((((Copy-paste van een WikipediA -pagina uit 2013 over:))))

Invoering van de Tobin Taks                                                                                                                               

Achtergrond Occupy-beweging

De Tobintaks is een kleine belasting op valutatransacties. De taks werd in 1971 bedacht door Nobelsprijswinnaar James Tobin, maar bleef een abstracte theorie tot de wereldwijde invoering in 2012.

Begin 2011 leek niets er op te wijzen dat een Tobintaks snel zou worden ingevoerd. Verschillende landen waren principieel tegen.

Rond de zomer begonnen de Occupyprotesten. Wereldwijd bezetten mensen pleinen en andere openbare plaatsen om hun verontwaardiging te uiten over de economische crisis van 2008-2012 die volledig door hen zou moeten worden betaald. Op dat ogenbik leek het alsof de financiële sector buiten schot zou blijven.

Hoewel grote delen van de bevolking deze verontwaardigde gevoelens deelden, was tegen het einde van de herfst was de media aandacht voor de protesten snel aan het afnemen.  De bezetters stelden geen concrete eisen en leken daardoor louter een symboolfunctie te vervullen. Het leek zelfs alsof de beweging stilaan zou gaan uitdoven en verdwijnen, zeker wanneer het kamp van Occupy Wall Street in New York door de politie werd ontruimd op 15/11/2011.

Naamsverandering Occupy Amsterdam

Achtergrond

In verschillende wereldsteden werden in september en oktober 2011 tentenkampen opgericht op openbare plaatsen. In Amsterdam werd het Beursplein bezet vanaf 15 oktober. De betoging van die dag werd door velen bijgewoond, maar de eigenlijke bezetting was erna in de handen van slechts een veertigtal activisten, volgens een schatting van Het Parool op 1 november.

Maarten Prinsenbeek

Voor een volledig artikel over Maarten Prinsenbeek-klik hier.

Het was het Occupy-kamp van Amsterdam dat eind november als eerste besloot om verder te werken de naam OCCUPY TOBINTAKS. Het was student Maarten Prinsenbeek (°1988-) die het idee als eerste introduceerde bij de tentbewoners op het Beursplein. Hij was op dat moment een 23-jarige student sociologie die studeerde aan de Universiteit van Amsterdam. Prinsenbeek betoogde niet mee op 15 oktober, maar had sympathie voor de Occupy-beweging en moest op weg naar zijn lessen elke dag voorbij het tentenkamp.

In zijn gebundelde statusupdates uit die periode ‘#verbeterdewereld ‘ staat in een facebookbericht van 17 oktober te lezen hoe Maarten voor het eerst in contact komt met de Occupiers:

“The times they are a-changin’, op weg naar de les ‘analytisch cultuurrelativisme’ vanmorgen, zag ik dat er een tentenkamp van Occupy naast de beurs stond. Heb een gratis munttheetje van iemand gekregen. Nog even blijven hangen. Leuke lui! Occupy Everything!”

Vanaf die dag maakt Prinsenbeek af en toe een praatje maakt met de activisten en leert enkelen van hen beter kennen.

Een tweet van 21 oktober:”@occupyamsterdam” Mensen in mijn omgeving hebben het moeilijk om hun studiegelden te betalen #wijhebbendecrisisnietveroorzaakt #legdefinancielesectoraanbanden”

Een tweet op 30 oktober:“@occupyamsterdam Taart4 omasverjaardag vandaag! Myn oma over de crisis: ‘potjebreken/potjebetalen’ en dan had ze het dus over de bankiers, niet wy #legdefinancielesectoraanbanden”

Op Maartens Tumblr, 6 November:

“Wanneer ik de laatste dagen voorbij het Occupy-kamp fiets besef ik dat een paar activisten in een tent niets zullen veranderen.

Sommige voorbijgangers zullen met een glimlach om de lippen naar de dreadlocks en beschilderde Decathlontentjes kijken en denken dat de revolutie vaart mag maken. Dan gaan ze naar Albert Heijn om een flesje Chileense Fairtrade-wijn.

Anderen zullen de djembés van de activisten horen en meteen de politie bellen om melding te maken van geluidsoverlast. Dan gaan ze naar Albert Heijn om een kratje Amstel.

Het is alleen wanneer je de weifelende, kleinburgerlijke tussengroep op één lijn krijgt dat je kunt meesurfen op de onderstroom van de maatschappij en politici tot actie kunt dwingen. Noem het gerust de groep Koppejan-Ferrier: mensen met een vage moraal die uit opportunisme op vijf karren tegelijk springen. Koefnoen typeerde die club gisteren perfect.
Dus je moet ze iets voorspiegelen. Een wortel om achterna te lopen. Dat kan toch niet zo moeilijk zijn in een tijd van besparingen en recessie.“

Tobintaks-tweet

Op 28 november om 16:05 kwam dan de zgn. Tobintaks-tweet waarin Prinsenbeek voor het eerst de beroemde hashtag #occupytobintax gebruikt.

