Op woensdag 8 juni werd er voor een zesde maal onderhandeld in de petroleumsector. Aan de ene kant van de tafel onderhandelaars van de verschillende vakbonden, onderhandelaars met jarenlange ervaring, zowel binnen het sociaal overlegmodel als binnen de petroleumsector.

Aan de andere kant de uitverkorenen om uit naam van de Belgische petroleumfederatie te onderhandelen met een gebrek aan ervaring zowel binnen de sector als het sociaal overleg. Deze laatste hadden de vakbonden opnieuw gecontacteerd met de toezegging om te onderhandelen tot de finish. Opnieuw werd er geen vergelijk gevonden. Hoe kan dat toch vraagt een normaal mens zich af?

Het begon allemaal eind februari toen de vakbonden hun eisenbundel hebben overhandigd aan de Belgische petroleumfederatie waarna er een eerste ronde volgde om die eisen ook te verduidelijken.

Deze eerste ronde is een verplicht nummer zodat dat beide partijen goed weten en beseffen wat de eisen van de werknemers zijn.

• Werkzekerheid

In de petroleumsector is de voorbije jaren een heel zware herstructurering doorgevoerd bij een raffinaderij van Petroplus, vroeger beter bekend als Nynas. Mensen met jaren ervaring konden van de ene dag op de andere nergens anders terecht in de sector omdat ze niet over het juiste statuut en profiel beschikten.

Mensen die al wat langer in de sector aan het werk waren en niet minstens een A2 diploma konden voorleggen kwamen evenmin in aanmerking om elders de job te gaan doen die ze misschien al twintig jaar deden bij Nynas.

Het petroleumpatronaat klaagt steeds merg en been dat het moeilijk is om gekwalificeerd personeel te vinden. Wij hebben dus gevraagd om een tewerkstellingscel op te richten voor mensen die slachtoffer worden van bijvoorbeeld een herstructurering en dat de werkgevers dus uit die tewerkstellingscel dan mensen zouden opvissen om terug aan de slag te gaan. Een win-winsituatie in onze ogen.

Stand van zaken na de zesde onderhandelingsdag:

Het patronaat wil daar echter niet van weten en blijft bij haar standpunt dat er enkel mensen kunnen worden aangeworven die voldoen aan een bepaald profiel en kwalificatie.

In onze ogen een totaal gebrek aan respect voor de jaren van arbeid die mensen al hebben geleverd binnen de sector. De vraag of ze effectief personeel willen aannemen lijkt dan ook meer dan terecht.

• Overgang van ploegendienst naar dag

Werkgevers hebben via de vorige interprofessionele onderhandelingen maar liefst 15,6 procent lastenverlaging gekregen op ploegenarbeid. Een voorwaarde voor die toekenning van 15,6 procent was dat een deel van dat geld op zijn minst gebruikt zou moeten worden om de shiftsystemen wat te humaniseren.

Het petroleumpatronaat heeft al verschillende malen gegoocheld met cijfers in hun nieuwsbrieven. Wij hebben toen in een pamflet aan hen de vraag gesteld of ze in hun volgende nieuwsbrief ook eens konden laten weten hoeveel deze lastenverlaging juist opbrengt en hoeveel van die opbrengst juist besteed wordt aan humaniserende maatregelen voor shiftmedewerkers.

Wij wachten nog steeds op een antwoord net zoals wij nog steeds wachten op een antwoord rond een absolute minimumeis die wij hier rond hebben gesteld.

Onze eis?

Er zijn mensen voor wie shiftlopen echt niet langer vol te houden is om welke reden dan ook. Nu kunnen die mensen gaan vragen om een job te krijgen in dagverband maar nergens wordt de werkgever verplicht om daar ook daadwerkelijk een inspanning voor te leveren. Het volstaat om te zeggen dat er geen job is en de kous voor het patronaat is af. De werknemer in kwestie blijft wel achter met zijn probleem!

Het gaat hier niet om tientallen mensen per jaar maar wel om misschien enkele gevallen binnen een ganse sector. Onze vraag is dus gewoon om er een recht van te maken voor mensen die 50 jaar of ouder zijn EN twintig jaar shift hebben gelopen. Een recht dat zij een dagjob kunnen krijgen simpelweg omdat het shiftlopen niet meer gaat. Zelfs dat is teveel gevraagd voor het petroleumpatronaat.

Stand van zaken na de zesde onderhandelingsdag:

Men heeft al verschillende tekstvoorstellen gedaan maar telkens komt het er op neer dat men kan of zal bekijken of er al dan niet een mogelijkheid is. Hoe belachelijk is dat nu om steeds hetzelfde neer te schrijven enkel wat anders verwoord? Zolang er geen zekerheid is zal er voor deze mensen geen oplossing gevonden worden!

• Een tweede pensioenpijler voor gans de sector

Er zijn mensen in de petroleumsector die met één betaling zoveel kunnen sparen voor hun oude dag als een andere petroleumwerker kan sparen in gans zijn, of haar leven. De afstand tussen het laatste loon van iemand in de petroleumsector en zijn pensioen bedraagt veelal meer dan vijftig procent. Anders gezegd val je op je oude dag op een inkomen terug dat veelal lager ligt dan vijftig procent van je laatste loon.

Niet iedereen in de sector is bij machte om telkens weer voor enkele tienduizenden euro’s te spenderen aan het aankopen van aandelen, niet iedereen in de sector krijgt elk jaar opnieuw voor enkele duizenden euro’s aandelen toegestopt.

