Nu het CETA verdrag getekend werd en de daarrond gecreëerde heisa wat gaan liggen is, bereiden politieke opiniemakers zich al voor op een volgend handelsverdrag, namelijk het TTIP-verdrag. Het handelsverdrag tussen de E.U. en de VS zal zowaar een nog grotere uitdaging vormen voor de democratische besluitvorming op Europees en nationaal niveau. Terwijl het CETA-verdrag om een handelsakkoord ging tussen de Europese unie en Canada, een land dat een gelijkaardig verzorgingsstaat heeft als een gemiddeld EU-land, gaat het bij TTIP om een handelsverdrag met de Verenigde staten, een land die onze vormen van sociale herverdeling niet kent. De uitdagingen bij TTIP zijn daardoor zoveel groter. Ook omwille van de grotere handel die er is tussen de EU en Canada. Zoals, Marc Hooghe in zijn column op de redactie.be aangaf was CETA slechts een opwarmertje. En zoals Magnette eerder op RTBF en in De Morgen zei : ‘TTIP is dood en begraven’. Een boude stelling, maar hij zou wel eens gelijk kunnen hebben.
Terwijl de federale en Vlaamse regering nog scha en schande spreken over de houding van de Waalse regering om het akkoord niet te tekenen, zal het dit niet kunnen doen over TTIP. Dit akkoord is veel verregaander en zal op verzet stuiten binnen de EU. Van MR, open VLD en NVA kan men enigszins verwachten dat zij deze verregaande liberalisering van de handel zullen omarmen, maar hoe CD&V deze zoveelste aanval op de midden -en lagere klasse verkocht zal krijgen, lijkt me nu al een raadsel.
Los van wat de drijfveren waren voor Paul Magnette om het CETA-verdrag in eerste instantie niet te tekenen (politieke profileringsdrang, concurrentie met PTB+, ideologische redenen), is het vrij duidelijk dat de handelsakkoorden een uitdaging vormen voor de sociale verworvenheden die eigen zijn aan Europese welvaartsstaten.
Om de impact van het verdrag in te schatten, bespreek ik kort 1 belangrijk gevolg van het TTIP verdrag, slechts 1 in de overtuiging dat er de komende maanden nog veel zullen volgen door anderen:
Eén belangrijk gevolg van TTIP is de veel besproken arbitrage: bedrijven zouden niet langer moeten procederen met de nationale handelsrechtbanken om een geschil te beslechten, maar de geschillen zouden beslist worden door niet-verkozen experts. In zijn laatste boek Vrijheid en Zekerheid haalt Dirk Holemans haalt een markant voorbeeld aan die deze werkwijze illustreert. In 2009 diende het Zweedse energiebedrijf Vattenfall een klacht in tegen de Duitse regering omdat zij besloot de milieuregels van hun bedrijf in Hamburg te verstrengen. Het bedrijf eiste 1,4 miljard van de Duitse regering. Eén jaar later wordt de klacht achter gesloten deuren behandeld.
Alleen al het feit dat bedrijven de regering voor de rechtbank kunnen dagen is ongehoord. Dit is iets wat gewone burgers dus absoluut niet kunnen. Dit belooft dus voor alle regeringen die beslissingen nemen of parlementen die wetten goedkeuren die ingaan tegen de belangen van de bedrijven. Zij zullen moeten leven met de gedachte dat een wet die goed voor het milieu of de begroting een klacht kan opleveren van een bedrijf dat zich benadeeld voelt. Vandaar ook dat milieuorganisaties zich nu al grote zorgen maken over het verdrag.
Meer van deze voorbeelden zullen binnenkort besproken worden, in de parlementen en hopelijk ook in de media. Op die manier kan er hopelijk een echt debat op gang komen en zal men niet enkel kunnen wijzen naar een klein deelstaatje in de EU als dwarsligger. Deze keer zal het verzet veel ruimer en diverser zijn. Dit was het bij CETA in zekere zin ook al, vandaar dat de pogingen van NVA om hier een communautaire kwestie van te maken niet aansloegen. Ook in Vlaanderen is het verzet groot. Ik kijk uit naar het verder verloop van dit debat.
Dit artikel verscheen ook op thomasdenhert.wordpress.com
