Beste minister Weyts
Beste Ben
U krijgt nu ongetwijfeld een aantal ‘open brieven’ in uw mailbox. Want uw aanstelling is nieuw(s).
Uw komst werd vooraf gegaan door het regeerakkoord waarin ‘nieuwe ideeën’ voor ons onderwijs werden opgenomen. Want onderwijs is ‘van de kiezer’, zoals uw collega Daniëls in de Ochtend meermaals benadrukte. En dus bestaan de nieuwe ideeën – zoals het een echte democratie betaamt – uit verwachtingen die van ‘de kiezer’ komen.
Ik wil graag uitgebreid ingaan op twee van deze keuzes. Dat wil niet zeggen dat ik de positie van de leerkracht, de grotere aanwezigheid van kinderverzorgster binnen onze kleuterklassen, het vaardig zijn in onze Nederlandse taal, de positie van het CLB en de PBD (pedagogische begeleidingsdiensten), … niet belangrijk vind. Een sterke leerkracht, die goed in zijn vel zit, ademruimte krijgt en gezien wordt in zijn sterktes is cruciaal voor een sterk onderwijs. Alleen zou ik anders zelf een regeerakkoord kunnen schrijven. En uw tijd is ongetwijfeld zeer kostbaar. Daarom verklaar ik ook de vermelde afkortingen. U kan de nodige uitleg van de vele afkortingen binnen onderwijs ook terug vinden op www.project-I3.be onder van A tot Z.
De kiezer kiest voor excelleren. Een woord dat doet dromen van studenten die door hun universitaire opleiding huppelen, van leerlingen in het secundair die opteren voor sterke ASO-richtingen, van leerlingen in de basisschool die hoog boven de eindtermen uitstijgen.
Ik verkies echter het Nederlandse synoniem van ‘excelleren’ te gebruiken: schitteren.
Beste minister Weyts
Ons onderwijs heeft de verplichting om elke leerling de kans te geven te schitteren. Leerlingen kunnen dit wanneer ze hun talenten ontdekken en inzetten in hun klas, op hun school en in onze maatschappij.
De ene leerling ontdekt deze talenten heel snel, de andere leerling doet er veel langer over om te weten waar hij kan in uitblinken.
Maar ook leerkrachten hebben het recht hun talenten te ontdekken en hierin te groeien. Een school is een mini-maatschappij en het bepalen van talenten binnen een schoolteam kan een grote meerwaarde betekenen voor de school.
En tenslotte zijn er de ouders. Binnen onderwijs hebben ze een onduidelijke positie. Op een oudercontact, een opendeurdag, een openklasmoment wordt een goede ouder gedefinieerd door zijn aanwezigheid en betrokkenheid. Maar omgekeerd wordt deze aanwezigheid en betrokkenheid vaak minder getolereerd in uitdagende situaties zoals klassenraden, MDO’s en moeilijke gesprekken. Nochtans hebben ouders ook talenten. Scholen zijn echter vaak niet op de hoogte van de kwaliteiten die er bij hun ouders te vinden zijn.
De kiezer kiest ook voor de afschaffing van het M-decreet.
Er was wel wat kritiek te geven op M. Teveel van het ene (bewijslast), te weinig van het andere (ondersteuning in de klas, budget, …).
Maar M deed één ding wel! En dat was de idee van inclusie levend houden. In verhitte discussies kwamen fervente tegenstanders en voorstanders samen.
En net dat is wat inclusief onderwijs verdient: een denkproces van vallen en opstaan maar met de zekerheid dat een inclusieve maatschappij geen nobel doel is maar een noodzakelijkheid. En dat onderwijs deel uit maakt van dit denkproces.
Deze regering wil in haar regeerakkoord meer Vlamingen ‘activeren’ (= aan het werk helpen). Ontelbare mensen met een al dan niet verborgen beperking willen betekenisvol en betaald aan het werk.
In een inclusieve maatschappij zou de vraag kunnen zijn: ‘Waar gaan deze Vlamingen aan de slag?’.
In onze huidige maatschappij maken deze Vlamingen echter deel uit van het departement Welzijn en mogen ze dankbaar zijn wanneer ze als vrijwilliger aan de slag kunnen.
De voorbije twee dagen vroegen vele ouders van kinderen met specifieke onderwijsbehoeften mij of M nu gewoon vervangen wordt door B.
Wanneer je het regeerakkoord leest, dan zou je dit na het lezen van onderstaande zin kunnen besluiten:
‘We schaffen het M-decreet af en voeren een begeleidingsdecreet voor kinderen met zorgnoden in. De doelstellingen ervan geven we voortaan een pragmatische en realistische invulling: buitengewoon onderwijs indien nodig, inclusief onderwijs indien mogelijk’.
In deze zin wordt echter de volgorde ‘gewoon’ en ‘buitengewoon van plaats verwisseld.
Binnen M was inclusief onderwijs de eerste optie. Het doel was meer leerlingen in het gewoon onderwijs school te laten lopen en dus minder leerlingen naar scholen voor buitengewoon onderwijs te verwijzen.
In het huidige regeerakkoord is de zorgvuldige woordkeuze ‘buitengewoon onderwijs indien nodig, inclusief onderwijs indien mogelijk’ aanleiding tot bezorgdheid.
De keuze om in het regeerakkoord o.a. duidelijk te verwijzen naar het ‘gemeenschappelijk curriculum’ lijkt een mogelijke aanzet tot een keuze voor buitengewoon onderwijs voor leerlingen met een IAC (individueel aangepast curriculum).
Ouders van kinderen met specifieke onderwijsbehoeften zijn ervaringsdeskundigen van hun kind maar vaak ook wat betreft de aanpak van de specifieke beperking waarmee hun kind te maken heeft. Ze verzamelen zich vaak in groepen en verenigingen en bouwen daar grote (semi)-professionele ervaring op. De zin ‘in geval van discussie ligt de beslissing, na overleg met de ouders, finaal bij de leerkrachten en schooldirecties op basis van objectieve diagnostiek’ doet afbreuk aan hun betrokkenheid bij het ganse proces. Deze zin staat ook haaks op het ingevoerde concept van HGW (handelingsgericht werken).
Hierin zijn ouders gelijkwaardige partners en verdienen ze meer dan luisterende positie binnen onderwijs. Want ouders, en meer specifiek ouders van bijzondere kinderen, hebben de vaardigheid van het luisteren en het realistisch meedenken onder de knie.
Beste minister Weyts,
Graag wil ik hier dus een pleidooi houden voor het gezamenlijk nemen van beslissingen wanneer het over leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften gaat. Tenslotte trekt niemand de goede bedoelingen van een leerkracht in twijfel wanneer het over het groeiproces van haar/zijn leerlingen gaat. Laat ons dit in de komende vijf jaar ook niet meer doen met ouders!
Met vriendelijke groet
Sandra Van Heffen
Voorzitter Project I3 vzw
Ouderloket onderwijs
0476/227284
