De man werkte in het zwart en de werkgevers wisten niet wat met hem aangevangen. Dus gooiden ze hem in een park in Ukkel om aan een boete te ontsnappen. Dit scenario lijkt als twee druppels water op dat van de film ‘La Promesse’ van de gebroeders Dardennes die in 1996 in de zalen verscheen.

Midden november 2011 stoot een voorbijganger op het levenloze lichaam van een man in een park in Ukkel. Het gaat om een man van middelbare leeftijd die volgens de wetsdokter een natuurlijke dood stierf. Hij zou aan een hartaanval overleden zijn. Al snel kon de identiteit van de man achterhaald worden. Het gaat om de 49-jarige Antonio Jorge Numes Coelho, een Portugees uit de Brusselse gemeente Sint-Gillis.

De politie vroeg zich af waarom zijn lichaam in het Raspailpark lag. En waarom hij kleren droeg die onder de plaaster en de verf zaten. Officieel was de man in de jaren ’90 uitgeweken naar België en was hij werkloos.

Volgens de Brusselse arbeidsauditeur Henri Funck werd de man gedumpt omdat hij in het zwart werkte. Vermoedelijk bracht een collega van de Portugese man de feiten aan het licht. De baas van het bouwbedrijf waar Antonio werkte, belde die collega op tijdens het verlengd weekend in november. Hij vertelde dat Antonio een hartaanval had gekregen op de werf. De collega dacht dat hij Antonio naar het ziekenhuis zou moeten voeren maar uiteindelijk dumpten ze hem op straat.

Nog volgens Henri Funck kreeg de collega gewetensbezwaren en stapte hij naar de politie. Het Brusselse parket is volop bezig met het onderzoek. Ze bekijken of hij een verblijfvergunning had, wie zijn werkgever was en of hij al overleden was toen hij gedumpt werd.

Bang voor boete

De speurders gaan ervan uit dat de mensen die deze Portugese man in dienst namen bang waren van de hoge boete. Dus dumpten ze hem in het park, aldus de onderzoekers. In de krant De Morgen vertelt de weduwe van de man nog dat de werkgever haar 10.000 euro aanbood om de zaak in de doofpot te stoppen. Iets wat de vrouw naar eigen zeggen heeft geweigerd.

Enkele weken na het overlijden van de Portugese man kreeg zijn vrouw te horen dat de arbeidsrechtbank hem een schadevergoeding van 14.000 euro had toegekend omdat hij door een vorige werkgever onterecht werd ontslagen. De betrokken firma tekende wel hoger beroep aan.

Volgens vakbondsman Rik Desmet van de Algemene Centrale van het ABVV wordt de bouwsector meer en meer geconfronteerd met illegale arbeid.  “Mensen zonder papieren komen in België werken in de bouwsector en krijgen een heel laag loon uitbetaald. Drie kwart van deze mensen is van Braziliaanse afkomst. Het is zeer moeilijk om te controleren, het gaat om sterke circuits van mensenhandel. Ze zijn vaak aanwezig op een werf, maar duiken onder als er inspectie komt.”

Desmet voegt er aan toe dat dit verhaal geen alleenstaand geval is. “De bouwsector is een sector waar regelmatig arbeidsongevallen voorkomen. Illegalen zijn immers niet ingeschreven en kunnen dus niet rekenen op de rechten die andere ingeschreven werknemers wel hebben, zoals een hospitalisatieverzekering. Als een illegale werknemer op een werf dan een arbeidsongeval tegen komt, weten de bazen meestal niet wat ze moeten doen en willen ze de boetes ontlopen.  Het zijn schrijnende toestanden.”

De film

‘La Promesse’ is een film uit 1996 van de Waalse cineasten Dardenne. Het verhaal gaat over de 15-jarige Igor. Zijn vader, Roger is de werkgever van enkele migranten die in het zwart werken. Igor moet vaak meehelpen met zijn vader om allerlei vuile karweien op te knappen. Hij volgt de orders van zij vader op tot een van de migranten, Hamidou van een stelling valt. Hij sterft en Roger brengt hem niet naar het ziekenhuis. Igor belooft Hamidou om voor zijn vrouw en dochter te zorgen.