Nederland scoort het hoogst van alle EU-lidstaten, namelijk op 17 van de 33 indicatoren die de Europese Commissie hiervoor hanteert. België en Cyprus volgen direct na Nederland, met respectievelijk zestien en vijftien van deze indicatoren, stelt Oxfam Novib.

“Mede dankzij de Nederlandse regelgeving slagen multinationale bedrijven erin, ten koste van ontwikkelingslanden, jaarlijks minstens 100 miljard euro wereldwijd aan belastingen te ontwijken”, zegt de ontwikkelingsorganisatie in een verklaring.

Belangenverstrengeling

Oxfam wijst op de grote invloed van belastingadvieskantoren zoals PWC en KPMG op het Nederlandse belastingbeleid. Zij zijn vertegenwoordigd in adviescommissies en hebben tegelijk veel multinationals als klant. Ze zouden de Nederlandse overheid aanmoedigen de fiscale concurrentie met andere landen te vergroten.

In opdracht van Oxfam Novib onderzocht onderzoeksbureau SOMO de verwevenheid tussen invloedrijke opinievormers in de wetenschap, politiek en belastingkantoren die belangen vertegenwoordigen van internationale bedrijven die profiteren van het Nederlandse belastingklimaat.

Bij 17 universiteiten zijn hoogleraren tegelijkertijd partner bij één van de grote belastingadvieskantoren in Nederland en nog eens 23 partners zijn universitair docent, stelt SOMO. De belastingadvieskantoren hebben ook direct invloed op de belastingwetgeving. De voorzitters van de belastingwerkgroepen van de politieke partijen VVD en D’66 zijn beiden partner bij KMPG Meijburg & Co. Belastingadvieskantoren.

De academische wereld en politieke commissies zijn volgens SOMO zo met elkaar verweven dat de verdenking van belangenverstrengeling sterk is.