Volgens Vielfont schuiven we onze moedertaal steeds meer aan de kant. “De focus ligt tegenwoordig op het leren van het Nederlands. Dat blijft noodzakelijk, maar we verliezen hierdoor het belang van onze moedertaal uit het oog. Onze moedertaal blijft belangrijk om ons goed te voelen over onze identiteit. Ook leren anderstaligen het Nederlands sneller als ze het gevoel hebben warm onthaald te worden en hier voldoende kansen voor te krijgen.”
Samenlevingsopbouw Antwerpen stad vzw, District Borgerhout, Federatie van Marokkaanse Verenigingen (FMV) en acht andere werkingen organiseren het evenement. De Bengaalse gemeenschap in Borgerhout kwam met het idee. Zij vieren elk jaar de UNESCO Internationale Dag van de Moedertaal. Deze vindt plaats op vrijdag 21 januari. “De Bengaalse gemeenschap wou van de gelegenheid gebruik maken om op een grotere schaal samen te vieren”, meent Vielfont.
170 moedertalen in Antwerpen
Volgens Samenlevingsopbouw Antwerpen spreken de Antwerpenaren samen meer dan 170 verschillende moedertalen. Het evenement draait niet specifiek rond enkele van deze talen. “We vinden het belangrijk dat élke inwoner van Antwerpen zijn of haar moedertaal kan vieren. Welke dat precies is, heeft geen belang”, zegt Vielfont.
Nesrin El Ayadi zal een lezing geven over meertaligheid in Antwerpen. El Ayadi is een doctoraatsstudente aan de Universiteit van Amsterdam die onderzoek doet over meertaligheid in de verschillende Antwerpse wijken. De onthulling van het monument van de moedertaal zal het startsein zijn voor het feest. Een monument, gecreëerd door o.a. Zahid Belgium, wordt onthuld in het bijzijn van Marc Vervenne, voorzitter van de Vlaamse Unesco Commissie, en Mohammed Shahdat Hossain, ambassadeur van Bangladesh. Daarna kunnen bezoekers genieten van muziek, dans, animatie, slam poetry en nog veel meer met als thema onze ‘moedertaal’.
Beleid schuift moedertaal aan de kant
“Maar vieren en feesten is niet het enige doel”, zegt de projectcoördinator. “We willen de boodschap van het belang van de moedertalen verspreiden.” De moedertaal wordt tegenwoordig meer en meer aan de kant geschoven volgens Vielfont. “Er is een grote focus van het beleid op het Nederlands. Je moet de Nederlandse taal beheersen om gebruik te kunnen maken van rechten zoals die van het OCMW. Ook meer en meer privéorganisaties maken gebruik van taalvoorwaarden. Ik denk dan aan de verhuur van woningen.”
Griet Vielfont duidt de voor- en nadelen van deze evolutie. “De kennis van het Nederlands is belangrijk om mee te draaien in onze maatschappij. Denk maar aan je sociaal functioneren, en aan alle administratie die in het Nederlands verloopt.”
Maar de opkomende focus op het Nederlands bereikt, naar Vielfonts zeggen, ook een omgekeerd effect. “Anderstaligen kunnen zich slechter in hun vel voelen wanneer ze het gevoel krijgen dat er geen plaats meer is voor hun moedertaal. Ook kan het je onzeker maken. Mensen durven zich vaak niet uit te drukken in het Nederlands uit schaamte, omdat het nog niet het perfecte Nederlands is dat van hen wordt verwacht. Als ze dat toch doen, volgen er vaak verontschuldigingen rond hun kennis van de taal.” Deze onzekerheid en schaamte moeten we vermijden. “We moeten iedereen een warm en welkom gevoel geven, zodat ze zonder schaamte hun Nederlands kunnen oefenen. Het Nederlands mag een prioriteit zijn in onze maatschappij, maar dat mag niet betekenen dat mensen hun eigen identiteit daarvoor aan de kant moeten schuiven”, besluit Vielfont.
Iedereen die de diversiteit van de moedertalen in de stad Antwerpen wil vieren, is welkom van 13 uur tot 19 uur aan het Moorkensplein in Borgerhout.
Meer informatie:
Facebook: https://www.facebook.com/events/s/feest-van-de-moedertaal/500367967284901/
Foto: Judy van der Velden, Flickr / CC BY-NC-ND 2.0