De Japanse bitcoinbeurs MT.GOX was lang de grootste en belangrijkste website om bitcoins te verhandelen. Door de interesse van de opkomende Chinese middenklasse in cryptocurrencies werd MtGox’s, tot dan meest vermogend in bitcoins, van het veld gespeeld door BTC-China. Desondanks bleef deze tradingswebsite wel een zeer betrouwbaar bedrijf met uitgebreide mogelijkheden voor de koop en verkoop van bitcoins. Het bewees al grote cyberaanvallen te kunnen afslaan en beschikte over een stabiel en professioneel bestuur.
Half februari heeft de website zijn transacties echter noodgedwongen moeten stopzetten. De reden voor deze drastische beslissing was een fout in hun implementatie van het bitcoinprotocol in hun eigen verhandelingssoftware. Dit probleem met het bitcoinprotocol was al langer bekend en werd gedocumenteerd door de Bitcoin Foundation waar overigens enkele bestuursleden van MtGox’s in zetelen. ‘Fout’ zet ik bewust tussen aanhalingstekens want technisch gesproken is het geen fout in het bitcoinprotocol maar een transaction malleability. Het betreft een niet uit te sluiten plooibaarheid in een welbepaalde functie die theoretisch gezien wel misbruikt kan worden maar statistisch en praktisch gezien te verwaarlozen valt. Voorwaarde is dan wel dat de desbetreffende functie correct geïmplementeerd wordt in de programmatie van de software van MtGox’s en daar knelde het schoentje dus blijkbaar.
Momenteel is de website MtGox’s offline en zijn de kantoren in Japan leeg. Bovendien nam de top van MtGox’s maandag ontslag met onmiddellijke ingang uit de Bitcoin Foundation. Grote aantallen geld en enkele miljoenen aan bitcoins zijn hierdoor niet bereikbaar (of gestolen?) het is dus afwachten wat de volgende dagen zal gebeuren.
Terug naar de bank?
De hype van cryptocurrencies is een rechtstreeks gevolg van de grootste systeemcrisis die de financiële wereld ooit meemaakte. Veel mensenzien in cryptocurrencies een libertair alternatief voor de klassieke geldmachine geleid door corrupte bankiers en overbetaalde CEO’s die niet eens meer begrijpen waar ze mee bezig zijn.
Als ik kijk naar het onderliggende systeem lijkt het bitcoinsysteem (wiskundige principes en open source cryptografie) een stuk robuuster dan de Euro (inhalige bankiers met een commerciële motivatie en het alleenrecht om geld uit het niets te toveren.) De waarde van 1 BTC is nu nog instabiel omdat het systeem nog in zijn kinderschoenen staat. Groeipijn is niet abnormaal bij nieuwe technologieën. Niemand had überhaupt verwacht dat de waarde 1 BTC meteen tot €500 of €1000 zou opklimmen, laat staan op dat niveau zou stabiliseren.
Maar geld laten beheren door cowboysites zonder toezicht is natuurlijk ook geen optie. Dergelijke websites vertegenwoordigen ten eerste niet wat bitcoin voorstaat. De bedoeling van het bitcoinprotocol was nooit dat websites als MtGox’s zouden ontstaan. Dit is echter een ongewenst neveneffect van onze kapitalistische wereld: met wat kan opbrengen, wordt gespeculeerd. Daarom dat een handelswebsite voor cryptocurrencies eerder geconcepieerd zou moet worden als een fusie van tankstation en garagedepot. Men stopt om er even bij te tanken of tijdelijk een lading achter te laten. Maar eens terug thuis, op je vertrouwde (liefst offline) computerinfrastructuur, versleutel en stockeer je je bitcoinwallet toch liefst zelf op een USB stick of geheugenkaart. Ik ken zelfs iemand die discreet een QR-code heeft laten tatoeëren. Na het uitlezen daarvan krijg je dan een code te zien waarmee online een versleuteld bestand kan gedownload worden dat een (groot) aantal bitcoins bevat. Kwestie van je spaarpotje toch altijd bij te hebben.
Tot slot
Maar natuurlijk heeft het vertrouwen in het bitcoinsysteem door deze affaire wel een serieuze deuk opgelopen. Ik ben benieuwd hoeveel tijd nodig zal zijn om dat weer enigszins te herstellen. Enkele weken geleden viel al wel te voorspellen dat MtGox’s het heel moeilijk zou krijgen om het vertrouwen in de website te herstellen, een naamswijziging dringt zich op. Het verschil in waarde tussen 1 BTC op MtGox’s en andere handelswebsites werd te groot.
Zo groot dat MtGox’s het aantal transacties limiteerde. Zo werd een run op de ondergewaardeerde bitcoinvoorraad op de servers van MtGox’s deels vermeden tot de softwarefout gerepareerd kan worden en het vertrouwen zich herstelt. De markt (vraag en aanbod in de implementatie van het protocol) heeft de onkunde van MtGox’s om krachtiger en sneller op te treden ongenaakbaar bestraft waardoor een totale leegloop haast niet te vermijden werd. Maar het bitcoinsysteem an sich blijft even solide als voordien.
Het is juist toe te juichen dat bedrijven die het protocol niet 100% correct implementeren en gekende fouten in hun systeem laten sluipen, afgestraft worden en van de markt verdwijnen. Het bitcoinsysteem maakt dus blijkbaar zelf korte metten met de incompetentie waar de bedenkers zelf nooit om gevraagd hebben. Als de Euro op eenzelfde manier de top van Fortis, Dexia en alle andere gefaalde grootbanken zou kunnen nekken, konden we misschien eindelijk spreken van immanente gerechtigheid, valse hoop uiteraard.
(Deze blogpost is eerder verschenen op mijn persoonlijke blog – DieterProost.be)
