De bal ging aan het rollen op 10 juni. Toen stapte Françoise Bettencourt, de dochter van de rijkste vrouw van Frankrijk Liliane Bettencourt, naar de politie met onder haar arm een reeks clandestiene geluidsopnames. Zij is kwaad omdat haar moeder bijna 1 miljard euro overmaakte aan de fotograaf François-Marie Banier. Françoise vermoedt dat de entourage van haar moeder misbruik maakt van haar vergevorderde leeftijd.

De opnames werden gemaakt door een ontevreden butler en bevatten gesprekken tussen Bettencourt en haar naaste adviseurs. De cd-roms komen in handen van Mediapart.fr, een onafhankelijke nieuwssite die in 2008 het levenslicht zag. Op 16 juni publiceert Mediapart een eerste artikel over de geluidsopnames. De gesprekken zijn belastend voor president Nicolas Sarkozy en de huidige minister van Werk én schatbewaarder van de regeringspartij UMP Eric Woerth.

Fortuin van 17 miljard euro

Toen Sarkozy nog burgemeester was, ging hij vaak op bezoek bij Liliane Bettencourt wier fortuin op 17 miljard euro wordt geschat. Later, toen hij president werd, speelde zijn juridisch adviseur Patrick Pouart tussenpersoon. Op één van de opnames is te horen dat Bettencourt zich zorgen maakt over een juridische procedure. Patrice de Maistre, de beheerder van haar fortuin, stelt haar gerust: “De president volgt dat van heel nabij op. En als we verliezen en het komt voor het hof van beroep, kennen we daar de procureur heel, heel goed”.

Maar het is vooral minister Eric Woerth die door de opnames in nauwe schoentjes komt. Tussen 2007 en 2010 was zijn echtgenote medebeheerder van het fortuin van Bettencourt. Uit de mond van Patrice de Maistre is te horen dat zij dat werd op vraag van haar man. Maar die afspraak komt nu, door allerlei gerechtelijke onderzoeken, op de helling te staan. “We kunnen zijn vrouw niet meer houden. Dan geven we hem maar geld”, klinkt het.

De opnames openbaren ook het bestaan van twee geheime bankrekeningen in Zwitserland waarop in totaal 78 miljoen euro geparkeerd staat. De entourage van Bettencourt is bang dat Zwitserland na een Franse wetswijziging niet langer een veilige haven is voor haar zwart geld en stelt voor om dat stuk fortuin te versluizen naar Singapore, Hongkong of Uruguay.

Uit de opnames blijkt eveneens dat Bettencourt ook een magnifiek eiland op de Seychellen heeft waar de Franse fiscus geen weet van heeft.

In de periode tussen mei 2007 en maart 2010, toen Woerth minister van Begroting was, liepen de belastingscontroleurs ondanks die reusachtige sommen zwart geld in een wijde boog om het fortuin van Bettencourt.

Minder belastingen door Sarkozy

Toen Sarkozy president werd, zorgde hij er meteen voor dat de rijkste Fransen minder belastingen moeten betalen. Liliane Bettencourt kreeg daardoor in vier jaar tijd 100 miljoen euro terug van de belastingen. Bettencourt betaalt … 0,17 procent belastingen op haar fortuin. Het was Woerth die de orkestleider was van de belastingsvoordelen voor de astronomisch rijke Fransen.

Op 30 januari 2008 schuift minister Woerth aan tafel bij Bettencourt voor een privédiner. Een maand later krijgt Bettencourt 30 miljoen euro terug van de belastingen. Bij dergelijke bedragen is het de minister van Begroting zelf die zijn fiat moet geven.

Op 6 juli gooit Mediapart.fr een nieuwe bom. De nieuwssite publiceert dan de getuigenissen van Claire T., de boekhoudster van Bettencourt. Zij verklapt dat Bettencourt tijdens de presidentsverkiezingen van 2007 Sarkozy 150.000 toeschoof. Volgens Claire T. gebeurde het wel vaker dat vooraanstaande politici kwamen dineren en dat zij dan een rijkelijk gevulde enveloppe moest klaarmaken.

Van het gerecht heeft Sarkozy voorlopig niet veel te vrezen. Het onderzoek is in handen van procureur Philippe Courroye, een absolute vertrouweling van Sarkozy. Hij werd in 2007 benoemd zeer tegen de zin van de Conseil supérieur de la magistrature. De vakbond van magistraten had het toen over het “vergrendelen van strategische posten door de rechterzijde”.

Fascistische nieuwssite

In hun reactie op de onthullingen door Mediapart trekken leden van de meerderheid alle registers open. Xavier Bertrand, de algemeen secretaris van UMP, beschuldigt Mediapart van fascistische praktijken. Staatssecretaris Nadine Morano noemt Mediapart.fr een roddelsite. De redactie van Médiapart zette de scherpste reacties bij elkaar in een filmje en voegde er meteen een publiciteitsboodschap aan toe: ‘Mediapart, ce n’est pas leur Pravda’.

Mediapart werd in 2008 opgericht door vier journalisten waaronder Edwy Plenel die van 1996 tot 2004 de redactie van Le Monde geleid heeft. De nieuwssite heeft 25 journalisten in dienst en haalt zijn inkomsten uit abonnementen. De site telde voor het uitbreken van de schandalen rond Bettencourt 25.000 abonnees. De onthullingen zouden al 5000 nieuwe abonnees hebben opgeleverd.