VS-houwitser in actie tegen de Iraakse stad Fallujah (2004). Foto: Samantha L. Jones/Public Domain
Opinie - World Socialist Web Site,

Na ‘The Guns of August 1914’ komen ‘The Guns of April 2022’

Men kan het eens of oneens zijn met de conclusie die de World Socialist Web Site trekt uit de huidige oorlog in Oekraïne, de analyse die ze maakt over de oorzaken van deze diepe crisis is onweerlegbaar. Zij zien in de huidige escalatie een verontrustende gelijkenis met de aanloop naar de Groote Oorlog van 1914-1918.

woensdag 11 mei 2022 07:21
Spread the love

 

De VS en de NAVO-mogendheden van Europa hebben een keten van gebeurtenissen in gang gezet die kunnen leiden tot een Derde Wereldoorlog.

In haar beroemde werk The Guns of August (1962) over het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog beschrijft Barbara Tuchman hoe misrekeningen, het alomtegenwoordige geloof in een kort en winbaar conflict, en onomkeerbare tactische manoeuvres – de “mitsen, maren en verplichtingen” – zich opstapelden naarmate de imperialistische machten de arbeiders van Europa richting loopgraven sleepten naar het bloedbad van de Groote Oorlog[1].

Een soortgelijke dynamiek ontvouwt zich in het VS-NAVO-conflict met Rusland. De door de VS geleverde houwitsers[2] en de massale inzet van wapens in Oekraïne laten het ‘geschut van april’ weerklinken.

Midden maart verklaarde Amerikaans president Joe Biden herhaaldelijk dat hij geen rechtstreeks conflict tussen de VS en Rusland zou toestaan, omdat “dat de Derde Wereldoorlog zou betekenen”. Een maand later is dit precies waar zijn regering op aanstuurt.

Eind april zat Amerikaans minister van Defensie Lloyd Austin een vergadering voor van de vertegenwoordigers van veertig landen in een krijgsraad bijeengeroepen door Washington op de VS-luchtmachtbasis Ramstein in Duitsland, hoofdkwartier van de Amerikaanse luchtmacht in Europa en van het NAVO-luchtcommando.

Austin kwam net terug van een bezoek aan het door oorlog verscheurde Kiev. Hij bevestigde dat de oorlog in Oekraïne een oorlog is tussen de VS en de NAVO enerzijds en Rusland anderzijds. Hij kondigde er ook aan dat Washington voortaan elke maand een vergelijkbare internationale bijeenkomst van hooggeplaatste militairen zal bijeenroepen – die hij de Oekraïense Contactgroep noemde – om “zich te concentreren op het winnen” van dit conflict met Rusland.

Het bloedvergieten in Oekraïne wordt niet uitgelokt om het recht van een land te verdedigen om lid te worden van de NAVO.

De doelstellingen van deze oorlog zijn nu duidelijk. Het bloedvergieten in Oekraïne wordt niet uitgelokt om het recht van een land te verdedigen om lid te worden van de NAVO. Dit werd voorbereid, aangestookt en op grote schaal geëscaleerd om Rusland als belangrijke militaire macht te vernietigen en de regering van president Poetin omver te werpen. Oekraïne is slechts een pion in dit conflict en zijn bevolking is het kanonnenvoer.

Deze krijgsraad werd georganiseerd om de volgende fase van dit plan uit te stippelen. Voorafgaand aan en in de nasleep van deze bijeenkomst kondigden de VS en andere NAVO-mogendheden de inzet aan van geavanceerde wapens voor Oekraïne, waaronder antitankraketten, tanks en tactische drones.

De Contactgroep, zo verklaarde Austin, moet “met de snelheid van de oorlog meebewegen”. In overeenstemming met deze marsrichting kondigde Duitsland op 3 mei aan dat het een niet nader bepaald aantal Flakpanzer Gepard tanks voor luchtafweergeschut zou leveren. Canada meldde dat het M777houwitsers, antitankmunitie en gepantserde voertuigen zal sturen. “De idee om escalerende wapens te beperken,” dat in de eerste weken van de oorlog nog werd aangehouden, “lijkt te zijn weggesmolten”, zo bemerkte Air Force Magazine[3].

