In Nicaragua vormen drie systemen samen de gezondheidssector: het gratis publieke gezondheidssysteem, de sociale zekerheid en tenslotte de privé ziekenhuizen en gezondheidscentra. Slechts een op vijf Nicaraguanen is aangesloten bij de sociale zekerheid. Maar een klein deel van de bevolking heeft een formeel arbeidscontract en daardoor heeft een minderheid recht op een vangnet. Wie toch de keuze heeft tussen verschillende systemen, kiest vaak voor het duurste alternatief. Intussen loopt bij de verdeling van het geld aan de gezondheidsinstellingen en hun werknemers niet altijd even correct.

Iedereen die verzekerd is sluit zich aan bij één specifiek ziekenhuis of gezondheidscentrum, privé of publiek. De sociale zekerheid betaalt per persoon een vast maandelijks bedrag aan de instelling. Dat gebeurt ongeacht of de aangeslotene een behandeling heeft gehad en of die behandeling succesvol was. Geen garantie voor kwaliteit dus. Het instituut voor de sociale zekerheid betaalt min of meer 50 instellingen voor haar diensten. Vijf a zes daarvan bezitten de helft van het totale marktaandeel, de andere centra bezitten maar een klein deel van de gezondheidskoek. Gezondheidsinstellingen kunnen zowel publiek als privé zijn. In dat geval biedt die instelling zowel gratis voorzieningen aan, als gesubsidieerde diensten voor wie aangesloten is bij de sociale zekerheid.

Kwaliteitsvol?

“De dokter zegt zelf dat hij liever naar een privé-instelling gaat”, hoor je veel werknemers klagen tegen hun délégués. Sommige werknemers die voldoende middelen hebben volgen dat voorbeeld in de hoop een betere behandeling te krijgen. Bovendien bevinden de privé-instellingen zich vooral in de steden, zo kan men tijd en geld uitsparen omdat er geen verre verplaatsingen nodig zijn.

Maar daar houdt het niet bij op. Medisch personeel heeft soms twee functies. Hoewel sommigen een voltijds salaris verdienen in het publieke gezondheidssysteem, werken ze maar halve dagen publiek. De rest van de dag werken ze binnen het sociale zekerheidssysteem, waar ze een bijkomend salaris verdienen. Het ministerie van Gezondheid zou dat veel strikter kunnen controleren.

Wat doet de politiek?

De verbetering van de gezondheidscentra van het sociale zekerheidssysteem is een gevoelig thema. “De sociale zekerheidspot lijkt soms wel het zakgeld van de regering”, zeggen sommigen. Een aantal parlementsleden of vertrouwelingen van regeringsleden zijn eigenaars van ziekenhuizen en gezondheidscentra. Die centra zouden worden voorgetrokken bij medicijnverdelingen of ziekenhuisbetalingen.Tenslotte hebben de centra geen wetgevende basis en dus kan niemand er klacht tegen indienen. Nog wel wat werk aan de winkel dus. Nicaraguaanse vakbondsleiders zullen daarom blijven strijden voor een efficiënter en eerlijker gezondheidssysteem!

23 oktober 2015
Auteur: Anke Leflere
Contact: Stijn.Roovers@fos-socsol.be