Een wereldwijd netwerk van burgerorganisaties, die zich verenigd hebben onder de vlag United Nations Major Groups (UNMG), waarschuwt dat het de agenda met zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals of SDG’s) “ontbreekt aan urgentie, een duidelijke implementatiestrategie en verantwoording.”

Savio Carvalho van Amnesty International, een van de organisaties in het UNMG, zegt dat de agenda na 2015 een ambitieuze tekst is maar zonder duidelijke onafhankelijke mechanismen voor mensen om overheden aan te spreken op de uitvoering en opvolging. “Onder het mom van nationaal beleid, de lokale situatie en beperkte capaciteit kunnen lidstaten wegkomen met helemaal niets doen. Wij willen dat ze nationale prioriteiten stellen op basis van mensenrechtenprincipes en standaarden, zodat we niet in 2030 nog op hetzelfde punt staan”, zegt hij.

Armoede en honger

De zeventien SDG’s worden naar verwachting tijdens een top in september goedgekeurd. Ze gaan over een reeks sociaaleconomische kwesties, zoals armoede, honger, gendergelijkheid, duurzame ontwikkeling, volledige werkgelegenheid, kwaliteitsonderwijs, wereldwijd bestuur, mensenrechten, klimaatverandering en duurzame energie voor iedereen.

Alle zeventien doelen, in het bijzonder het uitroeien van extreme armoede en honger wereldwijd, zouden in 2030 gehaald moeten zijn. Het UNMG stelt echter dat de diverse referenties aan nationale soevereiniteit, omstandigheden en prioriteiten het bereiken van de SDG’s zullen ondermijnen. Het gaat dan ook om de financiering van de implementatie van de agenda (budgetverschuivingen).

Tot het UNMG behoren onder andere groepen die werken op het gebied van vrouwen, kinderen en jongeren, mensenrechtengroepen, vakbonden, lokale autoriteiten, vrijwilligers en mensen met een handicap. Het UNMG is volgens Jaimie Grant, van het secretariaat voor Mensen met een Handicap, het officiële kanaal voor het publiek om zich tot de VN te richten als het gaat om kwesties op het gebied van duurzame ontwikkeling.

“Al deze groepen, partijen en netwerken delen een aantal standpunten. Maar er zijn duizenden organisaties die hun visie aandragen in verschillende hoedanigheden, met verschillende ideeën en prioriteiten”, zegt hij.

Gebrekkige financiering

Ook de Women’s Major Groups, die zeshonderd vrouwenorganisaties vertegenwoordigt uit meer dan honderd landen, is kritisch. Shannon Kowalski, directeur Belangenbehartiging en Beleid bij de International Women’s Health Coalition, zegt dat de SDG’s een mijlpaal kunnen betekenen voor vrouwen en meisjes.

Zij hebben veel te winnen: betere economische kansen, seksuele gezondheidszorg en voorlichting, toegang tot onderwijs en een leven zonder geweld, zegt ze. “Maar om dat te realiseren, moeten we garanderen dat gendergelijkheid aan de basis ligt van onze inspanningen en erkennen dat dat noodzakelijk is voor duurzame ontwikkeling.”

Kowalski is echter teleurgesteld over de uitkomst van de recente Conferentie voor Financiering van Ontwikkeling in Addis Abeba. “We hadden gehoopt op een progressieve en eerlijke financieringsovereenkomst die de wortels van het probleem van economische ongelijkheid aanpakt en de invloed daarvan op het leven van vrouwen en meisjes. Maar die hebben we niet gekregen.”

“We hadden sterk commitment verwacht voor de financiering van gendergelijkheid en erkenning van de waarde van onbetaalde zorg die vrouwen leveren. We hadden verwacht dat regeringen iets zouden doen aan de systemische oorzaken van ongelijkheid in en tussen landen. Het gaat dan om een eerlijk belastingbeleid, het stoppen van illegale geldstromen en het aanpakken van onrecht in internationale handelsstructuren, waardoor de armste landen benadeeld worden.”

Niemand uitsluiten

Beyond 2015, een wereldwijde campagne van burgerorganisaties die pleiten voor sterke opvolgers van de Millenniumdoelen, zegt dat de SDG’s pas echt impact hebben “als mensen zelf actief participeren in de implementatie van de doelen die invloed hebben op hun leven.” Beyond 2015 verwelkomt de nadruk op inclusie en participatie die terug te vinden is in het concept dat nu op de onderhandelingstafel ligt bij de VN. Het is volgens de campagnevoerders van groot belang dat landen hun beloften nakomen en “niemand uitsluiten.”

“Dat betekent dat we de vooruitgang voor alle sociale en economische groepen moeten volgen, in het bijzonder de meest kwetsbare en gemarginaliseerde mensen, op basis van data uit verschillende bronnen. Ook moeten evaluaties plaatsvinden met de betrokken mensen zelf.”