“Het zal instorten, en hoe later het gebeurt, hoe harder de klap”, zegt Tareq Sadeq, Palestijns econoom en professor aan de Birzeit Universiteit. “Het zal ertoe leiden dat mensen hun wagen en hun huis kwijtraken. Ze zullen hun land verliezen als de zeepbel uiteenspat. Dit zal de hele economie raken en het zal ook schade toebrengen aan de Palestijnse Autoriteit (PA), misschien zelfs het einde ervan betekenen.”

De PA heeft aangekondigd dat ze kampt met een gebrek aan middelen, en een begrotingstekort van 1,1 miljard dollar. “De Palestijnse economie is meer en meer afhankelijk geworden van lonen, niet enkel voor de publieke sector maar voor de hele economie”, zegt Sadeq. “Zo’n 70 procent van alle werkenden zijn loontrekkende bedienden. Als gevolg daarvan is er nauwelijks productie in de Palestijnse economie. De mensen consumeren en consumeren, maar er wordt niet geproduceerd.”

De economie op de Westelijke Jordaanoever draait bijna volledig op internationale hulp. In 2011 beloofden donoren de PA 1 miljard dollar aan steun, waarvan er 800 miljoen werd uitbetaald.

De Palestijnse premier Salam Fayyad zet volop in op economische ontwikkeling en investeringen in de privésector om de Palestijnse onafhankelijkheid op te krikken. De internationale gemeenschap looft die aanpak, en het het bruto binnenlands product steeg tussen 2008 en 2011 met 7,7 procent.

Maar uit een rapport dat de Wereldbank eind juli uitbracht, blijkt dat die groei niet vol te houden is. “De PA heeft gestaag vordering gemaakt om op veel gebieden instellingen uit te bouwen die nodig zijn in een toekomstige staat, maar de economie is momenteel niet sterk genoeg om zo’n staat te dragen”, zegt econoom John Nasir, hoofdauteur van de studie.

Restricties

Volgens het rapport moeten eerst de economische restricties opgeheven worden om de Palestijnse privésector zuurstof te geven, en moet de PA haar afhankelijkheid van buitenlandse hulp afbouwen.

“Die staart ons al in het gezicht sinds de akkoorden van Oslo: je kan zien dat deze economie niet duurzaam is”, zegt Sam Bahour, een Palestijns-Amerikaanse zakenman. Hij ziet in de Israëlische controle over de Palestijnse arbeidsmarkt het grootste obstakel voor de ontwikkeling van de economie. “Het grootste probleem is dat we de mensen niet kunnen vinden die we nodig hebben. Israël controleert alle grensovergangen, niet enkel voor goederen maar ook voor mensen. Daardoor blokkeert Israel het Palestijnse, menselijk kapitaal en zo ook de snelheid van onze ontwikkeling” zegt hij.

Volgens econoom Tareq Sadeq moet het Palestijnse leiderschap de realiteit van een economie onder de Israëlische bezetting erkennen en het beleid aanpassen om de financiële druk op veel Palestijnse gezinnen te verlichten.
“De kloof groeit”, zegt hij. “Er is frustratie in de straat, maar wat voor de mensen nu telt is dat ze niets verliezen. Ze willen hun salaris, huis en bezittingen behouden. De Palestijnse economie bevindt zich onder bezetting. We moeten werken aan ons eigen ontwikkelingsbeleid, hoe mensen hun land kunnen behouden en de bezetting kunnen weerstaan.”

Jillian Kestler-D’Amours.