Meer dan tien jaar voor de eerste bijeenkomst van het
VN-klimaatpanel (UNFCCC) erkenden directeurs van het huidige ExxonMobil het
verband tussen fossiele brandstoffen en de klimaatverandering. Dat blijkt uit
het rapport Climate Deception Dossiers van de Union of Concerned Scientists
(UCS).

Die Amerikaanse organisatie onderzoekt de mechanismen waarmee
multinationals als ExxonMobil, Shell, Peabody Energy, Chevron en
Conoco-Phillips de klimaatwetenschap in diskrediet brengen. Het nieuwe
rapport bevat meer dan 330 pagina’s met documenten uit 85 interne rapporten
van bedrijven en ondernemersorganisaties van de laatste 27
jaar.

Aardgas in Indonesië

Een belangrijk document is een
e-mail die klimaatwetenschapper Lenny Bernstein in 2014 verstuurde. Bernstein
was in de jaren tachtig in dienst bij Exxon. De mail laat zien dat het
bedrijf al sinds 1981 wist hoe complex het probleem van de CO2-uitstoot
was.

Het bedrijf besloot toen om het aardgasveld Natuna in Indonesië
niet te ontginnen vanwege de grote hoeveelheid CO2. Was het wel tot
ontginning overgegaan, dan was Natuna op dat moment de grootste individuele
bron van CO2-uitstoot ter wereld geweest. Het zou goed geweest zijn voor 1
procent van de wereldwijde uitstoot.

Exxon vreesde nieuwe regulering
die het project zou beperken. “In 1981 moest Exxon wel de draagwijdte
inzien van de bezorgdheid over de klimaatverandering die tot regulering kon
leiden voor Natuna en andere projecten”, schreef
Bernstein.

Klimaatwetenschappers financieren

“Toen ze
bedrijfsbeslissingen namen in 1981, hielden ze al rekening met de risico’s
van de klimaatverandering”, zegt UCS-campagnedirecteur Nancy Cola, een van
de auteurs van het rapport, in een gesprek met IPS. “34 jaar later liegen
ze de mensen nog altijd voor en blijven ze de klimaatwetenschap in diskrediet
brengen.”

De onderzochte dossiers laten zien hoe Exxon en andere
oliebedrijven een grote desinformatiecampagne financierden. Er ging geld naar
klimaatsceptici, onderzoekscentra en PR-bureaus. Dat ging zeker tot begin dit
jaar door.

“De bedoeling was twijfel te zaaien”, zegt Cole. “Ze
hoeven de klimaatwetenschap niet te weerleggen, ze willen alleen dat mensen
denken dat er geen consensus is.”

Willie Soon

Een van die
sceptici is Wei-Hock “Willie” Soon, een ingenieur van het Centrum voor
Astrofysica van het Smithsonian-instituut en de Harvard-universiteit in de
VS. Die kreeg van 2001 tot 2012 meer dan 1,2 miljoen dollar (1,1 miljoen
euro) van de oliebedrijven. Zijn salaris en begroting hingen helemaal af van
deze financiering, zegt UCS.

Jarenlang kende Soon de zon een veel
grotere rol toe in de opwarming van de aarde. Zijn collega’s en ook het
VN-klimaatpanel vochten dat systematisch aan, maar politici en oliebedrijven
gebruikten Soons argumenten om aan te geven dat er geen consensus was onder
wetenschappers.

American Petroleum Institute

Een andere
protagonist in het rapport is het American Petroleum Institute (API), naar
eigen zeggen “de enige nationale vereniging die alle aspecten van de
petroleum- en gasindustrie in de Verenigde Staten
vertegenwoordigt”.

Een intern document van het API uit 1998 laat
gedetailleerd de strategie zien waarmee de industrie de opkomende
klimaatwetenschap wilde aanpakken. Het spreekt expliciet over het verwarren
en desinformeren van de publieke opinie, onder meer via de financiering van
klimaatsceptici, om zo leerkrachten en studenten in alle scholen van de VS te
bereiken.

Die strategie zou pas succesvol zijn, zegt het document,
“als gewone burgers inzien dat de klimaatwetenschap niet zeker
is.”

Tabaksbedrijven

Deze manier van werken doet sterk denken
aan die van de tabaksbedrijven, zegt advocate Sharon Eubanks, die met succes
deze bedrijven voor de rechtbank bracht. “Het is zoals wat we bij de tabak
ontdekten: hoe langer men kan uitstellen hoe groot de schade is, hoe langer
het duurt voor er oplossingen zijn en hoe meer mensen getroffen worden”,
zegt ze op de blog Desmog.

Katherine Sawyer, klimaatverantwoordelijke
van de organisatie Corporate Accountability International, gaat daarop
verder. “We zouden nooit toestaan dat de tabaksindustrie het rookbeleid van
overheden bepaalt. Waarom staan we dan toe dat de olie-industrie het
klimaatbeleid bepaalt?”