Sao Tomé en Principe, een voormalige Portugese kolonie, telt slechts 175.000 inwoners. De eilanden zijn vooral afhankelijk van cacaoproductie, visserij en landbouw.

Omdat het aantal inwoners zo klein is, heeft de ontdekte olievoorraad van zo’n 10 miljard vaten de potentie om de economie van het land te veranderen en duizenden mensen uit extreme armoede te halen.

Het rapport laat zien hoe de voormalige regering van Sao Tome niet in staat bleek om te gaan met de druk en verleidingen van de olierijkdom, hoewel op dat moment nog geen olie gewonnen werd.

“De nieuwe regering staat op een tweesprong”, zegt Iain Levine van HRW. “Ze kan verder gaan op de weg die de oude regering insloeg of de verantwoording en transparantie verbeteren op het gebied van vergunningen.”

Gezamenlijk

Sao Tomé sloot in 1997 en 2001 onderzoeksovereenkomsten met Nigeria. Afgesproken werd dat de landen de een eventuele olievoorraad in het betwiste gebied gezamenlijk zouden exploiteren.

Nadat grote hoeveelheden olie werden gevonden, zette de regering en de internationale gemeenschap belangrijke stappen op weg naar een transparant management van de olie-inkomsten.

Sao Tomé trad in 2008 als kandidaat-land toe tot het Extractive Industry Transparancy Initiative (EITI). Het land deed echter geen poging om te voldoen aan de eisen van het EITI-lidmaatschap, zoals de volledige publicatie van betalingen en inkomsten uit olie en gas. In april van dit jaar werd San Tome geschrapt als kandidaat-lid.

Corruptie

Human Rights Watch vreest dat mismanagement zal leiden tot een neerwaartse spiraal van corruptie die de zwakke economie van het land nog verder zal afzwakken. Iets soortgelijks gebeurde eerder in buurlanden zoals Nigeria, Gabon en Equatoriaal Guinea.

“Alleen met transparantie kunnen we ervoor zorgen dat toekomstige inkomsten uit olie gebruikt worden om het leven van de bevolking te verbeteren”, zegt Levine. De helft van de bevolking van Sao Tomé leeft onder de armoedegrens. Vijftien procent van de bevolking leeft in extreme armoede.

JS