Is de wens de vader van de gedachte als ik zeg dat de fundamenten van onze samenleving kraken in al hun voegen ? Een krantenartikel had het, samen met de hogere energiekosten, over de stijgende prijzen op de Duitse (1) woningmarkt. Huren en kopen wordt, vooral in grote steden en universiteitssteden, aartsmoeilijk. Niet alleen economisch zwakkeren zoals eenoudergezinnen, ouderen en studenten, maar ook mensen met een normaal en zelfs goed inkomen kunnen de woonlasten nog nauwelijks opbrengen.

Ander voorbeeld zijn de huidige tirades die vanuit liberale en patronale hoek worden afgestoken over flexibiliteit en langer werken. Deze morgen kon De Croo Junior terug ongehinderd (door eigen schroom of kritisch journalistenweerwerk) zijn ding doen over het optrekken van de pensioenleeftijd. Eén dag eerder had partijgenoot Quicksken het Tandemplan van Groen (2) al hopeloos achterhaald genoemd.

Men kan zich afvragen wat hen bezielt met de jeugdwerkloosheidscijfers op tafel : 20 % in ons land, en 50 % in veel Europese regio’s. Uit de meest recente cijfers blijkt bovendien dat het vooral de jongeren zijn die het moeilijkst een baan vinden (3).

Derde voorbeeld tenslotte, de story van de ‘Offshore Leaks’ (4). Je hoeft niet veel verbeelding te hebben om het gemoed van zeer vele Cyprioten, Spanjaarden, Grieken of Portugezen in te schatten als zij dit nieuws over de belastingparadijzen te weten kwamen.

Het voornaamste gevolg van de wereldwijde financiëel-economische crisis is voor alles een toename van de armoede. Het neemt echter niet weg dat nog altijd superrijken en ondernemingen moeiteloos wegkomen met hun grote (verborgen) vermogens en winsten. Hiervoor gebruik maken van internationaal bekende banken zoals UBS, Clariden, PNB Paribas of Deutsche (5) Bank. Profiteren van lucratieve financiële of economische wetgeving (6) om weinig of geen belasting op te hoesten, arbeid en kapitaal willekeurig te verplaatsen of te verhandelen.

Het hoeft dus niet allemaal illegaal te zijn, zo blijkt ook uit het voorbeeld dat Paul D’Hoore in het VTM nieuws van gisteren los uit de pols aanhaalde. Rolling Stones en U 2 maken in het (gewezen) gidsland Nederland dankbaar gebruik van de O % belasting op royalties om daar hun ongetwijfeld zuurverdiende inkomsten te parkeren.

Bono gooit er zelfs enige overtollige miljoentjes te grabbel voor goede doelen. Meer dan de trotse bewoners van optrekjes in Monaco ben ik benieuwd naar de opinie van de Nederlandse pensioenfondsslachtoffers over deze Hollandse belastingpraktijk.

Het stelt huizenhoge vraagtekens achter het koosjer gehalte van de politici die moeten zorgen voor rechtvaardige wetgeving. Over een Obama, die in zijn eerste termijn als president weinig of geen potten heeft gebroken, even goed als bijvoorbeeld over de politieke en zakenvrienden van de Antwerpse diamantsector die gisteren prominent aanwezig was op de offshorebuhne.

Je stelt je bij dit alles de vraag hoe lang mensen dit alles nog gaan nemen (7). Hoelang ze nog gdwee willen blijven meedraaien in een verslavende consumptiemaatschappij.  Zweren bij hun god, kleur of vlag. Hoelang zij nog gaan trappen in de val van het nationalisme, zich laten opdelen in schijnvertoningen over gecreëerde vijanden van Islam tot Waal.

Al dient bij ons hierbij gezegd : het zal dus niet voldoende zijn alleen maar N-VA te counteren. Naast de grote verontwaardiging moet hard gewerkt worden aan verandering (8). Het hogergenoemde boek van Hessel kreeg in juli 2011 dan ook als logische, volgende stap : ‘Doe er iets aan!” : hedendaags verzet, politieke actie, ecologisch bewustzijn en duurzame ontwikkeling.

Een ganse opdracht weliswaar, niet in het minst omdat overheden falen en politici vooral afwezig zijn. Het komt er dus op aan zelf alternatieven uit te bouwen. Rond landbouw en duurzame voeding, onderwijs en kunst. Alternatieve media en communicatie (9). Financiële en economische dissidentie (10).

