Het gesproken woord telt

Jeremie: Dit is Femke. Zij verwacht binnenkort haar eerste kindje. Haar partner, Thomas, kan na de geboorte 20 dagen thuisblijven. Het geboorteverlof werd verdubbeld met Groen in de regering.

Nadia: Sofie startte na een carrièreswitch recent in het onderwijs. Merci om de jongeren klaar te stomen voor de toekomst. Het beleid van de regering Jambon laat je dan misschien wel in de steek, maar wij niet. Want we beseffen dat gemotiveerde leerkrachten essentieel zijn.

Jeremie: Souliman is een boer uit Zutendaal. Nora jaar en lang behoeder van de Duffelse natuur. Beide dagelijks met de handen in onze grond. Zij zijn, net als wij, overtuigd dat de toekomst van onze voedselproductie en onze biodiversiteit, hand in hand gaan.

Nadia: Ik stel jullie graag voor aan Tom. Hij bouwt mee aan de energietoekomst van ons land. Als voorzitter van SeaCoop, een nieuwe Belgische coöperatie, wil hij zorgen dat burgers kunnen investeren in de windmolenparken op de Noordzee en zo gebruik kunnen maken van groene stroom tegen een stabiele prijs.

Jeremie: Vier verhalen. Verschillend van elkaar, maar ze hebben één ding gemeen. Femke, Sofie, Souliman, Nora en Tom zijn ambassadeurs van waarom wij aan politiek doen. Niet voor onszelf, maar voor hen. Daarom zetten we ze vandaag in de spotlight. Want het is voor hen én voor jullie dat wij elke dag werken: in de regeringen, in de parlementen, in Europa, de lokale en provinciale besturen.

Nadia Naji. Foto: © Freedom Agyemang

Nadia: Vandaag struikelen politici over elkaar en over hun ego’s, door met de meest absurde ideeën of strafste uitspraken te komen. Kinderrechten afpakken voor likes en schermtijd? Aan dat opbod naar de afgrond doen wij NIET mee. Wij doen aan politiek voor jullie, en voor alle Belgen.

Jeremie: 2022 was geen gemakkelijk jaar. De agressie van Poetin raakt miljoenen gewone Oekraïners die momenteel een koude, barre winter beleven. Het was hartverwarmend om zien hoe vele Belgen hun hart en huis opgezet hebben om hen op te vangen. Het conflict aan onze Europese grenzen deed ons, als Groenen, ook constant zoeken naar de juiste balans tussen onze pacifistisch DNA en het belang dat we hechten aan democratie en de internationale rechtsorde. Poetins invasie in Oekraïne is een enorme schending van de basiswaarden van de Verenigde Naties. De Oekraïense bevolking heeft als enige het recht om zélf te besluiten wat de toekomst van hun land zal zijn. Ze kunnen daarom op onze steun rekenen om door deze beproeving te komen en een voorspoedige toekomst binnen de Europese familie te krijgen. De oorlog is verschrikkelijk voor de Oekraieners, maar kende lelijke uitlopers naar hier.

Nadia: Poetin gebruikt energie als een wapen. Met de ergste energiecrisis en ongeziene gasprijzen als gevolg. Als de klimaatcrisis nog niet voldoende was, is de energiecrisis de echte eyeopener dat we het tijdperk van de fossiele brandstoffen moeten beëindigen. De federale regering, met Groene ministers Tinne en Petra op kop, gaven recordsteun aan wie het het meest nodig had. We haalden alles uit de kast om mensen te beschermen. En dat is goed gelukt. Want het sociaal tarief, waar 2 miljoen Belgen gebruik van maken, heeft menselijke drama’s vermeden. De uitkeringen zijn verhoogd richting de armoedegrens. En het minimumpensioen is meer dan 1.500 euro. Het winterpakket zorgt voor ademruimte bij heel veel gezinnen. Laat ons tegelijk eerlijk zijn. Die steun kon gerichter. Het is een tijdelijke steun en dus slechts een pijnstiller. Wat we nodig hebben is een langetermijnoplossing. De recente crisissen zijn goed beheerd. Nu is het dringend tijd om te hervormen.

