Niemand beweert vandaag dat we elkaar moeten ontzien. Behalve misschien Kristien Hemmerechts die als docente onlangs beweerde dat je bij het duiden van taalfouten het vrije denken van de schrijver kan schaden.
Maar hoe pak je dat aan : Hoe kan je een inhoud en/of mening kwijt bij een gesprekspartner zonder bijgedachten of zelfs vrees voor onbegrip. In een gezond wederzijds respect dus.
Het zal in principe wel van het gewicht van de gebruikte argumenten en van de nauwgezette formulering afhangen. Interesse voor het onderwerp is een voorwaarde voor elk gesprek. Voldoende kennis is bovendien een voorwaarde om uitspraken te doen die er toe doen. Freedom of speech betekent niet dat je, ongeacht de gevolgen, vrijuit kan improviseren tot er iemand je argumentatie onderuit haalt.
Wie schrijft hoort zelf verantwoordelijkheid over de inhoud te nemen. Het betekent vooral dat het ego ondergeschikt is aan de kwaliteit en de pertinentie van uitspraken. Zowel professioneel, als vriendschappelijk of maatschappelijk.
Wie leest moet zich ervan bewust zijn dat mensen niet alleen in staat zijn gedachten te produceren, maar dat er ook belangen meespelen of vriendschap / frustraties die al dan niet geëxpliciteerd worden.
Een gesprek of een opinie is dus meer dan het gebruik van argumenten. Het gaat onvermijdelijk ook over de manier waarop je elkaar respectvol benadert.
Wie het interview met Kardinaal Jozef De Kesel leest in Knack van 26.5.2021 met “De seculiere samenleving is de betere weg van de toekomst” of nog “Religieuze samenlevingen zijn gevaarlijk” gelooft de eigen ogen niet. De vreugde daarbij is groot voor wie ergens in het midden van de tweede helft van de vorige eeuw nog werd opgevoed met de gedachte dat de vooruitgang binnen de Katholieke hegemonie in onze samenleving sowieso iedereen ten goede komt. Ook bij wie zich niet herkent in dat geloof.
Nu die hegemonie hier sedert enkele decennia gebroken is, zou ik luidop durven te betwijfelen of enkel godsdiensten en niet elke levensbeschouwing of elk maatschappelijk engagement (of het gebrek eraan) gevaarlijk kunnen zijn. In elke overtuiging gaat de kiem van onverdraagzaamheid schuil, en elke overtuiging kan bestreden worden omwille van verdraagzaamheid. Ergens tussenin ligt het moeilijke compromis tussen gewetenloze tolerantie en fanatieke geslotenheid.
We hoeven niet in de val te trappen van de door Vlaams Belang gehanteerde tegenstelling multicul –‘monocul’.
Conservatief Vlaanderen heeft met lede ogen de laïcisering ondergaan en haar gelovige fractie steunt nog altijd wie er zich vanuit een eenzijdige Katholieke blik tegen verzet. Het weegt op het conservatief wereldbeeld dat zij vandaag gedoemd is om diezelfde kenmerken en verschijnselen van een monoculturele conflictschuwe samenleving als ideaalbeeld te delen met het Islamisme, de politieke Islam. Diens aanwezigheid in ons land hanteert het rechts populisme succesvol als gist voor haar Vlaamse maatschappelijke intifada.
Als ‘Stop Islamisering’ bedoeld is ter verdediging van een Vlaamse bloed en bodemgeest is het niet alleen racistisch, het bulkt vooral van heimwee naar een verleden dat onze traditie met een zoektocht naar openheid en wisselwerking ontkent.
Als ‘Stop Islamisering’ bedoeld is om de discussie binnen de moslimgemeenschappen in ons land te stimuleren en hen argumenten aan te bieden voor een verlichte openheid, is de collateral damage te groot binnen de doelgroep. Vooral bij jongeren die zich door dit taalgebruik niet aanvaard kunnen voelen en bij Moslims die binnen de discussie actief pluralisme beogen.
De terminologie is wel efficiënt gekozen als je de samenleving wil opsplitsen via wederzijdse frustratiegevoelens en achterdocht.