Een actueel voorbeeld van bij ons is New B. Een alternatief voor wat mensen met hun geld kunnen doen. www.ikbankmee.be. De teller staat vandaag op 33.000 coöperanten die weg willen van het traditionele bankieren. Weg van bonusculturen, ondoorzichtige kanalen en transacties die onvermijdelijk hebben geleid tot wat wij nu noemen ‘de financiële crisis’.

Zoals Testaankoop vandaag over New B schrijft : er is nog een ganse weg af te leggen vooraleer de licentie van de Nationale Bank zal binnen zijn. Ondanks de sceptici aan de kant van de weg is de boodschap duidelijk : dit avontuur moet slagen !

Niet in het minst omdat het een tweetalig avontuur is. Alleen daarom al tegendraads want oproeiend tegen een mentaliteit die ons wordt ingepompt dat in België niets goeds meer mogelijk is (11).

Maar natuurlijk niet alleen dat. Vooral omdat het een coöperatief avontuur is. Participatief, transparant, sober en eenvoudig. Gedragen ook door meer dan 60 organisaties van het middenveld (NGO’s, vakbonden, verenigingen, coöperaties). Een nieuwe bank die investeert in de reële, locale en duurzame economie (12).

Eén ding is alleszins duidelijk over voeding wereldwijd, over energie, water, klimaat, zorg en onderwijs, kunst en cultuur, media, geld… De roadmap voor een solidaire en duurzame samenleving (ter vervanging van het rampzalig gedrocht waar wij nu mee opgescheept zitten) zullen wij zelf moeten uittekenen.

(1) Voor velen voorbeeld én modelstaat van Europa, en daarbuiten. De Duitse machtspositie aan het Schumanplein is dan ook navenant.

(2) Deeltijds werken voor ouderen aanmoedigen en de vrijgekomen arbeidstijd invullen met banen voor jonge werkzoekenden kan volgens Wouter De Vriendt honderdduizend banen opleveren.

(3) Monica De Coninck, Minister van Werk, in De Morgen van 2 april. In dat artikel had zij het overigens ook over de hogergenoemde modelstaat Duitsland waar men geen minimumlonen kent, wat leidt tot mensonwaardige werkomstandigheden.

(4) 86 journalisten vinden wereldwijd 2.5 miljoen steekkaarten met in totaal 130.000 offshorebedrijven uit 170 landen die gelden doorsluizen naar fiscale paradijzen. Dit ICIJ (International Consortium of Investigative Journalism) is een wereldwijd netwerk van 160 reporters in meer dan 60 landen dat via degelijke onderzoeksjournalistiek (samenwerking is noodzakelijk want meestal is er geen geld om journalisten naar het buitenland te sturen) malversaties aan het licht brengt. Zo bijvoorbeeld smokkeltoestanden bij takaksmultinationals en maffiaverenigingen, onderzoek bij asbestbedrijven of publicaties over oorlogscontracten in Irak en Afghanistan (Dirk Arnoudt, deredactie.be van 4 april).

(5) Oeps, daar heb je ze weer, de modelstaters.

(6) Naast het zeer accurate bankgeheim heb je bij ons onder meer de notionele intrest als probaat instrument.

(7) Zie ‘Neem het niet ! ‘ het in oktober 2010 verschenen essay van de onlangs overleden Stèphane Hessel.

(8) Zie het boek van Dirk Barrez : ‘Van Verontwaardiging naar Verandering’, oktober 2011.

(9) Zoals bijvoorbeeld DeWereldMorgen. Reguliere media zijn immers verworden tot ordinaire bedrijven, met wetten van winst en concurrentie, besmet door de kwalijke kanker van reclame en sponsoring.

(10) Het voorbeeld van Mondragon Cooperative Corporation, een overkoepelend orgaan van coöperaties in het Spaanse Arrasate.

(11) Zoals wit verkiezingskonijn (verkiezingen oktober 2010) en mediastrateeg Siegfried Bracke het formuleert (zie Ico Maly, N-VA, analyse van een politieke ideologie, blz 412) : “ik wil mijn verantwoordelijkheid opnemen en volop mee de strijd aangaan. Ik doe een oproep aan alle Vlamingen in dit land : kies voor verandering. Want zo kan het echt niet verder…”

(12) Je vindt er uiteraard veel meer over op de site van New B. Onder meer over info avonden tot en met juni overal te lande.