Jeremie Vaneeckhout. Foto: groen.be

Jeremie: Wat een contrast met Vlaanderen. De Vlaamse regering, die zit erbij (pauze) en kijkt ernaar (pauze). 20 jaar beleid van traditionele partijen toont maar één ding aan: hun recepten werken niet. Onze planeet, ons welzijn en de ongelijkheid zijn er alleen nog maar op achteruit gegaan. De inflatie wordt schaamteloos misbruikt om bikkelharde, structurele besparingen door te voeren. Terwijl overal de kosten stijgen, laat deze regering de werkingsmiddelen voor heel wat sectoren niét mee stijgen. Structureel betekent dit een verdunning van de middelen, die nog lang zal nazinderen in de samenleving. En daar is iedereen de dupe van. Besturen met oogkleppen op, dat kunnen de centrumpartijen goed.

Nadia: Een derde van de planten en de dieren overleven met moeite. Natuur maakt mensen gezonder. Het zorgt voor een omgeving waar het fijn wonen is en het is de goedkoopste bescherming tegen hittegolven en wateroverlast. Want de klimaatcrisis, die is er. En Vlaanderen? Die haalt haar klimaatdoelstellingen niet.

Jeremie: De zorg wordt kapot bespaard. Rusthuizen zijn onbetaalbaar, de wachtlijsten voor geestelijke gezondheidszorg groeien elke dag en ouders zitten met de handen in het haar want er is geen plaats meer in de kinderopvang. Gemotiveerde leerkrachten haken af. Onze kinderen, die zijn het slachtoffer van jarenlang slecht beleid. Op deze manier brengt de Vlaamse regering de begroting in evenwicht, maar de samenleving uit evenwicht.

© Freedom Agyemang

Nadia: Ooit stond kinderarmoede hoog op de agenda van de Vlaamse regering. Maar die tijd, die is duidelijk voorbij. Nu is het vooral doodstil. De niet-indexering van het kindergeld raakt gezinnen in kansarmoede hard. En dan durven ze zelfs nog voorstellen om kindergeld af te pakken wanneer de ouders nog niet genoeg Nederlands kunnen. Il faut le faire. Het zijn geen gemakkelijke tijden voor politieke partijen. Politiek wordt té veel bepaald door buikgevoel en likes. Dat is een gevaarlijke voedingsbodem voor extreme partijen. En dat weet iedereen. Traditionele partijen durven precies geen moed meer tonen en willen alleen maar gemakkelijk scoren. Terwijl het net nu belangrijk is om vast te houden aan je waarden. Sociale rechten afpakken van kleuters?
Wij doen niet mee.

Jeremie: Of het nu een examen om Belg te mogen worden is, de verplichting om je kind naar de opvang te sturen of een dreigement om sociale rechten af te nemen. Wij doen niet mee. Centrumpartijen – of ze zichzelf nu traditioneel, liberaal of socialistisch noemen – flirten steeds vaker met extreemrechtse ideeën of kopiëren die zelfs zonder enige aarzeling. Wij doen niet mee. Wij Groenen, wij geloven fundamenteel dat de meeste mensen deugen. Voor ons geen maatschappij van wantrouwen, met kliklijnen of nodeloze verplichtingen. We vertrekken van vertrouwen in plaats van wantrouwen.

Nadia: Een inclusieve samenleving, waar iedereen gelijke kansen krijgt, is dé sleutel is tot succes. Dat is wat progressief beleid is. Dat is waar Petra, Tinne, Elke, Georges, Zakia en Sarah voor staan in de federale en in de Brusselse regering. Dat is waar jullie voor staan. Dat is waar groenen altijd voor hebben gestaan. Ons vizier staat op de lange termijn. Wij willen grote structurele stappen zetten, zonder uit het oog te verliezen wat mensen vandaag nodig hebben. Ik wil gerust eerlijk zijn: binnen Vivaldi is het nu niet bepaald allemaal rozengeur en maneschijn. We voeren vaak harde discussies en we zijn het niet altijd eens. Maar de Vivaldi regering vangt crisis na crisis op. En verandering gaat nooit zonder weerstand. Maar zonder moedig beleid, geen verandering. Voor ons klimaat, voor ons welzijn en voor meer gelijkheid.