Ben Hodges, voormalig bevelhebber van het Amerikaanse leger in Europa, verklaarde op 1 mei dat het doel van de VS in het conflict erin bestaat “Rusland te breken”.

Het voorwendsel dat de VS en de NAVO niet zelf in oorlog zouden zijn met Rusland is ook “weggesmolten”. Ben Hodges, voormalig bevelhebber van het Amerikaanse leger in Europa, verklaarde op 1 mei dat het doel van de VS in het conflict erin bestaat “Rusland te breken”.

Duitse antiluchtgeschut tank Gepard 1A2. Foto: Hans-Hermann Bühling/CC BY-SA 3:0

Russisch minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov beschuldigde de VS er vervolgens van druk uit te oefenen op de Oekraïense regering om de vredesbesprekingen te saboteren en een oorlog bij volmacht voor de VS te voeren in Oekraïne. Hij waarschuwde dat er een “ernstig, reëel” gevaar bestond voor een nucleaire oorlog. Austin deed Lavrov’s waarschuwing af als “gevaarlijk en niet behulpzaam.”

Wat een onzin. Washington stelt een oorlogsraad samen en verklaart dat het “Rusland wil breken”. Als Rusland antwoordt dat dergelijke taal en doelstellingen het gevaar van een kernoorlog vergroten, bestempelt Washington dit als … niet behulpzaam.

De VS hebben duidelijk gemaakt dat zij Rusland willen verpletteren en zijn regering ten val willen brengen. Geconfronteerd met een dergelijke existentiële dreiging zullen de huidige Russische machthebbers het gebruik van kernwapens uiteraard als mogelijke tactiek afwegen.

Washington is vastbesloten deze oorlog te winnen, de regering van president Poetin is vastbesloten dat te voorkomen. Er is daarmee voor beide partijen geen andere uitweg dan escalatie. Lavrov heeft eigenlijk gelijk: een kernoorlog is nu een reëel en ernstig gevaar.

Ramstein Air Base. Foto: US Army Corps of Engineers/Public Domain

De echte drijvende krachten achter deze oorlog zijn in de loop van het conflict duidelijk geworden. De VS en de NAVO hebben Rusland tot een invasie in Oekraïne aangezet en geweigerd te onderhandelen over de Russische eis om Oekraïne geen lid van de NAVO te laten worden. Rusland noemt zijn invasie een ‘speciale militaire operatie’, waarmee het aangeeft een beperkt, tactisch manoeuvre te willen uitvoeren om zijn positie in de regio te stabiliseren.

De VS staan een dergelijke herschikking echter niet toe en trachten Rusland te laten zinken in het moeras van een “slopende bezetting” of de nederlaag van het land in de hand te werken. Daartoe ondermijnde Washington alle pogingen om via onderhandelingen tot een regeling te komen.

De retoriek van Washington heeft het conflict dus verdiept. Biden beschuldigde Poetin van oorlogsmisdaden, vervolgens van genocide en riep op tot regimeverandering in Moskou. Elke nieuwe formulering kreeg een onomkeerbaar, escalerend karakter, een verdere klik in de ratel van de oorlog.

Barbara Tuchman. Foto: US National Archives/Public Domain

Ondanks de massale en nog steeds toenemende toevloed van militair materieel in Oekraïne – Washington heeft sinds het begin van de oorlog meer dan 3,7 miljard dollar aan wapentuig verscheept – is het regime in Kiev er niet in geslaagd Rusland een beslissende nederlaag toe te brengen.

Het gevaar, gezien vanuit het standpunt van de VS en de NAVO, is dat Rusland zijn controle over Oost-Oekraïne en de Zwarte-Zeekust zal consolideren. Als de Oekraïense strijdkrachten geen vooruitgang maken, verschuift het voordeel, althans vanuit militair oogpunt, naar Rusland.

