We schrijven 20 januari 2016. In de rechtbank van Gent staat er vandaag een verkrachtingszaak op het programma. De feiten: een man en een vrouw kussen elkaar, met wederzijdse toestemming. Meneer heeft daaraan niet genoeg. Hoewel het slachtoffer duidelijk zegt “als je nu niet stopt, dan sla ik je”, komt het tot penetratie. Verkrachting, zo oordeelt de rechtbank. Terecht. Pikant detail: één en ander gebeurt, in dit geval, in de studio tijdens een uitzending op de lokale radio. Dat maakt van deze zaak een nogal mediagenieke bedoening. Maar het is eigenlijk slechts één voorval uit duizenden. In België worden elke dag naar schatting honderd mensen verkracht – honderd mannen, vrouwen en kinderen. Gemiddeld vier per uur. Slechts tien van de honderd zullen een aangifte doen, en van die tien wordt bijna de helft zonder gevolg geseponeerd. Wraakroepend. Wraakroepend, maar niet van toepassing in dit geval, zouden we denken. In dit geval kwam het wel degelijk tot een rechtszaak, en jawel, tot een veroordeling. Schuld bewezen, oordeel geveld. Gerechtigheid geschied?
Toch niet. In De Morgen van 3 februari 2016 lezen we een klinkend citaat uit het vonnis: “U heeft verkeerd gehandeld, maar de rechtbank wil uw verdere leven niet hypothekeren.” Dat het zou gaan om een geval van ‘verkeerd geïnterpreteerde signalen’, had de advocaat van de beklaagde geargumenteerd. En dat hij ‘niet iemand is die vrouwen in een donker steegje aanvalt.’ De rechter volgt blijkbaar die redenering. De dader komt ervan af zonder effectieve gevangenisstraf, zolang hij het slachtoffer maar een schadevergoeding betaalt. Het bedrag van die vergoeding? Dat wordt nergens genoemd. Slachtoffers van seksueel geweld – en dat zijn er dus wel wat – moeten er even van slikken. De rechtbank wil het leven van de dader niet hypothekeren? Wat dan met het leven van het slachtoffer? Wat met deze vrouw, die voortaan bang is om nieuwe mensen te ontmoeten, en amper nog een vriendschapsverzoek op Facebook durft te aanvaarden? Wat denkt zij nu? Misschien denkt ze iets gelijkaardigs als de vele àndere slachtoffers, vaak met hun eigen zeer schrijnende verhalen, wiens beklijvende woorden onder meer te lezen staan op http://www.wijsprekenvooronszelf.be/ Misschien denkt zij dat hij diepe sporen bij haar heeft nagelaten, waarvan het nog maar te bezien valt of ze ooit helemaal hersteld kunnen worden.
De opmerking van de advocaat, als zou deze man ‘niet iemand zijn die vrouwen in een donker steegje aanvalt’, slaat trouwens ook nergens op; zeker niet als het de bedoeling was een verzachtende omstandigheid in te roepen. Veruit de meeste verkrachtingen gebeuren door bekenden. De daders zijn vaak brave burgers met enige verfijning en maatschappelijk aanzien, die elke dag braaf naar hun werk gaan en op zaterdag het gras afrijden in hun netjes onderhouden achtertuin. Wanneer blijkt dat zij hun buurvrouw, hun achternicht, hun wederhelft of hun nageslacht hebben verkracht, mag hun burgerlijke leventje geenszins gezien worden als een reden om wat er gebeurd is te minimaliseren.
Maar dat is precies wat hier wél is gebeurd. Dader en slachtoffer kenden elkaar. Het ging dan ook niet, aldus de Gentse rechtbank, om een brutale aanval, maar ‘slechts’ om een lichtjes uit de hand gelopen kus. Toekomstige daders kunnen op hun twee oren slapen: zolang ze het niet al te bont maken, en achteraf blijk geven van enig schuldbesef, komen ze er waarschijnlijk vanaf met het gerechtelijke equivalent van een pedagogische tik. En de slachtoffers, waaronder deze vrouw die zo moedig was om naar de rechtbank te stappen, in de blijkbaar ijdele hoop op enige maatschappelijke erkenning? Die moeten hun grenzen maar wat duidelijker aangeven, en toch vooral niet flauw doen. Bent u nu nog verwonderd, geachte minister Jambon, dat zo weinig slachtoffers zich melden?
Het kerncomité van Wij spreken voor onszelf
www.wijsprekenvooronszelf.be