Federaal minister van Energie Tinne Vanderstraeten. Foto: Albert Vicaire/CC BY-SA 4:0

Jeremie: Waar groenen een departement beheren doen we wat nodig: we leggen de fundamenten voor het beleid van de toekomst. De ommekeer naar hernieuwbare energie is ingezet door onze eigen Tinne Van der Straeten. De Noordzee wordt de grootste groene energiecentrale van Europa. Met vier keer meer wind op zee tegen 2040. Alleen op Noordzee doen we meer dan de helft van wat nodig is om Europa klimaatneutraal te maken. Vastpakken, mouwen oprollen en werken. Dat is wat groenen doen. Dat is wat Tinne doet. Want dankzij Tinne kan elk gezin in ons land binnenkort rekenen op groene Noordzeestroom. En dat is de langetermijnplanning waar wij voor werken: een duurzame energiemix voor de toekomst. En ja, wij nemen verantwoordelijkheid. Een groene minister kan schakelen wanneer het nodig is. In een ongeziene crisis houden we op een verstandige manier 2 nucleaire centrales langer open. Dat is niet wat we wilden, maar het is wel wat moet gebeuren. De energietransitie wordt voorbereid, met het kompas op lange termijn, maar we verliezen nooit uit het oog wat nu nodig is. En we nemen iedereen mee in de transitie, we laten niemand achter.

Nadia: We verlaagden de energiefactuur voor 2 miljoen Belgen via het sociaal energietarief.
En we zorgden dat de BTW voor zonnepanelen, zonneboilers, isolatie en bouw naar 6% ging. Wij investeren in duurzame, groene oplossingen, terwijl de Vlaamse regering haar verantwoordelijkheid ontloopt. Wij groenen doen niet aan blokkeringspolitiek. Wij voeren beleid voor iedereen. Voor het eerst in 10 jaar zit de NMBS weer op het juiste spoor. Vicepremier Georges Gilkinet investeert 43 miljard in de toekomst. Jean-Marc, je te vois dans la salle, tu rends nos compliments à Georges ? Parce que dans la famille verte, on travaille ensemble pour l’avenir de notre pays.

Jeremie: Net zoals Georges de NMBS terug op het juiste spoor zet, zorgt Petra voor de groene lijn binnen Vivaldi. Met aandacht voor de meest kwetsbaren en bijdragen van de sterksten. Ze houdt de druk op de ketel wanneer het over de opvangcrisis gaat, ze beschermt vrouwen in iedere pensioendiscussie en zorgt voor een sociaal telecomtarief voor meer dan een half miljoen Belgen. Als Groenen besturen, dan besturen ze goed. Met respect voor iedereen. Maar vooral met respect voor arbeidsomstandigheden. Gedaan met oververmoeide en onderbetaalde pakjeskoeriers. Dankzij Petra hebben zij recht op rust na 9 uur werken en worden ze correct betaald. 1 miljoen pakjes worden elke dag geleverd. Het uitbuiten van de koeriers en kinderarbeid is gedaan. Merci Petra.

Nadia: Maar, er is nog veel werk. We zijn er nog niet. Ik denk dat we het daar allemaal over eens zijn. De energiecrisis waar we inzitten is nog niet voorbij. Deze week was er veel discussie rond de accijnshervorming. Die moet er absoluut komen, want die versnelt de transitie naar hernieuwbare energie. Laat daar geen twijfel over bestaan. Maar éérst en vooral moeten we de meest kwetsbaren onder ons zekerheid bieden en het sociaal tarief verlengen tot het einde van dit jaar. Dát is de prioriteit van onze ministers in de federale regering: ervoor zorgen dat de transitie in gang wordt gezet en dat onze factuur betaalbaar blijft.

