Woensdag 23 augustus 2012, 9.40 uur

Over zelfbeschikking en verkrachting

Dit is geen artikel, eerder een subjectieve gedachtenstroom over een tendens die me bezighoudt. Misschien dat ik het later beter uitwerk, maar nu wil ik het gewoon even op een rijtje zetten voor mezelf.

Er is iets wat ik niet begrijp als ik pakweg de actualiteit van het afgelopen jaar overloop, tenminste de artikels die ik uit de krant scheur om toe te voegen aan mijn groeiende gendertheek.

We leven dus in een wereld die gebukt gaat onder grote uitdagingen. Klimaatconferenties die maar niet leiden tot oplossingen, een financiële crisis die een massa mensen in zowel Europa als de Verenigde Staten zwaar heeft geraakt, en in de marge dat ‘detail’ dat er 17.000 miljard euro (!) van rijkaards vastzit op belastingparadijzen. Een dusdanig hoge som dat ik me zelfs vragen stel of dat bedrag hoegenaamd fysiek bestaan kan, of eerder dat het een resultaat is van goochelen met nulletjes en eentjes. In de Verenigde Staten is 50 procent van de rijkdom in handen van 1 procent van de bevolking? Nog zo een boeiende statistiek over hoe we er tegenwoordig voorstaan.

Maar wat lees ik her en der? Geen terdege inspanning om deze uitdagingen op te lossen koste wat het kost, nee. Dat zijn debatten die we wereldwijd duidelijk niét willen voeren. Eerder lijkt er een heropflakkering van ethische debatten over wat ik noem ‘zelfbeschikking’. Is je lichaam van jou, en is het aan jou om te besluiten wat je ermee doet, of is dat toch eerder een kwestie van algemeen belang die alle andere kwesties overschaduwen mag?

Twee voorbeelden uit het buitenland, om het niet te hebben over die talloze discussies na ‘Femme de la Rue’ of de epidemie aan homofobe aanvallen en zelfs moorden in eigen land: ik ga het even hebben over Spanje en de Verenigde Staten.

Waarom precies deze landen? Wel, omdat ze beide gebukt gaan onder een enorme economische crisis, en daaruit verzetsbewegingen zijn ontstaan.

In de Verenigde Staten heeft de crash van een luchtbel aan leningen (mooi herverpakt en daarna verhandeld door beursmakelaars die maar al te goed wisten dat ze eigenlijk brol verkochten, met alle gevolgen van dien) geleid tot miljoenen mensen die hun huis zijn kwijt geraakt en die nu noodgedwongen leven in tenten of krotten, eventueel in één van de vele Occupy-bezettingskampen.

En dan Spanje. Jarenlang hebben ze daar stranden volgebouwd met foeilelijke appartementen en hotels. Ook daar barste de immo-bel. Resultaat: een crisis die vandaag tot de hélft van de Spaanse jongeren werkloos en zonder toekomst achterlaat. Niet toevallig ontstaat dan in dit land een vereniging van ‘Indignados’ – verontwaardigden -, want eerlijk, wat hebben die mensen te verliezen?

Maar wat zien we nu? Zowel in de Verenigde Staten als in Spanje heeft men het steeds minder daar over, maar voert men (tenminste als ik mijn kranten een beetje correct interpreteer, en ik krijg erin aangeboden wat werkelijk leeft) verhitte debatten over ‘in welke mate je nu zeggenschap hebt over je eigen lichaam’…

What? Qué?

Ja hoor, in de Verenigde Staten zijn er verkiezingen op komst en krijgen de meest (pardon my French) te verachten figuren als Romney en Ryan de steun van een minstens evenzeer (idem) te verachten groep mensen genaamd ‘Tea Party’. Laat ons hopen dat na het (idem) drama dat Bush-Cheney-Romsfeld-… voor de wereld betekende, de Amerikanen nu zo slim zijn dat ze de Republikeinen geen overwinning gunnen, of anders zien we daar op het meest spannende tijdsgewricht ooit, met de allergrootste uitdagingen bedenkbaar, een groep (…) achterlijke fundamentele christenen aan de macht komen die als oplossingen zien: leven volgens de letterlijke interpretatie van de Bijbel (tenminste daar waar het hun bekrompen agenda’s uitkomt) en nog meer geld geven aan de allerrijksten. Eerlijk, wat horen we daar over de oceaan geroepen? In amper één week tijd zeggen figuren uit die kliek enerzijds ‘dat een vrouw die verkracht wordt, zich daarvan vaginaal afsluit, zodat ze zeker geen kinderen krijgen kan’, anderzijds ‘dat we toch eerlijk moeten toegeven dat er uit verkrachting af en toe best bijzondere kinderen geboren worden’… Maar ja, ondertussen het vooral niet hebben over sociale ongelijkheid, het opgeraken van grondstoffen of de destructie van het leefmilieu. De controle herbevestigen over de vrouw en hun vermogen tot voortplanten, daar willen we het nu over hebben! Eerlijk, op welke planeet leven jullie daar eigenlijk?