“@occupyamsterdam Misschien verderwerken onder #occupytobintax? #sectormoetbetalen
mensenniet”

Prinsenbeek zelf zegt dat hij op een toilet in de universiteit zat toen hij de tweet verstuurde. In de Belgische krant De Standaard van  12/01/2013 zegt hij daarover: “Tja, soms krijg je een goed idee op een vreemd moment. Grappig hoe een broodje shoarma kan bijdragen tot de wereldgeschiedenis”.

Prinsenbeek geeft in verschillende interviews ook toe dat hij ook voor die dag al gesprekken had gehad over Tobintaks met activisten op het Beursplein, maar dat het pas op 28 november was dat hij op het idee kwam om er de core-issue van Occupy van te maken.

In De Standaard van 12/01/2013 geeft hij meer uitleg:
“De Tobintaks was het idee dat leefde binnen de beweging dat ook het meest potentieel had om aan te sluiten bij de onderbuikgevoelens van de bevolking.
Een gedeelte van de mensen kun je alleen maar aanspreken via de portemonnee. Het is dezelfde groep die de winkelstraten vult tijdens de koopjesperiode. Ze mobiliseren doe je dan ook het best volgens dezelfde principes. Als je hen zegt:’ kom op straat en je krijgt 20% korting op alles’, dan zullen ze ook komen. Die mensen leven voor hun auto, ski-vakantie en belastingsvoordelen, als ze die dreigen te verliezen dan willen ze wel gaan schreeuwen op het Malieveld. Dat het een eis om herverdeling was die de uit de hand gelopen graaicultuur voor zijn verantwoordelijkheden plaatste is mooi meegenomen, maar was voor de Koppejan-Ferriers bijzaak.
Ook was ik me ervan bewust dat je geld best met geld bestrijdt en dat sinds het uitbreken van de crisis de Tobintaks niet langer een taboe was in politieke kringen. Daarom wist ik vanaf het begin dat er kans op slagen was.”

Naamsverandering op 28 november 2011

Die dag gaat Maarten rond 19u30 langs het Occupy-kamp om er zijn ideeën voor te leggen, maar al snel blijkt dat zijn tweet al besproken is in de uren ervoor. Het was Paul Touré, een kennis van Maarten die als eerste had geretweet en de andere activisten alvast had warmgemaakt om verder te gaan als Occupy Tobintax.

Na een intens debat en enkele woorden van Prinsenbeek werd rond 21u die avond overgegeaan tot een stemming onder de aanwezigen. De precieze getuigenissen over de stemming lopen uiteen. Een radiojournalist die erbij was zei dat de activisten nipt voor de naamswijziging stemden.
Prinsenbeek en Touré houden het op een vijftigtal stemmen op een zeventigtal aanwezigen. Ook werd beslist dat Prinsenbeek intens zou worden betrokken bij de communicatie van de beweging. Vanaf dat moment trad hij op als de facto-woordvoerder van de beweging.

Gevolgen

Daarna ging het snel: Op 30 november werd de pers uitgenodigd en verscheen Prinsenbeek in elke Nederlandse huiskamer met de mededeling: “Dit is het moment om onze welvaart veilig te stellen. Wij werken hard, wij nemen onze verantwoordelijkheid, wij betalen belastingen. De hoge heren in Wall Street en Den Haag denken dat WIJ deze crisis wel eventjes zullen ophoesten. Deze crisis is door hen veroorzaakt en moet door hen worden betaalt via de Tobintaks. Onze eisen zijn bescheiden, we vragen enkel dat zij 1% belasting betalen op hun miljoenentransacties. En daarvoor komen wij de straat op.”

Nog vóór de massaal bijgewoonde betoging van 19 december reageerde de Nederlandse politiek en diende de oppositie een wetsvoorstel in omtrent de Tobintaks, wat leidde tot grote spanningen tussen regeringspartners CDA en VVD en de uiteindelijke val van de regering Rutte in januari.

Verspreiding van de eis naar ander Occupy-afdelingen

Deze Nederlandse re-branding van het merk ‘Occupy’ werd door andere takken van de beweging overgenomen vanaf december 2011.

België en Italië

Eerst reageerde de Occupy-beweging in België en Italië, twee landen waar op dat moment een nieuwe regering werd gevormd. Occupy gebruikte dit momentum om ook daar de Tobintaks op de nationale agenda te krijgen. In België werden vooral de socialistische regeringsonderhandelaars onder zware druk gezet door middel van….. -scroll down to continue reading.