“We moeten meer werk maken van natuurbehoud – want dat werkt – en tegelijkertijd onze productie- en consumptiegewoonten duurzamer maken”, zegt Marton-Lefèvre. De IUCN houdt van 6 tot 15 september zijn Wereldcongres in Jeju in Zuid-Korea.

In juni publiceerde de organisatie de laatste update van de Rode Lijst van Bedreigde Soorten. De Rode Lijst, een wereldwijde barometer van de gezondheid van de biodiversiteit, beoordeelde 63.837 soorten. Daarvan worden er 19.817 met uitsterven bedreigd. Zoetwater-ecosystemen zijn vooral kwetsbaar vanwege de groeiende menselijke bevolking en het watergebruik. Niet-duurzame visserijpraktijken, vervuiling en de bouw van dammen bedreigen de zoetwatervis.

Volgens de IUCN speelt een kwart van de binnenlandse visserij in de wereld zich af in Afrika. Zevenentwintig procent van de zoetwatervissen in Afrika wordt bedreigd, inclusief de tilapia, waar veel op gevist wordt in het Meer van Malawi.
Een duurzame toekomst is onbereikbaar als de biologische diversiteit niet behouden wordt, zegt Marton-Lefèvre.

IPS: In het Strategische Plan voor Biodiversiteit voor 2020 heeft de IUCN zich tot doel gesteld het uitsterven van bekende bedreigde soorten te voorkomen. Ligt de IUCN op schema met dit doel?

Marton-Lefèvre: “Helaas niet. Daarom heeft dit doel de hoogste prioriteit voor ons. Wel zijn er inspirerende successen geboekt. Met het SOS of Save Our Species-initiatief heeft de IUCN samen met partners bijgedragen aan het behoud van bijna honderd soorten in dertig landen. Natuurbescherming werkt, maar we hebben meer middelen nodig om de huidige trend van uitstervende soorten te keren.”

De Rode Lijst die in juni is gepubliceerd, laat zien dat een groot aantal soorten met uitsterven wordt bedreigd. Zijn we op een kritiek punt beland?

“De laatste update van de Rode lijst schetst geen vrolijk beeld. Een op de drie koralen, een op de vier zoogdieren en twee op de vijf amfibieën loopt het risico uit te sterven. Daar komt nog bij dat uit een recente studie is gebleken dat we drie van de negen zogenoemde “planetaire grenzen”, die een veilige leefomgeving voor de mens garanderen, hebben overschreden. Het verlies van biodiversiteit hoort daar ook bij. We zijn gevaarlijk dicht bij het punt waarop er geen weg terug meer mogelijk is. Maar het is erg moeilijk aan te geven wanneer dat precies gebeurt. Dat merk je pas als het echt zo ver is.”

Wat moet er veranderen? Onze consumptiegewoonten of onze natuurbeschermingsmethoden?

“We moeten meer aan natuurbescherming doen en onze productie- en consumptiegewoonten veranderen. De vraag van consumenten naar natuurproducten, zoals voedsel, medicijnen en kleding, vormt een grote bedreiging voor veel soorten die tot nu toe niet geraakt werden door habitatverlies of klimaatverandering. De natuur kan onze honger naar van alles, van grondstoffen tot levende dieren, eenvoudigweg niet bijbenen.”

Is er nu meer politieke wil dan pakweg twintig jaar geleden om het verdwijnen van soorten een halt toe te roepen?

“Twintig jaar geleden, tijdens de Aardetop (VN-conferentie over Duurzame Ontwikkeling), hebben wereldleiders de Conventie inzake Biologische Diversiteit getekend. Momenteel is dat wereldwijd een van de meest geratificeerde verdragen. Het is moeilijk om de betrokkenheid van nu te vergelijken met die van toen. Maar het is wel duidelijk dat er nu veel meer nodig is dan twintig jaar geleden, vanwege de omvang van de problematiek.

De grootste uitdaging van dit moment is iedereen te overtuigen van wat er op het spel staat. De natuur is geen luxe, maar de basis van ons welzijn op deze planeet.”