“Klimaat
en landbouw gaan hand in hand. Het klimaat bepaalt of de oogst goed
of slecht zal zijn”, zegt Andy Jarvis, onderzoeker van het
Internationaal Centrum voor Tropische Landbouw (CIAT). “De
teelten zullen zich verplaatsen. De impact van die veranderingen kan
extreem negatief zijn als men niets doet.”
Jarvis was een van de
sprekers op het Global Landscapes Forum, dat in de Peruaanse
hoofdstad Lima werd georganiseerd naar aanleiding van de COP20
VN-klimaattop.
Koffie,
cacao en bonen
Vooral
koffie, cacao en bonen zijn zeer kwetsbaar als de temperaturen
stijgen en de regenval vermindert. Het Internationaal
Onderzoeksinstituut voor Voedselbeleid (IFPRI) verwacht
prijsstijgingen tot 30 procent. In Centraal-Amerikaanse landen als
Costa Rica, Guatemala en Honduras veroorzaakt de schimmel
‘koffieroest’ (Hemileia vastatrix) nu al grote verliezen in de
koffieteelt.
Volgens
de Internationale Koffieorganisatie wordt de helft van de plantages
in de regio bedreigd door deze schimmel en heeft die de laatste twee
jaar al voor meer dan een miljard dollar schade aangericht. Zelfs als
men erin slaagt de opwarming van de aarde tot 2 graden te beperken,
wat de meest optimistische doelstelling is, zal dat zware gevolgen
hebben voor de koffieoogst.
“Een
stijging van 2 graden is te veel voor koffie. De prijsdynamiek geeft
aan dat de prijzen sterk gaan stijgen.” Alleen
al in Nicaragua, waar de koffieteelt een belangrijke pijler is vande
economie, zou 80 procent van de huidige oogst verloren gaan bij een
stijging tot 2 graden.
Koffietelers
zullen daarom op steeds grotere hoogte moeten gaan telen. Volgens het
CIAT zal men tegen 2050 ongeveer 300 meter hogerop moeten gaan. Dat
zal ook de druk op natuurlijke hulpbronnen doen toenemen.
Grenzen
aan het systeem
“Je
kunt de landbouw veerkrachtiger en milieuvriendelijker maken door
geen stikstofhoudende meststoffen te gebruiken. Er zijn echter
grenzen aan het systeem”, zegt Eduardo Rojas, topman van de
VN-Voedsel- en Landbouworganisatie FAO. “Op een bepaald moment
bereik je de grens van wat je in de landbouw kunt aanpassen aan het
klimaat.”
De
uitdagingen voor de landbouw zijn des te groter omdat wereldwijd meer
dan 800 miljoen mensen aan chronische ondervoeding lijden. Het
grootste deel van de beschikbare grond voor voedselproductie ligt net
in die tropische gebieden, zegt Daniel Nepstad, directeur van het
Amerikaanse Earth Innovation Institute. “De vraag naar voedsel zal
vooral in de opkomende economieën sterker groeien dan de
voedselproductie.”
