Foto: Lupuca / CC BY-SA 2.0 (To view a copy of this license, visit https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/?ref=openverse)
Opinie - Nicolas Van Herck

‘Kinderarmoede, dat zijn ouders die arm zijn’

Zowel Ben Weyts (viceminister-president van de Vlaamse Regering, N-VA) als Conner Rousseau (voorzitter Vooruit) pleitten vorige week voor het straffen van ouders die geen Nederlands kunnen. Armoedesocioloog Nicolas Van Herck kroop in de pen om hen van antwoord te dienen: “Sociale sancties tegen ouders, zal de kinderarmoede doen toenemen. In plaats van mensen in een kwetsbare positie op hun verantwoordelijkheid te wijzen, grijpen politici beter zelf de kans om een einde te maken aan armoede.”

maandag 30 januari 2023 19:26
Spread the love

 

Armoede is een vorm van kindermishandeling

“Toen ik als kind opgroeide had ik ‘geen rotte frank’. Het is te zeggen: Niet ik persoonlijk, mijn moeder had geen geld.” Het is een grap van een Amerikaanse komiek en ze vat de problematiek van kinderarmoede heel goed samen. Kinderarmoede, dat zijn ouders die arm zijn.

Conner Rousseau opende een pop-up winkel om geld in te zamelen voor de Warmste Week tegen kinderarmoede. N-VA organiseerde een Warmathon om geld in te zamelen tegen kansarmoede. Net daarom is het zo absurd dat zowel Conner als Ben pleiten voor het afnemen van het inkomen van ouders in armoede op basis van hun taalkennis.

Kinderarmoede is natuurlijk meer dan enkel een arme mama of papa hebben. Wanneer kinderen in armoede starten op school, kennen ze een paar duizend woorden minder dan hun leeftijdsgenoten (ook Nederlandstalige kinderen lopen veel achterstand op). Armoede heeft een negatieve invloed op hun hersenontwikkeling en de hippocampus die stress regelt, werkt vaak verstoord. Dit leidt tot meer stress, concentratieproblemen en sneller emotioneel reageren. Kinderpsychiater Peter Adriaenssens noemde kinderarmoede daarom een vorm van structurele kindermishandeling.

Én dan hebben we het nog niet eens gehad over ongezonde huisvesting, de digitale kloof, sociale uitsluiting, pesten en het feit dat ons onderwijs één van de meest ongelijke van Europa is.

Zorgleerkrachten zijn even belangrijk als een volle brooddoos

De eerder genoemde symptomen zijn echter niet blijvend. Met extra aandacht op school en door vaak in een rustige omgeving te vertoeven, komen er meer hersenverbindingen, halen kinderen taalachterstand in en leert men andere manieren om met stress om te gaan. Voorwaarde is ook dat hun ouders uit de armoede geraken en terug een rustige thuishaven kunnen vormen.

Zo snap je ook, waarom armoede-onderzoekers gratis maaltijden op school niet als een zaligmakende oplossing beschouwen. Niemand is daar tegen, maar een gevulde buik helpt niet tegen de hersenschade die kinderen in armoede oplopen en de complexe problematiek van sociale uitsluiting. Extra begeleiding is nodig voor leerkrachten, er is nood aan meer zorgleerkrachten, kleinere klassen en ruimtes die rust stimuleren. Sinds Ben Weyts minister van Onderwijs is, is er echter een lerarentekort en zijn extra kansen naar de achtergrond verschoven.

Wanneer Vlaams nationalisten en sociaal democraten momenteel pleiten om geld af te nemen bij onder andere ouders in armoede: bezorgen ze hen nog meer stress, diepere armoede, veel zorgen en minder tijd dat naar de kinderen kan gaan.

Doen politici wel iets met de mooie kansen die ze krijgen in ons land?

Ik ben er zeker van dat noch Conner, noch Ben voorstander zijn van meer kinderarmoede. Hoe pedagogisch zou het daarom niet zijn dat de minister van Onderwijs zegt: “Ik heb een fout gemaakt, maar ik heb er van geleerd. Ik ga meteen structureel meer investeren in extra ondersteuning voor kansengroepen in het onderwijs.”

Zou het niet educatief zijn, moest jeugdanimator Conner zeggen: “Als ik merk dat iets niet werkt, stuur ik mijn mening bij. Aan het inkomen van ouders in armoede mag je niet raken, want onschuldige kinderen mogen nooit het slachtoffer worden van wat hun ouders al dan niet kunnen.”

Alle kansen liggen er voor onze politici om voor het eerst in decennia kinderarmoede in België structureel aan te pakken. Grijpen ze die kansen of blijven ze hangen in een uitzichtloze situatie?

 

Over de auteur:

Nicolas Van Herck is afgestudeerd als socioloog gespecialiseerd in armoede en sociale uitsluiting. Hij was mederedacteur van het boek ‘Armoede in België’. Hij werkte voor onder andere een organisatie voor gezinsrechten en is momenteel actief binnen de onderwijssector.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!