Hypocriete ontsteltenis om Vangheluwe

De meeste slachtoffers vinden het interview met Vangheluwe en vooral de heisa er rond niet erg interessant, behalve als spiegel van de daders die ze maar al te goed herkennen. De veelal hypocriete ontsteltenis brengen henzelf én de kerk verder af dan ooit van de concrete erkenning, tegemoetkoming, heling en herstel waar zij nood aan hebben. Op 24 juni 2010 werd hun hoop op hulp bruusk afgebroken door een krachtenbundeling van gerecht, advocatuur, overijverige slachtofferbeweging, politiek en media met desastreuze gevolgen voor de slachtoffers, een drama dat nog altijd niemand wil zien.

Hoe harder het geroep, hoe groter de stilte van de slachtoffers

Na de inbeslagnames door De Troy, de énige procedurefout die in feite gemaakt is, werd door de goegemeente de eed gezworen nooit nog zoiets als een commissie Adriaenssens tot stand te laten komen. Met de ‘ontsteltenis’ over Vangheluwe worden de slachtoffers van seksueel misbruik in het verleden nog maar eens weggeduwd en laat men hen voor de zoveelste keer zonder enig hulpperspectief achter. Maar als er iemand is die weerstandig is tegen dit soort verraad, dan is het wel het slachtoffer. Zij zijn de stilte gewoon, ook in het huidig geroep om hen heen.

De omerta van de familie, de doofpot voor Vangheluwe

De harde vragen worden niet gesteld. Of toch eentje. Wat is er van de familie van de neef van Vangheluwe en de omerta die zij gedurende jaren hebben opgelegd aan hun familielid? Het zijn misschien niet de biechtvaders die moesten spreken, wel wie op de hoogte was of die er als derden kennis van hadden. De neef heeft een jaar geleden op eigen initiatief z’n stilte doorbroken door contact op te nemen met de commissie Adriaenssens zonder er echt in te geloven.

Enkele dagen later was het ontslag van Vangheluwe beklonken. Drie uur na z’n melding aan Adriaenssens heeft de familie in paniek nog een melding naar de bisschoppen gestuurd, niet naar Adriaenssens. Blijkbaar moest door de familie een teken gesteld dat niet iedereen akkoord was met dit opgelegde zwijgen en de eer een beetje gered, nadat de neef volledig op eigen kracht de familiale omerta had doorbroken.

Schending van dossier en anti-kerkelijk geroep

Ook de twee slachtoffers in de jaren 60 waarover de SNAP-Humo-Getuige x spreekt, werden door hun  familie monddood gehouden. Misschien had de overlevende misdienaar ook een melding bij Adriaenssens gedaan en heeft hij tot nu toe, zoals alle anderen, niets meer gehoord. Is dat de enige weg die openblijft voor de slachtoffers, met hun verhaal naar Humo gaan? Of erger nog. Welk slachtoffer zal zich nog tot het gerecht wenden met het risico dat De Troy z’n dossier opnieuw openlegt voor Vansteenbrugge en Mussche, of naar de media gaan zodat elke sereniteit wegvalt en enkel het anti-kerkelijk ahoegeroep overblijft, een kerk nota bene die het enige initiatief genomen heeft dat de slachtoffers gedurende 8 weken enigszins is tegemoet gekomen en dan werd vernietigd.

Daderopvolging door de kerk: enig realistisch perspectief

De melding aan de commissie Adriaenssens is vooralsnog het enige positieve dat de neef van Vangheluwe overkomen is, want op 24/06/2010 werd ook zijn dossier in beslag genomen. En daarmee is ook de begeleiding gestopt, de daderconfrontatie waarbij 80 procent van de daders tot bekentenissen overgingen, de kerkelijke sancties, de hersteldynamiek en ook de gerechtelijke opvolging zoals afgesproken t.a.v. Adriaenssens door het college van procureur-generaals en die zeer accuraat voor gecoördineerde juridische opvolging had kunnen zorgen.

Ook alle andere 474 slachtoffers hebben sindsdien niets meer gehoord. Honderden daders zijn op hun troon blijven zitten, zo stelde Adriaenssens met nieuwjaar vast. Het mag nu onderhand wel duidelijk zijn dat het gerecht in 98 procent van de gevallen onmachtig is nog iets te doen. Binnen de kerkelijke procedures kan dit zoals het begonnen is met de commissie Adriaenssens, nog wel en het zou pas een grote schande zijn als de weldenkende burger, de progeressief, de politieker of wie dan ook zich sterk maakt om dit te verhinderen.

Advocaterijen: van kwaad naar erger

Het is na 24 juni 2010 van kwaad naar erger gegaan. Z’n advocaat heeft de neef van Vangheluwe aangeraden zich begin augustus burgerlijke partij te stellen terwijl er een onderzoek liep in Brugge zodat het verdere onderzoek voor maanden geblokkeerd werd.

Er is begin oktober namens de neef van Vangheluwe toegang gegeven door onderzoeksrechter De Troy aan advocaten om de vertrouwelijke meldingen van alle 474 andere slachtoffers te doorsnuffelen zonder dat die andere slachtoffers daar goedkeuring aan gegeven hebben.

