Al neem ik aan dat er vandaag hier en daar binnenskamers wel een flesje champagne gekraakt zal worden.
Ik kijk met bewondering naar de Occupy-beweging en hoe zij spontaan front vormde toen de sociaaleconomische subsidieronde integraal de financiële sector ten goede kwam.
“We are the 99%”, meen ik begrepen te hebben. In naam van de vele mensen die zich wat in de kou gezet voelden. Niet dat het veel uithaalde, ik las net dat het aantal miljonairs wereldwijd weer gestegen is, ook in Vlaanderen. Subsidies werken! Zij het niet voor iedereen … Maar Occupy is voor mij ook hoop en kracht. Het gaat niet om jou, maar om ons. Dat is iets dat de culturele sector nog kan leren.
De cultuursubsidies voor muziek komen nu vooral terecht bij klassieke muziek en jazz. Zo’n 75 procent van de totale pot. Benieuwd wat dat in publieksbereik betekent. Een voorbeeldje: de laatste CIM-luistercijfers geven een aandeel van 2,1 tot 2,8 procent voor Klara, een zender waar men vooral kan genieten van klassieke muziek. Wat met de andere muziekliefhebbers? Where are the 97 procent?
Nogal wat studies en onderzoeken tonen aan dat het publiek voor klassieke muziek en jazz een redelijk homogene groep vormt. Iets ouder, hoog opgeleid, hoge welstand en/of autochtoon. Oprechte cultuurminnaars, heavy users ook mét middelen om veel aan cultuurparticipatie te doen.
Cultuurmijders dreigen minder en minder kansen te krijgen om aan te pikken. Alle cultuur die wat diverser of minder traditioneel is, krijgt meteen het label commercieel opgeplakt en wordt – o selffulfilling prophecy! – uiteraard commercieel. “Zie je wel dat het ook zonder subsidie kan!”
Hetzelfde zag je een tijdje terug in Rusland na de perestrojka en de invoering van het kapitalisme. Heel wat klassieke orkesten wierpen zich massaal op de Vier Jaargetijden van Vivaldi. Je vindt hun cd’s nu nog in het Kruidvat! Commerciële muziek is immers niet genregebonden, het is een keuze die in dit geval ook van de overheid afhangt. Mét ons geld, dus voor iedereen!
Zou het niet mooi zijn als er Occupy-gewijs mensen zouden opstaan die het voor de 97 procent opnamen? Occupy Culture. Ik wil graag goede klassieke muziek en jazz. Maar ik wil ook goede folk en salsa en dubstep en reggae en electro en hiphop, R&B, soul, ragga, … (aanvullen met jouw goede muziek!)
Patrick De Groote
Patrick De Groote is programmator van het wereldmuziekfestival Sfinks en van het stadsfestival Zomer van Antwerpen. Hij coördineert ook het European Forum of Worldwide Music Festivals en is betrokken bij festivals in Frankrijk, Korea, Marokko, Mali en Kameroen.
