President Obama sprak dinsdag 4 februari 2014 nog over het belang van supersnel internet in het onderwijs. “Internet is essentieel voor een technologische revolutie in het onderwijs. We hopen dat over vijf jaar 99 procent van de Amerikaanse studenten toegang hebben tot supersnel internet.” Het Witte Huis is dan ook van plan om de komende jaren zo’n twee miljard dollar vrij te maken voor nieuwe investeringen.

Dat zal ook nodig zijn, want met een gemiddelde snelheid van 21 megabits per seconde (Mbps) bekleedt de VS slechts de 31ste plaats in de wereld. Dat is aanzienlijk trager dan Hong Kong (72.56 Mbps) waar men het snelste internet ter wereld heeft.  De VS moet daarnaast landen zoals Hongarije , Lichtenstein en Estland laten voorgaan. Verschillende internetspecialisten waarschuwen de VS dat deze achterstand negatieve gevolgen heeft op de economie, onderwijs, innovatie enz..

De top tien wordt vooral bevolkt door Aziatische landen zoals Singapore (2), Zuid-Korea (4) en Japan (5). In Europa hebben Roemenië (3), Zweden (7) en Nederland (9) het snelste internet. België staat met een gemiddelde snelheid van 28.15 Mbps op de negentiende plaats.

Gig City

Van traag internet hebben de inwoners van Chattanooga, een kleine stad in Tennessee, geen last. In 2009 investeerde de overheid 111 miljoen dollar (82 miljoen euro) zodat het lokaal overheidsbedrijf Electric Power Board (EPB) internet kon aanbieden, omdat grote privé-bedrijven het niet wilden doen. 

EPB biedt nu internet aan van 100 megabyte per seconde (1 gigabit) of 50 keer sneller is dan het gemiddelde. Daarvoor betalen de inwoners van Chattanooga – dat zich sindsdien Gig City noemt – minder dan 70 dollar (51 euro) per maand, wat in de VS relatief weinig is voor internet. Om een voorbeeld te geven van de snelheidsverhouding, in Chattanooga download je een twee uur durende film in High Definition in slechts 35 seconden. In de rest van de VS duurt diezelfde download ongeveer 25 minuten.

In 1969 was Chattanooga de stad met de meest vervuilde lucht in VS. Dat kwam door de vele zware industrie zoals in de hele omgeving. De laatste twee decennia zette de stad sterk in op vernieuwing, het ruimde zijn straten op en investeerde in een hoog technologische sector.

Naast snel downloaden zijn er nog andere voordelen verbonden aan snel internet, het trekt namelijk bedrijven aan. Volgens het stadsbestuur was het supersnelle internet in die eerste drie jaar verantwoordelijk voor duizend nieuwe jobs. Er onstaat zo een nieuwe sector, nu computerprogrammeurs en internetbedrijven hun weg vinden naar de kleine provinciestaat (minder dan 200,000).

Toni Gemayel  is één van hen. Hij verhuisde van Tampa in Florida naar Chattanooga met zijn softwarebedrijf Banyan. “Ik had er nog nooit van gehoord, maar een snelle internetverbinding is essentieel voor de ontwikkeling van mijn bedrijf. Chattanooga heeft gewoon het snelste internet van de VS.”

Publiek vs. Privaat

In verschillende staten hebben bedrijven er voor gezorgd dat het wettelijk moeilijk is voor lokale overheden om dergelijke projecten op te zettten. In Georgia werd in 2012 een wet gestemd die het onmogelijk maakt voor lokale besturen om zelf snel internet aan te bieden, zelfs als de private sector het niet wil doen. Een aantal andere staten hebben gelijkaardige wetten. 

Volgens Fred Campbell van het Competitive Enterpise Institute, een neoliberale non-profit organisatie, hebben bedrijven daar een goede reden voor. “Het voorzien van internet op het platteland is een zeer kostelijke dienst. Vanwege het grote aantal mensen in steden hoesten bedrijven die meerkost wel op, maar als hun winsten in steden gaan afnemen, kunnen ze die dienst niet ook aanbieden op het platteland.”

Voorstanders van wetten zoals die in de staat Georgia zeggen dat ze alleen maar de lat willen gelijk leggen voor iedereen, zodat private ondernemingen niet worden benadeeld door overheidssteun. Los van het debat biedt EPB wel sneller internet (even snel als in Hong Kong) én tegen een veel lagere prijs. 

Andere kleinere Amerikaanse steden zoals Lafayette en Bristol zijn ook begonnen met het opzetten van publiek gefinancierde netwerkproviders. het succes van deze kleinschalige projecten versterkt alleen maar de roep om snel en goedkoper internet in een land dat wordt beschouwd als de uitvinder van het internet.

Susan P. Crawford geeft les op Harvard Kennedy School of Government en Harvard Law School. In 2009 was ze ook adviseur voor Obama’s technologie- en innovatiebeleid. Zij schrijft in een blogbericht The Case for Publicly Owned Internet Service, dat de federale overheid moet beletten dat bedrijven via lobbying zulke projecten dwarsbomen.

“Nu zorgen lokale wetten er voor dat steden niet zelf kunnen kiezen om deze publieke dienst aan te bieden, terwijl dit soort projecten de enige zijn van goede kwaliteit. Deze projecten bieden gebruikers dezelfde standaard als in landen die voorlopers zijn op wereldschaal en dat terwijl bedrijven zoals AT&T of Verizon zijn gestopt met investeren in supersnel internet.”

De burgemeester van Chattanooga, Andy Berke zegt dat zijn stad niet de ambitie heeft om het nieuwe Mekka voor de technologiesector te worden. “Wij hebben niet de behoefte om te worden zoals Silicon Valley, we zoeken onze eigen plaats wel.”