich langs de Grand Trunk Road gevestigd, waar ze passerende voertuigen achterna hollen in de hoop dat die hulpgoederen vervoeren. Minstens vijf vrouwen zijn al op deze manier verongelukt.
Ongeveer dertig jaar geleden, nadat het Sovjetleger hun land binnenviel, begonnen de Afghanen in Pakistan toe te stromen. Op een gegeven ogenblik telde Pakistan 27 Afghaanse vluchtelingenkampen, maar vele van deze kampen werden drie jaar geleden opgedoekt toen de internationale steun opdroogde. Geregistreerde vluchtelingen mogen van Pakistan nog blijven tot 2012, maar nu al keren worden jaarlijks honderdduizenden Afghanen vrijwillig gerepatrieerd in het kader van een VN-programma.
Zo’n vierhonderd Afghaanse families keerden na de ramp terug naar hun thuisland. “Zij hadden eigendom in Afghanistan. Maar waar moeten we naartoe? Ook in Afghanistan zijn we ongewenst”, bemerkt Zar Alam Khan, de oudste bewoner van het kamp in Azakhel. (JDM)