Daarom de vraag om te starten met een tweede pijler voor gans de sector. Een vraag die ook vanuit de politiek werd gestimuleerd en die bovendien buiten de vastgelegde loonkostvorming valt die door diezelfde regering werd opgelegd.

Stand van zaken na de zesde onderhandelingsdag:

Men ging onderhandelen tot de finish, zo was gezegd. Bleek dat men voor de eis van een sectorale tweede pensioenpijler geen mandaat had gekregen van de raad van bestuur. De vakbonden vroegen toen om die raad van bestuur te contacteren zodat er verder kon onderhandeld worden.

Plots ging het om een raad van bestuur van een raad van bestuur en daarvan was niemand te bereiken. Waarom stuurt de raad van bestuur van de raad van bestuur onderhandelaars naar de tafel van sectoroverleg als die daar toch niets mogen onderhandelen, vragen wij ons dan af?

Het werd nog straffer doordat één iemandvan het petroleumpatronaat liet verstaan dat zij voor een bepaalde doelgroep al een tweede pijler hebben die zo rijk uitgerust is dat ze dicht bij het wettelijke toegestane plafond van 80 procent, in verhouding met het laatst verdiende loon zitten! Geloof ons vrij, die doelgroep is niet de modale arbeider of bediende op de vloer!

• Starten opbouw “ouw mannekes dagen”

De vraag naar langer werken duikt meer en meer op. In landen waar mensen langer moeten werken ligt het aantal mensen dat thuisblijft wegens ziekte veel hoger dan elders. Om langer werken ook draaglijker te maken deden vakbonden het voorstel om nu al te starten met een eerste opbouw richting “ouw mannekes dagen” zoals men die kent in de socio-profit sector. Extra verlofdagen voor oudere werknemers dus.

Dit systeem bewijst daar zijn nut en daar zijn ook meer dan voldoende gegevens over. Ook hier hebben wij gezocht naar een win-winsituatie rekening houdend met wat er te wachten staat.

Stand van zaken na de zesde onderhandelingsdag:

Helaas blijken de onderhandelaars van de Belgische petroleumfederatie hier ook geen mandaat voor te hebben. Onwaarschijnlijk dat zij zonder mandaat toch de vakbonden uitnodigen om te onderhandelen tot de finish!

• De loonsopslag

In de wet, die voortkomt uit het IPA, staat geschreven dat er in 2011 niets kan gegeven worden en in 2012 maximaal 0,3 procent. Welnu, de winstcijfers van de petroleumsector tarten elke verbeelding. Uit een studie van de jaarverslagen bleek dat Exxonmobil in 2009 welgeteld 1.019 euro belasting betaalde op een winst van meer dan 5 miljard euro. Dat is minder dan één werknemer per maand verdient.

Anders gezegd komt dit neer op een fiscaal cadeau van meer dan 1,7 miljard euro. Ook Total blonk uit in 2010 met een stijging van de winst met 51 procent tot 3,9 miljard euro. De politieke arm van Total rijkt blijkbaar ook ver genoeg om de winsten via de Bahama’s te versluizen zodat ze geen euro belastingen moeten betalen.

Stand van zaken na de zesde onderhandelingsdag:

Die bedrijven waarbij de werknemers dagelijks mee zorgen voor die fenomenale bedragen beslissen nu om zelfs de 0,3 procent nog niet in te vullen voor hun werknemers! Een regelrechte schande, de zoveelste vorm van een totaal gebrek aan respect!

Wat betekent dit nu voor de sector? CHAOS, dat betekent het!

Op dinsdag 31 mei gaf de petroleumsector een eerste signaal. Als delegaties hebben wij een actie opgezet in gans de sector, in gans België om aan het petroleumpatronaat te laten zien dat de onderhandelingen zo niet verder konden.

Deze actie was niet gericht tegen de productie of andere zaken. Ze was enkel en alleen bedoeld om op een serieuze manier aan volwassen onderhandelingen te beginnen.

Wij kunnen enkel vaststellen dat dit hoegenaamd niet lukt met de huidige constellatie van vertegenwoordigers van het petroleumpatronaat.

Chaos aan de tafel zal nu uitmonden in chaos op de vloer. Wij hebben ons best gedaan om mensen rustig te houden en het overleg alle kans op slagen te geven. Dit gaan wij nu niet meer kunnen.

In zo’n klimaat van onderhandelen kunnen en zullen wij geen sociale vrede hebben. Elk bedrijf of elke afdeling zal ter zijner tijd actie kunnen voeren. Géén vergunningen tekenen, verladingen stoppen, stiptheidsacties, protestmarsen, CAO-debat of -vergadering,…, alles kan, aangekondigd of niet. Werkgevers, hier hebben jullie zelf om gevraagd!! En uiteraard doen we dit allemaal wel met oog voor veiligheid.

Bedrijf per bedrijf bekijken we dan wel wanneer en hoe men de wanorde zal orkestreren of in alle vrijheid zijn gang laten gaan.

Donderdag een mandaat of ‘t is te laat! Het petroleumpatronaat heeft alvast de verzoening aangevraagd. Naar alle waarschijnlijkheid zal die donderdag doorgaan maar zonder mandaten rond de “ouw mannekes dagen” en de tweede sectorale pensioenpijler is dat een maat voor niets en louter tijdverspilling.

Onze mensen in het gareel proberen houden is dat ook. Wat de gevolgen zullen zijn voor de sector en de mensen aan de pomp daar hebben wij het raden naar. Zal het gevolgen hebben voor aandelen en de beurs? Het kan, ook daar hebben wij het raden naar.

Maar één ding is zeker, mensen zijn woest en pikken het niet meer. De chaos is compleet.