FOS-medewerkster Liesbet Vangeel blikt terug op twee jaar campagne

De campagne ‘Sociale Bescherming voor Iedereen’ zit er sinds vandaag officieel op. Liesbet Vangeel zette zich voor FOS twee jaar lang dagelijks in om het begrip zo wijd mogelijk te verspreiden. Met een persoonlijke blik, kijkt ze terug.

Vandaag sloten we de campagne ‘Sociale Bescherming voor Iedereen’ officieel af met een bezoek aan de minister van Ontwikkelingssamenwerking. Toen we reeds in 2013 startten met de voorbereidingen, vond ik het – als groentje dat net een jaar bij FOS werkte en als gezonde twintiger – eerlijk gezegd nogal een vaag begrip sociale bescherming.

Iets meer dan drie jaar, een grootschalige campagne en vele persoonlijke en professionele ervaringen later, is het me meer dan ooit duidelijk waarover het gaat. En waarom de strijd voor sociale bescherming zo ongelofelijk belangrijk was, is en blijft.

Met de campagne wilden we – ngo’s, vakbonden en mutualiteiten – valse ideeën over sociale bescherming de wereld uit helpen en opnieuw het belang en de positieve kanten van een solidaire sociale bescherming zichtbaar maken.

Met dank aan de sociale zekerheid…

Veel mensen staan er weinig bij stil dat ons dagelijks leven wordt bepaald door de sociale verwezenlijkingen van de generaties voor ons. Onze sociale zekerheid lijkt vanzelfsprekend, alsof ze er altijd is geweest en er altijd zal zijn. Ik dacht er vroeger ook weinig over na – de werking van onze sociale zekerheid heb ik in mijn hele schoolcarrière nooit echt uitgelegd gekregen en ik leidde een zorgeloos leventje – maar de laatste jaren heb ik het aan den lijve mogen ondervinden.

In 2014 werd ik ziek. Geen griepje, neen, ernstig ziek. Iets meer dan twee maanden kon ik niet gaan werken, ik bracht enkele dagen door in het ziekenhuis, moest meerdere onderzoeken laten doen. De diagnose werd gesteld: een chronische ziekte. Gelukkig valt die goed te behandelen, en kan ik verder leven zoals voorheen. Ik moet wel iedere acht weken langs het ziekenhuis voor medicatie.

Toen de eerste ziekenhuisrekening voor die medicatie in mijn bus viel moest ik even slikken: kostprijs voor de gemeenschap: +/- 1800 €. Kostprijs voor mezelf: +/- 35 €

Zonder de verplichte solidariteit, ingebouwd in onze sociale zekerheid, zou ik vandaag, op mijn 29ste, al een berg schulden hebben opgebouwd. Ik zou immers een paar maanden geen loon gekregen hebben en mijn medische kosten (+/- 1000€ per maand) zouden niet gedekt zijn door de ziekteverzekering.

In mijn familie- en vriendenkring volgt tegenwoordig de ene zwangerschapsaankondiging na de andere. Mijn zus en mijn vriendinnen hebben genoten van 15 weken betaald zwangerschapsverlof, voor velen onder hen had dat zelfs nog langer mogen duren, “kijk maar naar Scandinavië”. Mijn schoonbroer maakte dankbaar gebruik van zijn vaderschapsverlof, zodat ook hij een tijdje minder kon werken en tijd kon doorbrengen met de kinderen.

Op facebook en Instagram swipe ik iedere week langs mooie vakantiekiekjes van vrienden en kennissen. Als echte globetrotters plannen ze, net als ik, weekendjes en trips in België, Europa en daarbuiten, “we leven maar één keer” en we willen de wereld zien! Ik heb de tijd en middelen om te genieten van mijn vrije tijd en de wereld te verkennen. Met dank aan de vorige generaties: in 1936 juichten de werknemers, eindelijk kregen ze een week betaald verlof!

Betaald verlof, ziekteverzekering, ziekteverlof, zwangerschaps- en ouderschapsverlof, pensioen, werkloosheidsuitkering,… allemaal lijken ze vandaag zó vanzelfsprekend, en wanneer het onszelf betreft, vinden we vaak zelfs dat het allemaal nog wat meer zou mogen zijn.

Beseffen dat het niet gegeven is

Het is een dooddoener, maar het is allesbehalve vanzelfsprekend. Door mijn werk bij FOS sprak ik met mensen die dagelijks op pijnlijke wijze geconfronteerd worden met een gebrek aan sociale bescherming.

Neem bijvoorbeeld Alex uit Peru. Hij heeft geen ziekteverzekering. Als hij dezelfde ziekte als ik zou krijgen, zou hij in zware financiële problemen komen. Of Leonor uit Honduras, die haar dochter verloor omdat de juiste medicatie en zorg niet voorhanden waren. Of Ana uit El Salvador, die de dag na haar bevalling al weer aan het werk was in de fabriek.

Solidariteit kan je echt zien

Verhalen uit het Zuiden lijken misschien een “ver-van-ons-bed-show”, maar dat zijn ze niet. Onze sociale geschiedenis vertelt ons dat onze sociale bescherming er enkel kwamen dankzij een voortdurende sociale strijd. De welvaart die we vandaag kennen hebben we te danken aan onze solidaire sociale bescherming. Zonder zou 42% van de Belgen in armoede leven!

Diezelfde sociale strijd voeren Alex, Leonor, Ana en vele anderen vandaag in hun landen. Ze komen dagelijks op voor hun rechten en eisen van hun overheden een betere sociale bescherming. Die soms langzame maar zekere strijd moeten wij steunen, op alle mogelijke manieren, met een solidair en coherent internationaal beleid. De slagzin van onze campagne in 2016 was niet zomaar gekozen. Solidariteit kan je wel degelijk zien, daar ben ik rotsvast van overtuigd.

Auteur: Liesbet Vangeel