Neoconservatieven hebben het op Turkije gemunt
Reportage, Nieuws, Wereld, Gaza Freedom Flotilla -

Neoconservatieven hebben het op Turkije gemunt

Neoconservatieve haviken in de VS lanceren een offensief tegen Turkije, het land dat ze zien als verdediger van de vloot die hulp probeerde te brengen naar Gaza.

donderdag 10 juni 2010 16:26
Spread the love

De Turkse premier Erdogan haalde zich de neoconservatieve woede op de hals met zijn herhaalde veroordeling van de Israëlische aanval op de vloot en met het akkoord met Brazilië en Iran om nieuwe onderhandelingen over het Iraanse kernwapenprogramma te voeren. In de VS klinken nu zelfs stemmen die Turkije uit de Navo willen werken.

“Als lid van de Navo krijgt Turkije inlichtingen die met terrorisme en Iran te maken hebben”, stelt het laatste rapport van het Joodse Instituut voor Nationale Veiligheid (JINSA), een fel neoconservatieve groep die ijvert voor sterkere militaire banden tussen de VS en Israël. “Als Turkije zijn beste vrienden in Iran, Hamas, Syrië en Brazilië denk te vinden, dan is de veiligheid van die inlichtingen verdacht. De VS moeten ernstig overwegen de militaire samenwerking met Turkije stop te zetten als prelude op de verwijdering van het land uit de organisatie.”

In de raad van bestuur van de JINSA zitten prominente figuren achter de invasie van Irak in 2003, zoals Richard Perle, voormalig CIA-directeur James Woolsey en voormalig VN-ambassadeur John Bolton.

Ook neoconservatieve media zoals de krant Wall Street Journal en de magazines Weekly Standard en National Review nemen de AKP-regering in Turkije op de korrel. Sinds de aanval opent de Wall Street Journal bijna dagelijks het vuur op Turkije. De krant spreekt over “een diepgewortelde haat tegenover de Joodse staat, opvallende sympathieën voor radicale regimes in de buurt en een houding tegenover extremistische groeperingen zoals de IHH (de groepering achter de vloot), die aan medeplichtigheid grenst”. In opiniebijdragen werd de IHH “een terroristische organisatie met banden met al-Qaeda” genoemd en werden Erdogan en zijn minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoglu “demagogen” genoemd die “de ergste elementen in hun eigen land en in het Midden-Oosten aanspreken”.

Ironie

De aanval op Turkije is ironisch omdat de neoconservatieven Turkije altijd prezen als voorbeeld van democratisch bestuur in de moslimwereld. Ze waren ook de drijvende kracht achter de militaire alliantie tussen Israël en Turkije, die ontstond in de late jaren tachtig. Perle werkte in die periode zelfs als lobbyist voor Turkije.

Maar het Turkije dat Perle toen verdedigde, was er een dat bestuurd werd door een seculiere politieke en economische elite die in de gaten gehouden werd door een oppermachtig militair apparaat. De Turkse militairen stelden de VS echter zwaar teleur in aanloop naar de Iraakse invasie in 2003, toen ze de regering en de publieke opinie volgden en de VS geen toestemming gaven om Turkije als springplank voor de invasie te gebruiken.

In ongenade

Erdogan, die amper een week voor de invasie premier werd, werkte aanvankelijk aan goede relaties met Israël. In 2007 zorgde hij ervoor dat Shimon Peres de eerste Israëlische president was die het Turkse parlement kon toespreken. Maar intussen waren de neoconservatieven zich al zorgen gaan maken: Erdogan probeerde de macht van het leger te verzwakken, had in 2005 een belangrijke Hamasleider hartelijk ontvangen, uitte openlijk kritiek op de Israëlische campagne tegen Hezbollah in 2006 en zocht toenadering tot Syrië.

Toen het leger in 2007 dreigde om tussenbeide te komen, vonden sommige neoconservatieven, waaronder Perle, dat de VS dat niet moesten proberen ontmoedigen. Maar sinds de harde aanval van Erdogan op Israël en Peres tijdens het Wereld Economisch Forum in Davos vorig jaar, hebben vrijwel alle neoconservatieven zich tegen de AKP-regering in Ankara gekeerd. De Turkse reactie op de Israëlische aanval heeft de kritiek nog eens in alle hevigheid doen oplaaien.

In een opiniestuk in de Wall Street Journal vat professor Eliot Cohen van de Johns Hopkins University het nog eens samen: “Een combinatie van een islamistisch beleid, afkeer van de uitsluiting uit Europa en een neo-Ottomaanse ideologie die Turkije als centrale macht in het Midden-Oosten ziet, hebben van Turkije een staat gemaakt die vaak ronduit vijandig is, niet enkel tegen Israël maar ook tegen Amerikaanse doelstellingen en belangen”.

Jim Lobe | IPS

take down
the paywall
steun ons nu!