De ontwikkeling van dit conflict, in gang gezet in het Witte Huis en afgewogen in het Kremlin, komt steeds meer in handen van militairen. Het bereikt een punt waarop geen weg meer terug is. Een beslissende nederlaag van Rusland in dit conflict vereist een steeds directere betrokkenheid van de NAVO-mogendheden zelf, tot en met de inzet van eigen troepen.

Met hun wapentransporten, ingrijpende verklaringen en hun ‘krijgsraden’ hebben de VS hun volledige geloofwaardigheid ingezet op de nederlaag van Rusland.

Met hun wapentransporten, ingrijpende verklaringen en hun ‘krijgsraden’ hebben de VS hun volledige geloofwaardigheid ingezet op de nederlaag van Rusland. “De inzet reikt verder dan Oekraïne, zelfs verder dan Europa”, verklaarde Austin eind april.

De toekomst van de Amerikaanse hegemonie, inclusief de geloofwaardigheid van haar dreigementen tegen China, staat op het spel. De roekeloze beslissingen van Washington zijn daarmee de belangrijkste premisse geworden in de logica van verdere escalatie.

Washington sleept hier de grote Europese mogendheden in mee, terwijl het met de overmoed van een grootmacht een oorlogskamp op het continent opbouwt.

Washington sleept hier de grote Europese mogendheden in mee, terwijl het met de overmoed van een grootmacht een oorlogskamp op het continent opbouwt. Groot-Brittannië is in sterke mate medeplichtig aan elke escalerende stap. Duitsland en Frankrijk nemen de hun toegewezen rollen op zich.

Washington verzamelt militaire samenzweerders op een Amerikaanse luchtmachtbasis in Duitsland, het land dat ooit Operatie Barbarossa[4] lanceerde, nu met de Duitsers als virtuele toeschouwers, en beraamt zo zijn eigen oorlog met Rusland.

De leiders van de imperialistische mogendheden, vooral de VS, gaan te werk met een aan criminele waanzin grenzende overmoed. Dit is een roekeloosheid die voortkomt uit klassenbelangen en de logica van de kapitalistische crisis.

Drijvende kracht achter de escalatie van het conflict zijn niet alleen geopolitieke belangen, maar zelfs nog meer, de hardnekkige economische, sociale en politieke crisis in elk groot kapitalistisch land, waaronder de VS zelf.

Zoals tijdens de Eerste Wereldoorlog, zijn het dezelfde tegenstellingen die aanleiding geven tot een imperialistische oorlog. Die kunnen de impuls geven aan een socialistische wereldrevolutie. Zelfs terwijl de oorlog zich ontwikkelt, barsten overal ter wereld massale protesten en sociale acties los, die worden aangewakkerd door de sterke stijging van de inflatie en historisch ongekende niveaus van sociale ongelijkheid.

De plannen voor een wereldoorlog worden net als toen geheel achter de rug van de bevolking uitgevoerd.

De plannen voor een wereldoorlog worden net als toen geheel achter de rug van de bevolking uitgevoerd. De werkende bevolking moet gewaarschuwd worden voor dit gevaar. Deze groeiende strijd in de hele wereld moet worden samengesmolten met de strijd tegen imperialistische oorlogen en het kapitalistische natie-statensysteem.

 

The Guns of April van de World Socialist Website werd vertaald door Ann Dejaeghere.

Notes:

[1] De Groote Oorlog (naar de toenmalige spelling ‘groote’) werd pas later de Eerste Wereldoorlog.

[2] Houwitsers vuren projectielen al in een ballistische baan over hindernissen heen, in tegenstelling tot kanonnen die projectielen in een horizontale baan afvuren. Houwitsers kunnen tevens grotere afstanden overbruggen en zwaardere projectielen afvuren. Het zijn echter onnauwkeurige wapens, die niet inzetbaar zijn voor specifieke doelwitten zoals één tank. Kanonnen kunnen daarentegen wel zeer gericht worden ingezet. Houwitsers zijn eerder geschikt voor grootschalige vernietiging en zijn zeer dodelijk tegen stedelijke doelwitten.

[3] Maandblad van de Air Force Association, met artikels over defensie, ruimtevaart en de luchtmacht.

[4] Codenaam van de Duitse inval in de Sovjet-Unie in 1941.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!