En dan Spanje… De socialisten zijn andermaal verdreven van de macht, het is weer aan de Partido Popular, de partij die zich nooit heeft gedistantieerd van hun oude kopman Francisco Franco, wiens ex-leider Aznar loog over de aanslagen in Madrid, wiens mensen vaker dan niet zélf verantwoordelijk waren voor de immo-luchtbel die hun economie in duigen heeft geslagen. De hélft van de jongeren zonder toekomstperspectief, maar waar wil de PP het nu over hebben? Ah ja, abortus is moord! Tijd voor protestmarsen in de straten over het ‘ongepaste’ zelfbeschikkingsrecht van vrouwen over hun lichamen!

Qué pasa? What the f*ck is happening?

Willen we nu alsjeblieft eindelijk eens allemaal samen een eenentwintigste eeuw inwandelen, een eeuw die start vanuit het (vergezochte?) idee dat mensenrechten opgaan voor iedereen, het (wankele?) concept ook dat geboren worden met een vagina niet betekent dat de samenleving wel zal bepalen wat jij mag en wat jij niet mag? Dat het rammelt op ecologisch, economisch, electoraal en sociaal gebied op wereldwijd vlak, daar gaan we het nu even niet over hebben. Maar kunnen we nu niet gewoon starten vanuit het idee dat ‘elk individu een totaal zeggenschap heeft, zonder uitzonderingen, over diens lichaam en diens ideeën, zolang men daarmee niet over de grenzen van anderen heen wandelt’? Dat idee was in de 18e en de 19e eeuw al populair, waarom moeten we dan nu eerder teruggrijpen naar wat er staat in het Oude Testament als bron van waarheid en vooruitgang?

Waarom moeten de uitdagingen van vandaag per sé beantwoord worden met zogeheten oplossingen die dateren van voor Christus (en waar Christus het wellicht allesbehalve eens zou zijn!)? Sinds wanneer zijn publieke debatten over ongewenste intimiteiten of homofobe aanvallen in de straten (om het even wél over België te hebben…) eigenlijk NODIG, vanuit het besef dat niet een ander maar énkel jijzelf te bepalen hebt waar je grenzen en je eigenheden liggen, zolang je daarmee een ander geen kwaad doet? Waarom moet er ineens weer geknabbeld worden aan de waardigheden en de rechten van vrouwen in landen die zich zelfgenoegzaam verklaren als democratieën of ‘landen van vrije mensen’? Hebben nu in g*dsnaam vandaag niks beter te doen dan te luisteren naar ideologieën die uitblinken in intolerantie, die als dusdanig eerlijk nooit als ‘heilig’ hadden mogen worden verklaard, laat staan dat ze twee- à drieduizend jaar na datum nog steeds zo een gewicht in het sociaal debat zouden verdienen?

Ik weet het niet hoor… Ik heb geen hoge pet op van profeten van ‘heilige boeken’ die hun tijd verdoen aan het opwerpen van hiërarchieën tussen mensen (‘de vrouw moet haar plaats kennen, want Paulus heeft het gezegd!’, ‘een vrouw kan veilig zijn in de straten MITS ze wordt beschermd door een man…’) of het demoniseren van mensen die houden van mensen van hetzelfde geslacht. Hoe het kan dat men het drieduizend jaar toestaat dat een ideologie van haat, ‘liefde’ noemen kan, en niemand die zich er vragen bij stelt (‘want de ‘ongelovige Thomas’ was natuurlijk slécht, want die durfde kritische vragen stellen, en dat mag niet…’), meer nog, dat het anno 2012 het sociale debat nog kan domineren, ik begrijp het niet, ik denk niet dat ik het wil begrijpen, maar ik weet zeker dat ik nog liever dood val dat ik me er ooit aan schikken zal…

Wake up, nu! Dat een verkrachte vrouw recht zou hebben op een abortus of niet, is niét aan de orde vandaag (ook al is het antwoord ‘maar ja natuurlijk!’). Net zomin als we moeten discuteren over waarom Brusselse mannen structureel de vrouwen naast hen als fijne vleeswaren behandelen (wie of waarom is niet relevant, het moet gewoon stoppen!). Wat vandaag belangrijk is, is wat ik net niét aanraken wou in deze reflectie! Hoe zit dat nu eigenlijk met de klimaatconferentie van RIO+20? Is daar iéts beslist? Heb ik niet gelezen in de kranten. Hoéveel geld gaat er nu precies minder naar ontwikkelingssamenwerking, nu we ons geld nodig hadden om banken te redden, welke impact heeft dat? Halen we de Millenniumdoelstellingen in 2015? En van wie is nu eigenlijk die 17000 miljard euro in belastingparadijzen wereldwijd? Hebben de mensen die het bezitten, dat geld ook effectief ‘verdiénd’? En blijven er met een dergelijk bedrag te besteden, hoegenaamd nog problemen over in de wereld, of kunnen we daarmee alles oplossen wat we maar bedenken kunnen – tenminste als we het zouden teruggrijpen en correct besteden?

Dat lijkt me toch wel ietwat interessanter om het vandaag over te hebben…