Men kan zich afvragen of de neef van Vangheluwe akkoord was dat hij zonodig in kennis moest zijn van de namen en de concrete feiten van alle andere 475 slachtoffers, die zelfs niet hun goedkeuring gegeven hadden dat hun dossier naar het gerecht ging, laat staan het door derden te laten inzien.

Aandacht voor Vangheluwe maakt slachtoffers monddood

De neef van Vangheluwe wordt met de publicatie van de Danneelstapes en nu met het Vangheluweinterview, weer opgevoerd als ‘type’ slachtoffer waarop alle anti-kerkelijke, politieke en ideologische fetishen zich als parasieten kunnen nestelen.

Door van een dader een ‘monster’ te maken, devalueert men de reële verhoudingen en het begrijpelijk maken van de onmacht om er zich tegen te verzetten. Het is altijd een techniek geweest van de daders om zich maatschappelijk aanvaardbaar te maken en te voorkomen dat slachtoffers wat zouden ondernemen. Maar Vangheluwe roept andere daders op om zich te melden en zich kenbaar te maken. Want die daders leven nog tussen u en mij en niemand die zich geschokt toont omdat er geen commissie Adriaenssens meer is om hen hun vet te geven.

Het is de kerk die slachtoffers opnieuw moet tegemoet komen

Wie niet kan erkennen dat de kerk met de commissie Adriaenssens de cruciale factor geweest is voor het naar buiten treden van slachtoffers, ook de neef van Vangheluwe, die verliest z’n recht van spreken namens de slachtoffers. En dit is eveneens het geval voor elkeen die wil voorkomen dat de kerk een nieuw initiatief opstart. De kerk zelf dient daarbij op geen enkel punt te wachten op wat een arbitraire commissie kan opleveren. Zij dient zelf initiatief te nemen en in te staan voor de erkenning, daderopvolging en tegemoetkoming in de elementair begeleidings- en therapeutische kosten van slachtoffers die om deze tussenkomst vragen. Elke dag dat zij daarmee wachten, zal en mag hen verder ten kwade geduid worden. Wie als slachtoffer meer wil bekomen, kan naar gerecht of naar een eventuele arbitragecommissie, die ten vroegste binnen een jaar of wat het licht zal zien.

Slachtoffers krijgen amper het woord

De media hebben gedurende maanden hun oren en ogen gesloten voor de verwachting van de slachtoffers die na de inbeslagname van hun dossier verweesd zijn achter gebleven. Alle mediabatterijen zijn in stelling gebracht omdat een dader gesproken heeft, alsof het geen fundamenteel mensenrecht is dat ook daders hun opinies ventileren, als hun bazen dit toelaten tenminste. Alleen is het een journalistieke keuze om één dader uit te vergroten – die dan toevallig een mijter op heeft – en honderden slachtoffers al maanden het woord niet te gunnen of te geven, behoudens langs zogezegde woordvoerders die hun eigen agenda laten prevaleren op die van de slachtoffers.

Waar blijven de slachtoffers en waarom spreken ze niet?

Men mag zich toch eens afvragen waarom de 475 slachtoffers met melding aan de commissie Adriaenssens, de 500 van Devillé, de 74 van Van Steenbrugge en Mussche, de 230 van federaal procureur Delmulle, de 150 van de CAW’s en de honderden die nog nergens gemeld zijn, amper spreken. Met alle verschil van mening die tussen hen allicht bestaat, en waarom niet, blijft het overdovend stil. Is het misschien omdat de goegemeente vooral haar eigen frustratie kwijt wil omdat zij zelf mee deel van het probleem geweest is. En hoe harder zij tegen de kerk roept, hoe stiller het wordt bij de slachtoffers, de zondebok is nog altijd de beste mannier om niets te moeten doen.

Moet het heil van het leger komen?

Erik De Soir, slachtofferdeskundige van het leger, doet bij Peeters en Pichal van 15/04/2011 en DS van 16/04/2011 een oproep tot oprichting van een slachtoffervereniging. Dat is dan best een vereniging zonder politieke, ideologische of anti-kerkelijke agenda en zonder dat men b.v. moet akkoord gaan met een dagvaarding van het vaticaan. Wie kan een draagvlak aanbieden dat slachtoffers samenbrengt om naar hun pijn, erkenning en herstel te kijken en zich te beraden hoe zij dit belang het best kunnen vertolken?

Er is geen herkenbaar meldpunt voor volwassenen

En waar kunnen slachtoffers terecht die geen weg weten met het seksuele misbruik dat hen in het verleden door vrienden, familie of onbekenden is aangedaan en waarover zij nog nooit met iemand gesproken hebben? Ook zij leven nu in grote verwarring en de CAW’s blijven ook voor hen allicht nog te veraf, zeker omdat de Centra voor Algemeen Welzijnswerk niet akkoord geraken over de omvorming van hun slachtofferhulp tot een meldpunt voor seksueel misbruik en er van afzien om een centraal telefoonnummer duidelijk bekend te maken, en dit na een jaar nadenken, op zich al een schande..

Jan Hertogen