Jeremie: En voor zij die net buiten de scope van het sociaal tarief vallen willen een belastingshervorming die hun 300 netto per maand oplevert. Want de nood is hoog. Iedereen heeft recht op een warme thuis en een menswaardig inkomen. Door een verschuiving van belastingen naar de grote inkomens en hoge vermogens laten we niemand achter. De 1% rijkste Belgen verdienen samen even veel als 70% van de Belgen. Wij willen een eerlijke bijdrage van de sterkste schouders. Partijen die al tientallen jaren aan de knoppen zitten hebben slechts een rimpeling veroorzaakt. Wij gaan voor een ommekeer. Daarom deze oproep naar onze partners binnen Vivaldi: maak een keuze. Want armoede, dat is geen keuze. Maar wij kunnen als politici wél de keuze maken om tegen armoede te vechten.

Jeremie: En vechten dat is wat elke regering in dit land moet doen. We zeiden het al: 20 jaar rechts wanbeleid zorgt dat ons zorgsysteem wordt afgebroken. Besparing na besparing. Instellingen voor kinderopvang, jeugdhulp of gehandicaptenzorg worstelen met snel stijgende kosten, maar moeten het al 10 jaar doen met hetzelfde, niet-geïndexeerde potje werkingsmiddelen. Hoe lang kan de Vlaamse regering de noodkreet van de sector nog negeren? Wie dit loslaat, faalt fundamenteel in menselijke waardigheid. Zet die afbraak stop. Want zorgeloze zorg is een basisrecht.

Nadia: We horen vanuit de Vlaamse regering grote woorden over de bescherming van onze natuur en dat ze werken aan het klimaat. Maar waar blijft het Vlaamse beleid? Weet je wat écht nodig is? Radicale verandering. Maar 7% van Vlaanderen is natuurwaardig te noemen. Eind december werd op de biodiversiteits-COP beslist dat 30 % van het landoppervlakte en 30 % van het zeeoppervlakte moet worden vrijgehouden voor natuur. Wij willen die 30% onmiddellijk in Vlaanderen invoeren. Met die 7% zijn we niet tevreden. Dus, Vlaamse regering, wacht niet meer. Toon moed. Toon daadkracht. Kies voor onze natuur.

Jeremie: Groen zijn, dat is je goed voelen in je vel, goed kunnen doen voor de planeet en goed zijn voor elkaar.

Nadia: Wij geloven nog dat mensen deel willen uitmaken van de oplossingen. Maar daarvoor hebben we iedereen nodig. Iedereen moet samen vechten voor een groenere, gezondere en eerlijke samenleving die niemand achterlaat. Het maakt niet uit wie je bent, het maakt niet uit waar je vandaan komt, hoe oud je bent of welke talen je ouders spreken. Terwijl mensen hun steentje bijdragen, zorgen wij voor moedig beleid dat van de ecologische keuze, de logische maakt.

Jeremie: Beste vrienden. Er staat vandaag 2023 op de kalender. Niet 2024. Maar soms hebben wij het gevoel dat collega’s dat niet goed hebben gelezen. Veel politici sluiten zich op in een permanente verkiezingsstrijd, en dan zal er niks veranderen. Wij doen daar niet aan mee.

Nadia: Wij doen aan politiek, om het leven voor alle Belgen beter te maken.

Jeremie: Voor Femke, Thomas en hun kindje.

Nadia: Voor Sofie en haar leerlingen.

Jeremie: Voor Souliman en Nora die samen werken aan een groene planeet.

Nadia: Voor Tom, die samen met ons werkt aan een duurzame energietoekomst.

Jeremie: Voor hen doen we het en voor hen, beste vrienden, zullen we tegen de stroom in recht blijven staan. Wij allemaal samen, van lokaal tot in Europa, zullen we onze oplossingen op tafel blijven leggen. Oplossingen die werken, die nodig zijn, maar waarvoor alleen wij, de groenen, de moed en visie hebben om ze aan te brengen.

Nadia: Samen strijden we voor een samenleving waar iedereen gelijke kansen krijgt, waar het goed is om te leven en waar we er zijn voor elkaar. Samen werken we aan een betere toekomst, voor onszelf, onze kinderen en de volgende generaties. Laat ons samen van de daken schreeuwen dat onze inzet meer dan ooit nodig is.

Samen: Dankjewel.

Je vindt hier de nieuwjaarstoespraak van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau en van PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw.